Η μείωση της εμπιστοσύνης των καταθετών και των επενδυτών, ο ρόλος των social media στη διάδοση φημών, καθώς και η ραγδαία αύξηση των επιτοκίων για την τιθάσευση του πληθωρισμού ήταν τα κοινά χαρακτηριστικά των πτωχεύσεων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, που επέφεραν τη μαζική απόσυρση καταθέσεων.
Ελ Εριάν στους FT: Πώς θα αποφύγουμε περαιτέρω εξάπλωση της τραπεζικής κρίσης
Οι επίμονες διαταραχές στον χρηματοπιστωτικό τομέα, κυρίως στις ΗΠΑ και λιγότερο στην Ευρώπη, έχουν οδηγήσει τις εποπτικές και νομισματικές αρχές να καταφεύγουν άμεσα σε λήψη έκτακτων μέτρων, με στόχο την αποφυγή «επιμόλυνσης» άλλων οικονομιών.
Παράλληλα, διανύουμε έναν πολύ πιο επιθετικό κύκλο σύσφιγξης της νομισματικής πολιτικής των τελευταίων δεκαετιών για την επαναφορά του πληθωρισμού στα επιθυμητά επίπεδα. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, με σημαντικές επιπτώσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Πολλές τράπεζες, ιδίως περιφερειακές, στις ΗΠΑ, έχουν έρθει αντιμέτωπες με προβλήματα ρευστότητας, μαζικής φυγής καταθέσεων, εκτεταμένης έκθεσης σε εμπορικά ακίνητα, καθώς και μειωμένης κεφαλαιακής επάρκειας και ενεργητικού. Επιπλέον, οι περιφερειακές τράπεζες των ΗΠΑ βρίσκονται σε μια περίοδο παρατεταμένης αβεβαιότητας, έχοντας απωλέσει την εμπιστοσύνη των αγορών.
Τα παραπάνω επισημαίνονται στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων της Alpha Bank, σε οποίο παρατίθενται επισημάνσεις σε σχέση με τη διεθνή τραπεζική κρίση.
Σημειώνεται, ακόμη, ότι μετά τις διαδοχικές πτωχεύσεις περιφερειακών τραπεζικών ιδρυμάτων στις ΗΠΑ (Silicon Valley Bank, Signature Bank και First Republic Bank), με συνολικά κεφάλαια Δολάρια 548,5 δισ. και συνολικές καταθέσεις περίπου Δολάρια 368 δισ., η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ασφάλισης Καταθέσεων (FDIC) δημοσίευσε την πρότασή της για τον ρόλο της ασφάλισης καταθέσεων στην προώθηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και την προστασία των τραπεζικών καταθέσεων, καθώς και τις πολιτικές και τα εργαλεία που μπορούν να συμπληρώσουν το υφιστάμενο κανονιστικό πλαίσιο ασφάλισης των καταθέσεων.
Οι διαφορές με το 2008
Αναμφίβολα, υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ της κρίσης του 2008 και της τωρινής, ενώ το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα φαίνεται να είναι λιγότερο εκτεθειμένο στις διαταραχές για τους κάτωθι λόγους:
α) Το τραπεζικό σύστημα, τόσο στις ΗΠΑ, όσο κυρίως στη ΖτΕ, λειτουργεί με υψηλότερους δείκτες κεφαλαίου και ρευστότητας, ενώ και η ποιότητα του ενεργητικού έχει βελτιωθεί.
β) Για την τρέχουσα κρίση ευθύνονται παράγοντες όπως η έλλειψη εμπιστοσύνης και η κακοδιαχείριση, που οδηγούν σε μαζική απόσυρση καταθέσεων, σε αντιδιαστολή με την έκθεση σε μη εξασφαλισμένα περιουσιακά στοιχεία, που αποτέλεσε τον καταλυτικό παράγοντα της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.
γ) Οι αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές είναι πολύ καλύτερα προετοιμασμένες, παρεμβαίνοντας έγκαιρα και αποτελεσματικά, περιορίζοντας επιτυχώς τη μετάδοση, τόσο σε άλλα πιστωτικά ιδρύματα, όσο και στο σύνολο της οικονομίας.
δ) Η κερδοφορία των τραπεζών, και δη των ευρωπαϊκών, έχει φθάσει σε επίπεδα ρεκόρ, της τελευταίας 15ετίας (“European Banks”, Deutsche Bank Research, 6.4.2023), με αποτέλεσμα να προσφέρει τη δυνατότητα στις τράπεζες να απορροφήσουν τους κραδασμούς από την κρίση στον χρηματοπιστωτικό κλάδο.
ε) Σήμερα, υπάρχει μικρότερη διασύνδεση μεταξύ των ευρωπαϊκών τραπεζών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στις ΗΠΑ. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες δεν έχουν μεγάλη έκθεση στις ΗΠΑ, αφού έχουν περιορίσει τόσο τις επενδύσεις σε τίτλους των τραπεζών των ΗΠΑ, όσο και την εμπορική τους δραστηριότητας, με τη μεταβίβαση πολλών θυγατρικών σε ανταγωνιστές.
