Γαλακτοπωλεία: Ποιοι κερδίζουν στη μάχη του ρυζόγαλου

«Τω καιρώ εκείνω», όταν δεν υπήρχαν σούπερ μάρκετ, το γάλα το έκαναν ντελίβερι οι ίδιοι οι γαλατάδες. Τότε η ΔΕΛΤΑ, ένα ταπεινό μαγαζί γαλακτοκομικών στα Εξάρχεια, όπως και η Φ.Α.Γ.Ε., ήτοι «Φιλίππου Αδελφοί Γαλακτοκομικές Επιχειρήσεις», στα Πατήσια, ήταν μεταξύ των 1.600 γαλακτοπωλείων της Αττικής που έφτιαχναν το δικό τους γιαούρτι, τα δικά τους ρυζόγαλα, τις δικές τους κρέμες και το δικό τους παγωτό. Το ίδιο και το οικογενειακό γαλακτοπωλείο κοντά στη λεωφόρο Αλεξάνδρας, με την ονομασία Recor, όπου έκανε τα πρώτα του επιχειρηματικά βήματα ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος.

Ήρθε η βιομηχανοποίηση και τα περισσότερα μικρομάγαζα εξαφανίστηκαν, ενώ τα ελάχιστα έγιναν εργοστάσια, με τη διανομή των γαλακτοκομικών να συγκεντρώνεται στα χέρια του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων.

Παγκόσμια πρωτιά της Παλίρροια – Σουλιώτης με 730 εκατ. χειροποίητα ντολμαδάκια ετησίως

Επειδή όμως και το φαγητό κύκλους κάνει, τα γαλακτοπωλεία, στη σύγχρονη εκδοχή τους, επανήλθαν στη μόδα, ενώ υπάρχουν και λίγα παλαιάς κοπής που κρατάνε ακόμα γερά. Σαν το τοσοδούλι οικογενειακό κατάστημα του Γιάννη Μπακογιάννη στην Ηλιούπολη, που εδώ και σχεδόν 70 χρόνια φτιάχνει μετρημένα στα δάχτυλα προϊόντα, κλείνοντας στα τέλη Ιουνίου διότι δεν υπάρχει γάλα (η φύση είναι τέτοια), αλλά και τη Στάνη στην Ομόνοια με έτος ίδρυσης το 1931, στον Πειραιά τότε, για να μετεγκατασταθεί το 1949, μετά τον πόλεμο, στην καρδιά της Αθήνας. Όπως και το γαλακτοπωλείο των αδελφών Ασημακόπουλων, που στην πορεία έγινε γαλακτοζαχαροπλαστείο, αλλά ακόμα πουλάει γιαούρτια, κρέμες και ρυζόγαλα – τα πιο σταθερά προϊόντα του μαγαζιού από το 1915 που ιδρύθηκε.

«Στάμου» vs «Δημητρίου» και στο βάθος Κωσταρέλος

Η εταιρεία γαλακτοκομικών Στάμου, που από το 2019 ανήκει στη Γιώτης, καθώς και η εταιρεία Γαλακτοκομικά Προϊόντα Δημητρίου, οι οποίες και αναπτύσσουν τις αντίστοιχες αλυσίδες σύγχρονων γαλακτοπωλείων, είναι οι βασικοί «παίκτες» στην Αττική, ενώ περισσότερο στα τυριά ξεχωρίζει το Τυροκομείο Κωσταρέλου.

Με δίκτυο 23 γαλακτοπωλείων, έχοντας διπλασιάσει σχεδόν τον αριθμό των καταστημάτων της, όπως και τον τζίρο της την τελευταία πενταετία, από τότε δηλαδή που εξαγοράστηκε από τη βιομηχανία Γιώτης, η εταιρεία Στάμου ξεκίνησε την πορεία της το 1964.

