Ουκρανία: Κατά 30% έχουν μειωθεί οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων

Με επιτυχία, που προκαλεί προβληματισμό για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, στέφεται η στρατηγική προσπάθεια του Κρεμλίνου να παραλύσει τις εξαγωγές τροφίμων της Ουκρανίας, καθώς το ένα τρίτο των εξαγωγών καλλιεργειών της χώρας έχει εξαφανιστεί από τη διεθνή αγορά, εδώ και έναν μήνα περίπου, όταν η Ρωσία αποσύρθηκε από τη συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά, μπλοκάροντας πρακτικά τα λιμάνια.

Όπως επισημαίνει το Bloomberg, η πτώση αυτή σηματοδοτεί μια σημαντική οπισθοδρόμηση για την οικονομία της Ουκρανίας, αλλά και για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, ακόμη και με τη διάθεση ενός δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να δημιουργήσει εναλλακτικές διαδρομές από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας.

Οι ΗΠΑ αυτή την εβδομάδα δήλωσαν ότι συνεργάζονται με ευρωπαίους εταίρους για να διατηρήσουν τη ροή των εξαγωγών σιτηρών, μέσω ποταμών, όπως ο Δούναβης και άλλες διαδρομές, καθώς η θαλάσσια διέλευση έχει καταστεί μη ασφαλής.

«Το βασικό ζητούμενο είναι τα λιμάνια του ποταμού», δήλωσε η Evghenia Sleptsova, ανώτερη οικονομολόγος στο Oxford Economics. Όμως, η αύξηση του όγκου μέσω αυτών θα πορούσε να αποδειχθεί δύσκολη δεδομένου ότι «τώρα η Ρωσία άρχισε να βομβαρδίζει το Izmail και το Reni», δύο λιμάνια κατά μήκος του Δούναβη που δέχθηκαν επίθεση τις προηγούμενες μέρες.

Η Ουκρανία μπόρεσε να εξάγει μόνο 3,2 εκατομμύρια τόνους δημητριακών, φυτικών ελαίων και αλεύρων, τις τέσσερις εβδομάδες έως τις 15 Αυγούστου, έναντι 4,4 και 4,8 εκατομμυρίων τόνων τον Μάιο και τον Ιούνιο όταν η συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας ήταν ακόμη σε ισχύ, σύμφωνα με εκτιμήσεις από αναλυτές της UkrAgroConsult.

Αυτή η εξέλιξη αναμένεται να οδηγήσει σε διόγκωση των αποθεμάτων μέχρι το επόμενο έτος, καθώς οι καλύτερες από τις αναμενόμενες συγκομιδές βρίσκουν λιγότερες διεξόδους προς την αγορά.

Ακόμη και σε εμπόλεμη κατάσταση, η Ουκρανία εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό παγκόσμιο εξαγωγέα σιτηρών με τη συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας, από την οποία παραιτήθηκε η Ρωσία στις 17 Ιουλίου, να έχει συμβάλλει στη διατήρηση μιας σχετικής ηρεμίας στις παγκόσμιες αγορές.

Την ίδια στιγμή που η Ουκρανία αντιμετωπίζει δυσκολίες στο να εξάγει την παραγωγή της, το εμπόριο δημητριακών της Ρωσίας επωφελείται σημαντικά. Οι εξαγωγές της ανθούν και αναμένεται να αποτελέσουν σχεδόν το ένα τέταρτο του παγκόσμιου εμπορίου σιταριού την περίοδο 2023-24.

Μια από τις σημαντικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι εξαγωγές ουκρανικών αγροτικών προϊόντων μέσω άλλων οδών πλην λιμανιών είναι ότι ο χρόνος για ορισμένα φορτία να φτάσουν στον Δούναβη είναι τώρα τετραπλάσιος σε σύγκριση με πριν από έναν μήνα λόγω της κυκλοφοριακής συμφόρησης, σύμφωνα με τον Alex Lissitsa, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ουκρανικού Agribusiness Club.

Οι καθυστερήσεις και οι μικρότεροι όγκοι αποστολών οδηγούν επίσης σε υψηλότερο κόστος μεταφοράς. Η Olena Vorona, επιχειρησιακή διευθύντρια στην εταιρεία Arotrade Group, είπε στο Bloomberg ότι η εταιρεία της αναπροσανατολίζει πλήρως τις ροές προς τα λιμάνια και τους σιδηροδρόμους του Δούναβη, ακόμη και πριν καταρρεύσει η συμφωνία για τα σιτηρά, αλλά το κόστος μεταφοράς είναι έως και 50% υψηλότερο.

«Σε πολλές περιοχές, οι αγρότες πιθανότατα θα σκεφτούν να μειώσουν τη σπορά των χειμερινών σιτηρών, γιατί οι τιμές που προσφέρει η αγορά δεν καλύπτουν το κόστος», είπε η ίδια.

Στο μεταξύ, ο φορέας σιδηροδρόμων της Ουκρανίας είπε ότι ο χρόνος αναμονής στα συνοριακά περάσματα προς τις ευρωπαϊκές χώρες είναι επί του παρόντος περίπου 5-6 ημέρες. Ο επικεφαλής του φορέα, Yevhen Lyashchenko, είπε στο Bloomberg ότι σχεδιάζεται αύξηση των δρομολογίων για εξαγωγές. Παρόλα αυτά, αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό για να αποτρέψει μια ευρύτερη επιβράδυνση.