Ύποπτος μύκητας προκαλεί μηνιγγίτιδα στις ΗΠΑ και το Μεξικό

Συναγερμός λόγω μυκητιασικής μηνιγγίτιδας έχει σημάνει στις ΗΠΑ και το Μεξικό, ύστερα από 20 και πλέον κρούσματα και δύο θανάτους. Η επιδημία προέκυψε ύστερα από πέντε περιστατικά γυναικών, που λόγω ιατρικού τουρισμού είχαν επισκεφθεί το Μεξικό για τη διενέργεια επεμβάσεων για τις οποίες επιλέχθηκε ραχιαία αναισθησία.

Οι πέντε πρώτες ασθενείς, εμφάνισαν λοίμωξη του κεντρικού νευρικού συστήματος, η οποία όπως διαπιστώθηκε από τις σχετικές εξετάσεις οφείλονταν σε ένα σπάνιο μύκητα τον Fusarium solani.

Οι ασθενείς εμφανίστηκαν στο νοσοκομείο με συμπτώματα όπως πονοκέφαλο, πυρετό, ναυτία, έμετο, ευαισθησία στο φως και λιποθυμία.

Οδηγίες για την αντιμετώπιση της επιδημίας εξέδωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σήμερα, συμβουλεύοντας να μην εκδοθεί ταξιδιωτική οδηγία για καμία από τις δύο χώρες και επισημαίνοντας ότι δεν χρειάζονται ειδικές συστάσεις για τους ταξιδιώτες προς το Μεξικό ή τις ΗΠΑ.

Τόνισε όμως ιδιαίτερα, πως εφόσον ταξιδιώτες από τις δύο χώρες εμφανίσουν συμπτώματα, να προχωρήσουν στην αναζήτηση ιατρικής περίθαλψης και να αναφέρουν τα δεδομένα του ταξιδιού τους στον γιατρό.

Για τον περιορισμό της επιδημίας, ήδη οι δύο κλινικές στο Μεξικό έχουν κλείσει, ενώ οι ΗΠΑ συνιστούν στους πολίτες τους την αναζήτηση ιατρικής βοήθειας αν έχουν συμπτώματα, πραγματοποιώντας τις απαραίτητες διαγνωστικές εξετάσεις, μαγνητική τομογραφία και οσφυϊκή παρακέντηση.

Όλα ξεκίνησαν στις 11 Μαΐου 2023, όταν τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Ηνωμένων Πολιτειών (CDC των ΗΠΑ) ενημέρωσαν τη Γενική Διεύθυνση Επιδημιολογίας του Μεξικού (DGE) για πέντε περιπτώσεις με λοίμωξη του κεντρικού νευρικού συστήματος (CNSI) στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Και οι πέντε περιπτώσεις ήταν γυναίκες με ιστορικό χειρουργικών επεμβάσεων που έγιναν με ραχιαία αναισθησία στο Μεξικό. Οι χειρουργικές επεμβάσεις πραγματοποιήθηκαν σε δύο ιδιωτικές κλινικές, που βρίσκονται στην πόλη Matamoros, στην πολιτεία Tamaulipas, στα σύνορα με τις ΗΠΑ.

Τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων από δείγματα που συλλέχθηκαν από ασθενείς στις ΗΠΑ και το Μεξικό ήταν σύμφωνα με μηνιγγίτιδα που προκαλείται από παθογόνους μύκητες.

Η μυκητιασική μηνιγγίτιδα είναι σπάνια αλλά μπορεί να αποβεί θανατηφόρα και απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα.

Εξάπλωση του μύκητα

Από τις 26 Μαΐου 2023, οι υγειονομικές αρχές από το Μεξικό και τις ΗΠΑ ανέφεραν συνολικά 20 περιστατικά με συμπτώματα συμβατά με λοίμωξη του κεντρικού νευρικού συστήματος. Από τα περιστατικά αυτά, τα δύο έχασαν τη ζωή τους στις ΗΠΑ. Οι ασθενείς παρουσιάστηκαν στο νοσοκομείο με συμπτώματα όπως πονοκέφαλο, πυρετό, ναυτία, έμετο, ευαισθησία στο φως και λιποθυμία μετά από χειρουργικές επεμβάσεις σε δύο ιδιωτικές κλινικές που βρίσκονται στην πόλη Matamoros, στην πολιτεία Tamaulipas στο Μεξικό, στα σύνορα με τις ΗΠΑ μεταξύ Ιανουαρίου και τον Απρίλιο του 2023.