Πέρσι ο κύκλος εργασιών της εταιρείας ανήλθε σε 29,5 εκατ. ευρώ, από 25 εκατ. ευρώ το 2021, ενώ το αποτέλεσμα μετά από φόρους ανήλθε σε ζημίες 1,3 εκατ. ευρώ, από ζημίες 0,3 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Με ένα βαρύ επενδυτικό πρόγραμμα, περί τα 15 εκατ. ευρώ, η Γιώτης έχει ενισχύσει τη δυναμικότητα και την παραγωγικότητα της Στάμου, που απασχολεί 290 εργαζόμενους.

Η εταιρεία παράγει μια σειρά προϊόντων, όπως φρέσκο παστεριωμένο γάλα, γιαούρτι πρόβειο, αγελαδινό, στραγγιστό, καθώς και επιδόρπια γάλακτος, όπως κρέμες και ρυζόγαλα, αλλά και ζελέ, μουστελευριά και βούτυρο. Πιο πρόσφατα έχει επεκτείνει το χαρτοφυλάκιό της σε είδη ζαχαροπλαστείου και στα καταστήματα του δικτύου διαθέτει επιπλέον παγωτά και γλυκά.

Η Δημητρίου, σχεδόν «συνομήλικη» της Στάμου, καθώς ιδρύθηκε το 1969, από την Κερατέα το 2000 μεταφέρθηκε στο Βιοτεχνικό Πάρκο της περιοχής και μόλις από τα τέλη του 2013 η εταιρεία λειτουργεί υπό τη μορφή Α.Β.Ε.Ε.

Στόχος για εφέτος είναι να ξεπεράσει τα 9,5 εκατ. ευρώ τζίρο, αριθμώντας 11 καταστήματα με το σήμα «γαλακτοπωλείον ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ», ενώ απασχολεί 125 εργαζόμενους.

Επιδίωξη της διοίκησης είναι η περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου της εταιρείας, παράλληλα με την αύξηση της παραγωγικότητας της εταιρείας και την ανάπτυξη νέων προϊόντων. Προτεραιότητα είναι επίσης η μείωση του λειτουργικού κόστους, όπου είναι δυνατόν, καθώς επιβραδύνει την κερδοφορία. Οι κύριοι πελάτες της είναι τα σούπερ μάρκετ, όπου τα προϊόντα Δημητρίου, αλλά και τα προϊόντα Στάμου ανταγωνίζονται όλες τις μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες.

Η Γαλακτοκομικά Δημητρίου ΑΒΕΕ «έκλεισε» το 2022 με κύκλο εργασιών 7,75 εκατ. ευρώ καταγράφοντας αύξηση 17,5% σε σχέση με το 2021. Το υψηλό λειτουργικό κόστος λόγω των πρώτων υλών και της ακριβής ενέργειας, αποτυπώθηκε στο καθαρό αποτέλεσμα της εταιρείας που διαμορφώθηκε σε ζημιές 277.535 ευρώ από κέρδη 164.264 ευρώ αντίστοιχα.

Σημειώνεται ότι η εταιρεία γαλακτοκομικών Δημητρίου εξειδικεύεται στη παραγωγή παραδοσιακών γιαουρτιών και επιδορπίων, κρέμες, ρυζόγαλα, μουσταλευριές ενώ η γκάμα των προϊόντων της συνεχώς εμπλουτίζεται με νέα είδη όπως κρεμοζελέ, κρεμοσοκολάτα και παραδοσιακή κρέμα καραμελέ. Στην παραγωγή χρησιμοποιείται αποκλειστικά 100% ελληνικό φρέσκο γάλα από επιλεγόμενες ελληνικές φάρμες, µε αγελάδες που παράγουν λιγότερο αλλά ποιοτικότερο γάλα.

Το πρώτο βήμα της Υιοί Χ. Κωσταρέλου & Σια ΕΕ έγινε το 1937 όταν η οικογένειά ξεκίνησε να φτιάχνει τυρί και γιαούρτι με γάλα από το δικό της κοπάδι ζώων για να φιλέψει τους κατοίκους του Μαρκοπούλου, στο ταβερνάκι που διατηρούσε στην πλατεία της περιοχής.