Συνοψίζοντας, η σημερινή κρίση στον χρηματοπιστωτικό κλάδο διαφέρει σημαντικά από την προηγούμενη, με το ρυθμιστικό πλαίσιο να είναι θεαματικά αναβαθμισμένο, ενώ οι θετικές επιδόσεις του τραπεζικού συστήματος περιόρισαν σημαντικά τη μετάδοση χωρίς να επηρεαστεί ο κλάδος ευρύτερα. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες φαίνεται να αποφεύγουν την τραπεζική κρίση, παρουσιάζοντας αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, εξαιτίας τόσο της καλύτερης διαχείρισης των κινδύνων και της υψηλής κερδοφορίας, όσο και της αυστηρότερης εποπτείας από τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές.
Περιορισμένος αντίκτυπος
Παρά τις εντάσεις στον χρηματοπιστωτικό κλάδο, κυρίως στις ΗΠΑ, φαίνεται ότι ο αντίκτυπος στην αμερικανική οικονομία και τη Ζώνη του ευρώ (ΖτΕ), θα είναι σχετικά περιορισμένος. Η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας εκτιμάται ότι δεν μπορεί να αποφευχθεί, ενώ οι αβεβαιότητες συνεχίζουν να υφίστανται. Επίσης, ο επίμονος υψηλός πληθωρισμός, που δεν υπήρχε κατά την προηγούμενη χρηματοπιστωτική κρίση, θα περιορίσει, ενδεχομένως, τη δυνατότητα των κεντρικών τραπεζών στην αντιμετώπιση της χαμηλότερης ανάπτυξης.
Στη ΖτΕ, η πιο αργή, σχετικά, αντίδραση της ΕΚΤ στην αύξηση των επιτοκίων, καθώς και οι εξελίξεις στον τραπεζικό κλάδο ενδέχεται να επιβραδύνουν την ανάπτυξη. Όμως, η ανθεκτικότητα του τραπεζικού κλάδου με την υψηλή κερδοφορία και την αναθεωρημένη εποπτεία, η ενεργειακή απεξάρτηση από την Ρωσία και η ήπια αποκλιμάκωση των τιμών στην ενέργεια, καθώς και η επανεκκίνηση της κινεζικής οικονομίας ως σημαντικού εμπορικού εταίρου ενδέχεται να περιορίσουν τις επιπτώσεις στην οικονομία. Βέβαια, δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού, αφού οι διαταραχές παραμένουν ορατές, ενώ οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι και οι ευμετάβλητες οικονομικές συνθήκες δύνανται να επιβραδύνουν την οικονομία στη ΖτΕ, ανά πάσα στιγμή.
Latest News
Αύξηση πωλήσεων για τη Domino's pizza στο α΄τρίμηνο
Με έσοδα 2,21 δισ. δολάρια στις ΗΠΑ και 2,15 δισ. απο τις πωλήσεις στις άλλες χώρες
«Ξεσηκώνονται» οι εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία των ΗΠΑ - Συγκεντρώσεις την 1η Μάη σε 18 πόλεις
Οι διαπραγματεύσεις αφορούν περίπου 40.000 εργαζόμενους οι οποίοι προσπαθούν να εξασφαλίσουν νέες συμβάσεις για πρώτη φορά μετά την πανδημία
Αύριο η ΓΣ της Anglo American - Εν αναμονή πιθανής νέας πρότασης της BHP
Μετά την αρχική πρόταση των 39 δισ. δολαρίων , αναμένεται βελτιωμένη προσφορά για την Anglo American, είχε μεταδώσει το Σάββατο το Reuters
Κόβουν τις παμπ οι Βρετανοί – Τέλος στις περιττές… πολυτέλειες
Η κρίση του κόστους διαβίωσης και το γεγονός ότι τα πράγματα παραμένουν πιο ακριβά από ό,τι ήταν πριν από ένα ή δύο χρόνια, επηρεάζουν τα καταναλωτικά ήθη
Τι κάνουν οι γίγαντες του fast food για την προσέλκυση πελατών
Με προσφορές οι αλυσίδες fast food προσπαθούν να τραβήξουν πελάτες - Οι επισκέψεις αυξήθηκαν το δίμηνο Φεβρουαρίου-Μαρτίου
Το «βουνό» του ευρωπαϊκού χρέους - «Καμπανάκι» για Γαλλία και Ιταλία
Το «φρένο» στη λήψη αντιδημοφιλών μέτρων λόγω των ευρωεκλογών, η ρητορική της ακροδεξιάς και η αντιμετώπιση της φτώχειας
Κίνα: Τα υπόγεια «κανάλια» πληρωμών για να αποφύγουν τις κυρώσεις
Η επίσκεψη Μπλίνκεν στο Πεκίνο και το σχέδιο
Υπό απόσυρση από το χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ η L'Occitane
Τα σχέδια του δισεκατομμυριούχου ιδιοκτήτη της L'Occitane International, Ρέινολντ Γκάιγκερ
Εντεκα χώρες αντιμέτωπες με τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος - Το ορόσημο του Ιουνίου
Ποιες πιέζουν να εξαιρεθούν από τη «διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος» λόγω των υψηλών αμυντικών δαπανών τους
Συρρίκνωση για τέταρτο τρίμηνο στην οικονομία της Σουηδίας
Πότε θα αρχίσει να μειώνει επιτόκια η κεντρική τράπεζα