Η έκταση του προβλήματος

Το Ινστιτούτο Επιδημιολογικής Διάγνωσης και Αναφοράς του Μεξικού (InDRE σύμφωνα με το ακρωνύμιό του στα ισπανικά) έλαβε πέντε δείγματα εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ) που βρέθηκαν θετικά για έναν μύκητα, τον Fusarium solani με μοριακό έλεγχο σε πραγματικό χρόνο (RT-PCR). Επιπλέον, σύμφωνα με τις υγειονομικές αρχές των ΗΠΑ, τα εργαστηριακά αποτελέσματα από εννέα ύποπτα περιστατικά ήταν συμβατά με μηνιγγίτιδα, εκ των οποίων δύο δείγματα ΕΝΥ και δύο δείγματα αίματος έδειξαν αυξημένα επίπεδα (1,3)-βήτα-D-γλυκάνης, βιοδείκτη για μυκητιασική λοίμωξη. Δύο πανμυκητιακές δοκιμές PCR ήταν αρνητικές.

Σύμφωνα με την έρευνα που διενεργήθηκε, συνολικά 547 άτομα υποβλήθηκαν σε αυτές τις επεμβάσεις μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου 2023 στις ενδιαφερόμενες δύο ιδιωτικές κλινικές, εκ των οποίων 304 (56%) διαμένουν στο Μεξικό, 237 (43%) στις Ηνωμένες Πολιτείες και ένα στις Ηνωμένες Πολιτείες Καναδάς.

Επιδημιολογία της νόσου

Αρκετά είδη βακτηρίων, ιών, μυκήτων και παρασίτων μπορούν να προκαλέσουν μηνιγγίτιδα, μια φλεγμονή των ιστών που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Η μυκητιασική μηνιγγίτιδα μπορεί να αναπτυχθεί μετά την εξάπλωση μιας μυκητιασικής λοίμωξης από κάπου αλλού στο σώμα στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Μπορεί να είναι θανατηφόρο και απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα.

Αν και σπάνιες, ιατρικές και χειρουργικές διαδικασίες μπορεί να οδηγήσουν σε μυκητιασική μηνιγγίτιδα εάν οι ιατρικές συσκευές ή τα φάρμακα είναι μολυσμένα με μύκητες ή εάν δεν ληφθούν οι κατάλληλες πρακτικές ελέγχου πρόληψης λοιμώξεων. Αυτός ο τύπος μόλυνσης στις δομές υγείας μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή ασθένεια ή θάνατο. Επιδημίες μυκητιασικής μηνιγγίτιδας που σχετίζονται με τις δομές υγείας εμφανίσθηκαν σε ασθενείς που έλαβαν ραχιαία αναισθησία.

Οι αρχές δημόσιας υγείας

Οι υγειονομικές αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και του Μεξικού διερευνούν πρόσθετες περιπτώσεις που μπορεί να σχετίζονται με αυτή την επιδημία και στις δύο χώρες.

Στις ΗΠΑ

Στις ΗΠΑ, για την αντιμετώπιση της επιδημίας:

