Fed – ΕΚΤ: Το 90% της άφθονης ρευστότητας ενδέχεται να χρειασθεί να αποσυρθεί

Το ενδεχόμενο να αποσύρουν έως και το 90% της άφθονης ρευστότητας που διοχέτευσαν στις τράπεζες κατά την τελευταία δεκαετία είναι ένα σενάριο αρκετά ρεαλιστικό (όχι στο εγγύς μέλλον) για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Το συμπέρασμα αυτό αναφέρει σε έγγραφο μια οικονομολόγος της Fed, στο οποίο τονίζει ότι ο υψηλός πληθωρισμός και τα αυξανόμενα επιτόκια καθιστούν πλέον περιττή την επιπλέον αυτή ρευστότητα που διοχετεύθηκε στο τραπεζικό σύστημα.

ΕΚΤ: Η αντιπαράθεση ανάμεσα στα γεράκια και τα περιστέρια

Οι δύο μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες έχουν ανοίξει έναν κύκλο αύξησης των επιτοκίων με ρυθμούς η ταχύτητα των οποίων είναι πρωτοφανής, στη «σταυροφορία» τους να τιθασεύσουν τον ιπτάμενο πληθωρισμό, αλλά και να εγκαταλείψουν σταδιακώς τα προγράμματα μαζικών αγορών ομολόγων. Αγορές οι οποίες πλημμύρισαν τις τράπεζες με μετρητά όταν η αύξηση των τιμών ήταν υποτονική και το κόστος δανεισμού ήδη μηδενικό.

Το έγγραφο της Ανέτ Βίσινγκ-Γιόργκεσεν, ανώτερη σύμβουλος του διοικητικού συμβουλίου της Fed, το οποίο θα παρουσιαστεί σε κορυφαίους κεντρικούς τραπεζίτες την επόμενη εβδομάδα στην ετήσια συνάντηση της ΕΚΤ στην Πορτογαλία, επικεντρώνεται και εμβαθύνει στο ερώτημα πόσα μετρητά θα πρέπει να διατηρήσουν η Fed και η ΕΚΤ στο τραπεζικό σύστημα για να ικανοποιήσουν τη ζήτηση για τραπεζικά αποθεματικά σε μια περίοδο που τα νομισματικά κίνητρα δεν είναι πλέον απαραίτητα.

Βάσει των εκτιμήσεων της Βίσινγκ-Γιόργκεσεν, η Fed θα μπορούσε να μειώσει τον προϋπολογισμό της από τα σημερινά 6 τρισ. δολάρια σε 600 δισ. έως 3,3 τρισ. δολάρια, ανάλογα με το αν θα δέχεται ως αντάλλαγμα τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα ή τα λιγότερο περιζήτητα περιουσιακά στοιχεία.

Παρομοίως, η ΕΚΤ θα μπορούσε να συρρικνώσει τον δικό της ισολογισμό από τα 4,1 τρισ. ευρώ επί του παρόντος σε μόλις 521 δισ. ευρώ εάν δέχεται μόνο γερμανικά κρατικά ομόλογα, ή 1,4 τρισ. ευρώ εάν επιτρέψει και άλλα περιουσιακά στοιχεία.

Κανένα από τα δύο σενάρια δεν είναι απολύτως πιθανό βραχυπρόθεσμα, καθώς τόσο η Fed όσο και η ΕΚΤ διαθέτουν στον ισολογισμό τους ένα μείγμα από κρατικά ομόλογα και άλλου είδους χρέος.

Τα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου και τα γερμανικά κρατικά ομόλογα κινούνται με premium στην αγορά λόγω της ρευστότητας και της ασφάλειάς τους, κάτι που σημαίνει ότι οι τράπεζες δεν είναι διατεθειμένες να τα ανταλλάξουν με καταθέσεις στην κεντρική τράπεζα.

Το έγγραφο επικεντρώνεται αποκλειστικά στην προσφορά και τη ζήτηση των αποθεματικών και στη σχετική ευκολία των περιουσιακών στοιχείων που λαμβάνουν οι κεντρικές τράπεζες ως αντάλλαγμα.

Από την άλλη, δεν εξετάζει άλλες μεταβλητές -για παράδειγμα, η ΕΚΤ έχει αρχίσει να συζητά αν θα αλλάξει το σημερινό της πλαίσιο, στο οποίο τα αποθεματικά είναι άφθονα και το κόστος δανεισμού για τις τράπεζες είναι καθηλωμένο στο επιτόκιο που πληρώνει η κεντρική τράπεζα για τις καταθέσεις.

Επίσης δεν λαμβάνονται υπόψη οι πιθανές παρενέργειες ενός μεγάλου ισολογισμού, όπως η διόγκωση στις τιμές ορισμένων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων ή η απροθυμία των κυβερνήσεων να ασκήσουν υγιή δημοσιονομική πολιτική.

«Θεωρώ τις εκτιμήσεις μου ως ένα σημείο αναφοράς από το οποίο οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μπορούν να προσαρμόσουν το μέγεθος του ισολογισμού προς τα πάνω ή προς τα κάτω ανάλογα με την άποψή τους για τη σημασία άλλων παραγόντων», καταλήγει η συντάκτρια του εγγράφου.