Τη δεκαετία του ’60 δημιουργήθηκε το τυροκομείο στο Μαρκόπουλο, επεκτείνοντας τη μικρή παραγωγή γαλακτοκομικών σε μια ολοκληρωμένη και δομημένη παραγωγική διαδικασία και πλέον τροφοδοτεί τα 14 καταστήματα λιανικής του δικτύου της εταιρείας, ένα εξ αυτών στην Αγγλία. Εκτός από τυριά η εταιρεία παράγει ρυζόγαλα, κρέμες, γιαούρτι, μουσταλευριά και τζατζίκι.

«Γάλα σε ποτήρι» από 1892

Σερβίροντας από 1892 (!) «γάλα σε ποτήρι» η εταιρεία Βάρσος Κηφισιά ΑΕ είναι κάτι σαν θεσμός στα γαλακτοπωλεία.

Ο ιδρυτής της εταιρείας Βασίλειος Χ. Βάρσος έφυγε από την Καστριώτισσα, Φωκίδος με τον αδελφό του και ήρθαν στην Αθήνα το 1890 και δύο χρόνια αργότερα σε ηλικία 16 ετών ανοίγει γαλακτοπωλείο στο κέντρο, γωνία Πανεπιστημίου και Σανταρόζα.

Το κατάστημα σύντομα βρέθηκε να απασχολεί 24 άτομα που δούλευαν πλάι σε ένα από τα μεγαλύτερα ψυγεία της εποχής, με 20 παγοκολόνες. Το 1922 μετακομίζει στην Κηφισιά.

Το 1950 Κωνσταντίνος Βάρσος έδωσε μια νέα ώθηση στην εταιρεία, καθώς για πρώτη φορά στην Ελλάδα, εισήγαγε αγελάδες από την Ολλανδία. Μια ολλανδική αγελάδα απέδιδε 35-40 κιλά γάλα, ενώ μια ελληνική απέδιδε 8-10 κιλά. Φυσικά, οι Ολλανδοί πουλούσαν μόνο αγελάδες και όχι ταύρους ώστε να διατηρηθεί η αποκλειστικότητα τους. Ο Κωνσταντίνος κατάφερε να αγοράσει κάποιες έγκυες αγελάδες κατά την διάρκεια των ταξιδιών του στην Ολλανδία. Οι περισσότερες από αυτές έχασαν τα μικρά τους κατά την διάρκεια του ταξιδιού τους με ατμόπλοιο, αλλά από τα λίγα που σώθηκαν, κατάφερε να πάρει δύο ταύρους. Έτσι του δόθηκε η δυνατότητα να αναπαράγει και να βελτιώσει το γένος, κάτι που ήταν μια επανάσταση για την διαχείριση των αγροκτημάτων και την παραγωγή γάλακτος.

Ο κύκλος εργασιών της Βάρσος για την οικονομική χρήση που ολοκληρώθηκε στις 30 Ιουνίου 2022 ήταν αυξημένος κατά 17,05% στα 2,13 εκατ. ευρώ έναντι 1,97 εκατ. ευρώ της προηγούμενης χρονιάς.

Η αύξηση οφείλεται στην χαλάρωση των μέτρων για την πανδημία, αναφέρεται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις της εταιρείας.

Τα κέρδη προ φόρων που επιτεύχθηκαν κατά την κλειόμενη χρήση, ήταν αυξημένα έναντι των κερδών της προηγούμενης χρήσεως σε ποσοστό 35,95%, ήτοι 280 χιλ. ευρώ. Τα αποτελέσματα περιόδου μετά από φόρους έφθασαν στις 200 χιλ. ευρώ από 144 χιλ. ευρώ την προηγούμενη.

Η κρεμερία του Βενέτη

Στην αγορά των γαλακτοπωλείων δραστηριοποιείται και ο όμιλος Βενέτη. Η Cremeria Veneti, το boutique γαλακτοπωλείο της εταιρείας με επικεφαλής τον Παναγιώτη Μονεμβασιώτη, διαθέτει αυτή τη στιγμή 7 σημεία πώλησης, ενώ σημαντικό μερίδιο πωλήσεων πραγματοποιείται μέσα από πλατφόρμες take away.