• Στις 8 Μαΐου 2023, μέσω του Δικτύου Αναδυόμενων Λοιμώξεων, το Αμερικανικό CDC έμαθε για δύο ασυνήθιστες περιπτώσεις μηνιγγίτιδας στο Τέξας με προηγούμενη ραχιαία αναισθησία.
• Στις 16 Μαΐου, το CDC δημοσίευσε μια ταξιδιωτική ειδοποίηση επιπέδου 2 σχετικά με μυκητιασικές λοιμώξεις μετά από διαδικασίες που πραγματοποιήθηκαν με ραχιαία αναισθησία στο Μεξικό με συστάσεις για το κοινό και τους κλινικούς γιατρούς. Επιπλέον, στις 24 Μαΐου, δημοσιεύθηκε μια ενδιάμεση σύσταση για τη διάγνωση και τη διαχείριση περιπτώσεων ύποπτης μυκητιασικής μηνιγγίτιδας που σχετίζεται με ραχιαία αναισθησία που χορηγήθηκε στο Matamoros του Μεξικού από το Αμερικανικό CDC.
• Στις 17 Μαΐου, το CDC των ΗΠΑ δημοσίευσε ένα Δίκτυο Προειδοποίησης Υγείας σχετικά με ξέσπασμα ύποπτης μυκητιασικής μηνιγγίτιδας σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε επεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν με ραχιαία αναισθησία στο Matamoros του Μεξικού.
• Οι κρατικές και τοπικές υπηρεσίες υγείας έχουν ξεκινήσει την επικοινωνία και την παρακολούθηση ατόμων μέσω τηλεφωνικών κλήσεων και επισκέψεων στο σπίτι που είναι γνωστό ότι είχαν υποβληθεί σε επεμβάσεις με ραχιαία αναισθησία σε αυτές τις δύο κλινικές από τον Ιανουάριο του 2023.
• Δίνονται οδηγίες στους ανθρώπους να πάνε στην πλησιέστερη δομή υγείας για διαγνωστικές εξετάσεις, μαγνητική τομογραφία και οσφυϊκή παρακέντηση.

Στο Μεξικό

Οι επιδημιολογικές έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη στο Matamoros του Μεξικού.

Επιπλέον, η DGE συνεργάζεται με τις Κρατικές Υπηρεσίες Υγείας και τις τοπικές δομές υγείας του Matamoros για τη διαχείριση της κατάστασης.

Οι υγειονομικές αρχές του Μεξικού ενισχύουν την ενεργό επιδημιολογική επιτήρηση για τη μηνιγγίτιδα στην πολιτεία Tamaulipas για να επιτύχουν έγκαιρη ταυτοποίηση.

Στις 13 Μαΐου, η Υγειονομική Αρχή Tamaulipas έκλεισε τις δύο ιδιωτικές κλινικές όπου πραγματοποιήθηκαν αυτές οι χειρουργικές επεμβάσεις.

Ξεκίνησε η παρακολούθηση των ατόμων που εκτέθηκαν στο μύκητα, μέσω τηλεφωνικών κλήσεων και επισκέψεων στο σπίτι.

Στις 19 Μαΐου, το IHR NFP του Μεξικού ενημέρωσε την PAHO/WHO για μια επιδημία λοίμωξης του κεντρικού νευρικού συστήματος εξαιτίας ραχιαίας αναισθησίας στο Matamoros, στην πολιτεία Tamaulipas.

Αξιολόγηση κινδύνου από τον ΠΟΥ

Οι περιπτώσεις μυκητιασικής μηνιγγίτιδας μετά από χειρουργική επέμβαση είναι πολύ σπάνιες. Το 2012, το CDC διερεύνησε μια επιδημία μυκητιασικής μηνιγγίτιδας και άλλων λοιμώξεων σε αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ σε ασθενείς που είχαν κάνει μολυσμένες ενέσεις στεροειδούς οξικής μεθυλπρεδνιζολόνης (MPA) χωρίς συντηρητικά. Αναφέρθηκαν 753 κρούσματα σε 20 πολιτείες στις ΗΠΑ, εκ των οποίων τα 64 κατέληξαν.

Για την τρέχουσα επιδημία, η πηγή, το όχημα και η διαδρομή μετάδοσης για το τρέχον ξέσπασμα παραμένουν άγνωστα, αν και οι έρευνες συνεχίζονται. Υποψία μυκητιασικής λοίμωξης με βάση τις προκαταρκτικές πληροφορίες που δόθηκαν από τις υγειονομικές αρχές από το Μεξικό και τις ΗΠΑ.

Ιατρικός τουρισμός

Κάθε χρόνο, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Αμερικανοί πραγματοποιούν ιατρικό τουρισμό. Το 2017, περισσότεροι από 1,4 εκατομμύρια Αμερικανοί αναζήτησαν υγειονομική περίθαλψη σε διάφορες χώρες στον κόσμο. Αυτοί οι ιατρικοί τουρίστες ταξιδεύουν συνήθως στο Μεξικό, στον Καναδά και σε χώρες της Κεντρικής Αμερικής, της Νότιας Αμερικής και της Καραϊβικής.

