Αναπροσαρμογή εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών από Ιανουάριο 2024 – Επιλογή κατηγορίας – Ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών μισθωτών το 2024

1.   Εισαγωγή

Σύμφωνα με το νόμο 4670/2020, οι ασφαλιστικές εισφορές των αυτοαπασχολουμένων, ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών και το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών αναπροσαρμόζονται για το τρέχον έτος με βάση τον μέσο πληθωρισμό του προηγούμενου έτους ήτοι 3,46%.

2.   Ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών

Σύμφωνα με την απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων , το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των μισθωτών και των εργοδοτών προσαυξάνεται κατά 3,46% για το τρέχον έτος και διαμορφώνεται στο ποσό των 7.373,88 ευρώ.

3.   Αναπροσαρμογή των εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών βάσει πληθωρισμού – πίνακες νέων εισφορών

3.1. Εισαγωγή
Υπεγράφη η απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Πάνου Τσακλόγλου για τον καθορισμό των ασφαλιστικών εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών όπως προβλέπει ο νόμος 4670/2020.

3.2. Πώς θα διαμορφωθούν οι κατηγορίες για τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους
Ας δούμε πιο αναλυτικά, ποιες είναι οι νέες ασφαλιστικές εισφορές που θα ισχύουν για το 2024, για τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους, για όλες τις κατηγορίες ασφάλισης (κύρια, επικουρική, εφάπαξ, υγειονομική περίθαλψη):

3.3.  Εισφορές για επικουρική σύνταξη μη μισθωτών
Εάν οι μη μισθωτοί έχουν επικουρική ασφάλιση έχουμε, όπως ο πίνακας που ακολουθεί:

3.4. Εισφορές για εφάπαξ μη μισθωτών
Στην περίπτωση που υπάρχει και υποχρέωση για εφάπαξ, έχουμε, όπως ο πίνακας που ακολουθεί:

4.  Πώς θα διαμορφωθούν οι κατηγορίες για τους αγρότες

Τέλος, οι αγρότες (για κύρια σύνταξη, υγεία και Αγροτική Εστία) έχουμε, όπως ο πίνακας που ακολουθεί:

5. Επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας από ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες και επίπτωση στην σύνταξη τους

5.1.  Εισαγωγή
Χρειάζεται προσοχή στις ασφαλιστικές κατηγορίες των επαγγελματιών με στόχο σε τι συντάξεις οδηγούν

Σύμφωνα με τον ν. 4387/2016, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4670/2020 οι «μη μισθωτοί» δηλαδή

·         οι ελεύθεροι επαγγελματίες,

·         αυταπασχολούμενοι επιστήμονες,

·         συμμετέχοντες σε εταιρείες,

·         αγρότες κ.λπ.,

καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές με βάση την ασφαλιστική κατηγορία που επιλέγουν.

5.2.  Επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας στον e-ΕΦΚΑ για το 2024
Με τις διατάξεις του Ν.4670/2020 θεσπίστηκε νέο πλαίσιο εισφορών για μη μισθωτούς ασφαλισμένους, Ελεύθερους Επαγγελματίες, Αυτοαπασχολούμενους και Αγρότες για την Κύρια και Επικουρική Ασφάλιση και για την Εφάπαξ Παροχή.

Από 1/1/2020 δημιουργήθηκαν ασφαλιστικές κατηγορίες ανά κλάδο με συγκεκριμένα ποσά.

Ø  Η κατάταξη σε μία από τις κατηγορίες είναι υποχρεωτική και γίνεται με ελεύθερη επιλογή μετά από υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης.

Ø  Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας είναι ανεξάρτητη για κάθε Κλάδο Ασφάλισης.

Ø  Το δικαίωμα επιλογής ασκείται από υποχρεωτικά και προαιρετικά ασφαλισμένους.

Ø  Η δυνατότητα επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας ανανεώνεται ετησίως.

