Πίσω από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις σε ό,τι αφορά το επενδυτικό κενό συνεχίζει να μένει η Ελλάδα, κάτι που προκαλεί προβληματισμό για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Αν και εμφανίζεται μια τάση μείωσης της απόστασης με την Ευρώπη, το ζήτημα παραμένει υπαρκτό και δείχνει ότι η χώρα μας θα πρέπει να κάνει πολλά βήματα ακόμη.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας χθες στο CEO Clubs Greece αναφέρθηκε στη δυναμική των επενδύσεων, επισημαίνοντας ότι το παραμένει σημαντικό το επενδυτικό κενό σε σχέση με την Ευρώπη «αφού, παρά τη σημαντική αύξησή τους, οι επενδύσεις στην Ελλάδα το 2025 αναμένεται να ανέλθουν στο 16,3% του ΑΕΠ έναντι 21,1% στην Ευρωζώνη».
Παρά τα δισεκατομμύρια ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να αγγίξει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, κάτι που θα πρέπει να αποτελεί βασικό στόχο. Πολλοί είναι εκείνοι που εμφανίζονται επιφυλακτικοί για την πορεία των επενδύσεων στην ελληνική οικονομία μετά το πέρας του Ταμείου Ανάκαμψης. η ισχύς του οποίου εκπνέει το 2026.
Η εξέλιξη για το επενδυτικό κενό
Πάντως, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Eurobank τα 5 τελευταία χρόνια οι επενδύσεις παγίων στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί κατά 4,3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ (το 35,6% αυτής της αύξησης προέρχεται από τις κατοικίες,), ωστόσο το «επενδυτικό κενό» σε σύγκριση με την Ευρωζώνη εξακολουθεί να είναι υψηλό (-5,8 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, από -11,0 το 2019).
Επιπρόσθετα, τη διετία 2023-2024 ο ρυθμός ανόδου του μεριδίου των επενδύσεων παγίων στο ΑΕΠ παρουσιάζει επιβράδυνση. Η επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα δύναται να έχει σημαντικά οφέλη για την οικονομία στο μέλλον, σύμφωνα με την ανάλυση της τράπεζας, στην οποία προστίθεται πως Τα οφέλη δεν εστιάζονται μόνο στην αύξηση του δυνητικού ρυθμού μεγέθυνσης και των εισοδημάτων άλλα και στη θωράκιση της ελληνικής οικονομίας έναντι πιθανών μελλοντικών διεθνών κρίσεων.
Πότε κλείνει το επενδυτικό κενό
Από εκεί και πέρα, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, θα υφίσταται το 2026 κατά περίπου 2% έως 3%. Αυτό μεταφράζεται σε λιγότερες επενδύσεις 4 έως 5 δισ. ευρώ ετησίως στη χώρα μας. Το επενδυτικό κενό, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, ορίζεται ως η απόκλιση στις συνολικές επενδύσεις, εκφρασμένες σε ποσοστό του ΑΕΠ, μεταξύ Ελλάδας και του μέσου όρου στις 20 χώρες της Ευρωζώνης.
Σύμφωνα με την προηγούμενη έκθεση του ΓΠτΒ, «η κρίση έφερε αντιμέτωπη τη χώρα μ’ ένα υψηλό επενδυτικό κενό, το οποίο έφτασε τις 10,7 ποσοστιαίες μονάδες το 2019». Τη χρονιά εκείνη σημειώνεται το ιστορικό υψηλό του επενδυτικού κενού μεταξύ Ελλάδας και (μέσου όρου) Ευρωζώνης. Από το 2019 και μετά το επενδυτικό κενό αυτό μειώθηκε σημαντικά και το 2023 ανήλθε σε 5,4%. «Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», συνεχίζει η μελέτη του ΓΠτΒ, «για την εξέλιξη των συνολικών επενδύσεων τα έτη 2024 – 2026 αναμένεται περαιτέρω άμβλυνση του επενδυτικού κενού της χώρας σε 4,0 π.μ. το 2024, σε 3,0 π.μ. το 2025 και σε 2,3 π.μ. το 2026».
Σε αυτό το σενάριο, από το οποίο αφαιρείται την στήριξη από τους πόρους του ΤΑΑ, η οικονομία θα ανακτήσει το κεφαλαιακό απόθεμα του 2010 το 2036. Σε μια οικονομία, το ύψος των επενδύσεων πρέπει να είναι τέτοιο ώστε όχι μόνο να επαρκεί να καλύψει την απόσβεση του υπάρχοντος κεφαλαίου, αλλά να υπάρχει πλεονάζον ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει και νέο κεφάλαιο, καταλήγει στο θέμα η έκθεση του Γραφείου.
Η έκθεση τονίζει του Γραφείου τονίζει τόσο για φέτος όσο και για τα επόμενα χρόνια την σημασία που θα έχει για το ΑΕΠ, αλλά και για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, η αύξηση των επενδύσεων που αναμένεται να φτάσει το 9,2% για φέτος. Μάλιστα περιλαμβάνει και μια εκτίμηση για το πότε θα κλείσει το επενδυτικό κενό που έχει δημιουργήσει η πολυετής οικονομική κρίση χρησιμοποιώντας δύο σενάρια.