Για την ώρα, δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν δευτερογενή εξάπλωση από αυτές τις περιπτώσεις μυκητιασικής μηνιγγίτιδας. Οι κλινικές που σχετίζονται με την λοίμωξη έχουν κλείσει από τις 13 Μαΐου.

Ωστόσο, συνεχίζεται η έρευνα και παρακολούθηση ατόμων που μπορεί να έχουν εκτεθεί σε μυκητιάσεις. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην αναφορά πρόσθετων περιπτώσεων μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου.

Οι συστάσεις του ΠΟΥ

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επισημαίνει ότι «Καθώς η πηγή της επιδημίας δεν έχει ακόμη καθοριστεί, τα κράτη μέλη του ΠΟΥ πρέπει να παραμείνουν σε επαγρύπνηση. Είναι εξαιρετικά σημαντικό για τα κράτη μέλη που έχουν επηρεαστεί, να εντοπίσουν τα πιθανά περιστατικά, να προσδιορίσουν την αιτιολογική αλυσίδα, αλλά και να εντοπίσουν τα προϊόντα ή τις διαδικασίες που δεν ανταποκρίνονται στα πρότυπα. Η διερεύνηση αυτών των περιπτώσεων θα βοηθήσει στον γρήγορο περιορισμό στην πηγή της νόσου για την πρόληψη νέων περιστατικών».

Ο ΠΟΥ συνιστά τη συνέχιση των εργαστηριακών αναλύσεων, τον εντοπισμό περιστατικών και την περίθαλψή τους, την παρακολούθηση των ατόμων που έχουν πιθανώς εκτεθεί στο μύκητα, τη διερεύνηση εστιών για τον εντοπισμό του παράγοντα, την πηγή, το όχημα και τη οδό μετάδοσης, την εφαρμογή μέτρων για την πρόληψη περαιτέρω λοιμώξεων και τη βελτίωση των μέτρων Πρόληψης και Ελέγχου Λοιμώξεων.

Τα μέτρα αυτά στις δομές υγείας θα πρέπει να ενισχυθούν για την πρόληψη της μετάδοσης. Θα πρέπει να δοθεί προσοχή για να διασφαλιστεί ότι τηρούνται οι πρακτικές ασφάλειας κατά την έγχυση και πληρούνται τα πρότυπα για την απόρριψη ή την απολύμανση των ιατροτεχνολογικών προϊόντων εάν είναι επαναχρησιμοποιούμενα.

Οι διαδικασίες που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση, τη μεταφορά και την προετοιμασία αιχμηρών αντικειμένων, συρίγγων και φιαλιδίων θα πρέπει να εξετάζονται για να εξασφαλιστεί η στειρότητα πριν τη χρήση. Η χρήση φιαλιδίων πολλαπλών δόσεων θα πρέπει να αποφεύγεται.

Οι πρακτικές Πρόληψης και Ελέγχου Λοιμώξεων θα πρέπει να επανεξετάζονται και να ενισχύονται στα χειρουργεία για να διασφαλιστεί ότι τηρούνται, όπως επίσης και η χρήση κατάλληλου ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού πριν από άσηπτες διαδικασίες, όπως η αντισηψία του δέρματος για ασφαλή χορήγηση σπονδυλικής αναισθησίας, καθώς και για την εξασφάλιση περιβαλλοντικού καθαρισμού.

Όχι σε ταξιδιωτική οδηγία

Ο ΠΟΥ δεν συνιστά ειδικά μέτρα για τους ταξιδιώτες που επισκέπτονται το Μεξικό. Σε περίπτωση συμπτωμάτων που υποδηλώνουν μηνιγγίτιδα κατά τη διάρκεια ή μετά το ταξίδι, οι ταξιδιώτες καλούνται να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια και να αναφέρουν το ιστορικό του ταξιδιού τους στον γιατρό.

Παράλληλα, ο ΠΟΥ συμβουλεύει να μην εφαρμοστούν οποιοιδήποτε ταξιδιωτικοί ή εμπορικοί περιορισμοί στο Μεξικό και τις ΗΠΑ με βάση τις τρέχουσες πληροφορίες για το γεγονός.