Ø  Διαμορφώνεται νέο ανώτατο όριο εισφορών.

Μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας μπορείτε να επιλέξετε την ασφαλιστική κατηγορία κατάταξής σας για το έτος 2024.

Ειδικότερα, με τις διατάξεις των άρθρων 31 , 35 , 36 , 37 και 45 του Ν.4670/2020 ,

Ø  από την 1.1.2023 έως 31.12.2024 οι ασφαλιστικές εισφορές των μη μισθωτών ασφαλισμένων για όλους τους κλάδους ασφάλισης προσαυξάνονται κάθε χρόνο, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους, με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Σε περίπτωση αρνητικής τιμής παραμένουν στα επίπεδα του προηγούμενου έτους.

Ø  Από 01.01.2025 και εφεξής οι εισφορές θα προσαυξάνονται κατά έτος, κατά τον δείκτη μεταβολής μισθών σύμφωνα με τα προβλεπόμενα της παρ. 4 του άρθρου 8 του Ν.4387/2016 όπως ισχύει.

Σε ότι αφορά στο 2024, ο μέσος πληθωρισμ’ος για το 2023 στο 3,46%, που σημαίνει ότι κατά το ποσοστό αυτό θα αυξηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών, από την 1η/1/ 2024.

Έως και την Τετάρτη 31/01/2024 μπορούν να επιλέξουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι σε ποια ασφαλιστική κατηγορία επιθυμούν να ενταχθούν για τους κλάδους Κύριας Ασφάλισης, Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ παροχών για το έτος 2024.

5.3.  Επισημάνσεις
Την επιλογή αυτή μπορεί να τη μεταβάλλουν οποτεδήποτε, η μεταβολή όμως ισχύει από την 1η Ιανουαρίου του επομένου έτους ήτοι όπως παραπάνω πίνακες (2-5).

Συνεπώς, μέχρι 31.12.2024, έχει κάποιος δυνατότητα να αλλάξει την κατηγορία ασφάλισής του.

Σε περίπτωση μη υποβολής αίτησης αλλαγής ασφαλιστικής κατηγορίας, παραμένει ενεργή η κατηγορία κατάταξης του προηγούμενου έτους.

Συχνά τίθεται το ερώτημα του ποια κατηγορία είναι καλό να επιλέξει κάποιος.

Από την εμπειρία μας προκύπτει ότι  η πλειονότητα (περίπου το 90%) των ελεύθερων επαγγελματιών επιλέγει για καταβολή εισφορών την πρώτη, την κατώτερη δηλαδή ασφαλιστική κατηγορία.

Αν επιχειρήσουμε να συνδέσουμε την κατηγορία που επιλέγει ο μη μισθωτός ασφαλιζόμενος πχ ελεύθερος επαγγελματίας, με τα δεδομένα του 2023 ενδεικτικά για 3 κατηγορίες, έχουμε:

Συνεπώς, κατά την γνώμη μας, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή και σκέψη για την επιλογή της ασφαλιστικής κατηγορίας, η οποία σε κάθε περίπτωση πρέπει:

·         να ανταποκρίνεται στις οικονομικές δυνατότητες του ελεύθερου επαγγελματία ή αυτοαπασχολούμενου ή αγρότη  και

·         να μην επηρεάζεται μόνο από μια προσδοκία λήψης υψηλότερης συνταξιοδοτικής παροχής.

Επισημαίνουμε ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών στην ασφάλιση οι  συντάξεις των ελεύθερων επαγγελματιών, θα είναι πολύ χαμηλές τα επόμενα χρόνια αν εξακολουθούν να ασφαλίζονται στην χαμηλότερη κατηγορία και σε 5 χρόνια αναφέρουν χαρακτηριστικά , οι συντάξεις των μη μισθωτών και αγροτών δε θα είναι μεγαλύτερες από 650 ευρώ.

Παλαιολόγος Ι. Λιάζος

Οικονομολόγος – Σύμβουλος Εργασιακών & Ασφαλιστικών