ΕΕ – άμυνα: Η Βρετανία θα πρέπει να… πληρώσει για να λάβει μέρος στην «πίτα» των 150 δισ.

Η Βρετανία θα πρέπει να καταβάλλει στην ΕΕ ένα ποσοστό της αξίας των οπλικών συστημάτων που θα αγοράζονται από βρετανικές αμυντικές βιομηχανίες και εταιρείες μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αμυνας, όπως προκύπτει από τα σχέδια που καταρτίζει η ΕΕ για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης απειλής από τη Ρωσία.

Ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε τον Μάιο ότι η χώρα του θα συμμετάσχει στο νέο πρόγραμμα «Δράση για την Ασφάλεια στην Ευρώπη (SAFE)» της ΕΕ, ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, για την ενίσχυση των στρατιωτικών δαπανών σε ολόκληρη την ήπειρο, στο πλαίσιο μιας «επανεκκίνησης» των διμερών σχέσεων.

Η συμμετοχή στο SAFE θα παρείχε «νέες ευκαιρίες για την αμυντική μας βιομηχανία, υποστηρίζοντας τις βρετανικές θέσεις εργασίας και τα μέσα διαβίωσης», δήλωσε ο Στάρμερ.

Καθώς οι βρετανικές επιχειρήσεις θα λάβουν χρήματα από την ΕΕ για να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και να επεκτείνουν την παραγωγική τους ικανότητα στο πλαίσιο του προγράμματος, το Λονδίνο θα πρέπει να αποζημιώσει τις Βρυξέλλες

Ωστόσο, το Λονδίνο θα πρέπει να αποζημιώσει τις Βρυξέλλες για το γεγονός ότι του επιτράπηκε να συμμετάσχει στο σχέδιο που υποστηρίζεται από την ΕΕ και αποσκοπεί στην προμήθεια μη επανδρωμένων αεροσκαφών, συστημάτων πυραυλικής άμυνας και άλλων οπλικών συστημάτων, δήλωσαν στους Financial Times δύο διπλωμάτες της ΕΕ.

«Αυτό που γράφτηκε στον κανονισμό SAFE είναι ότι θα υπάρχει μια δίκαιη ισορροπία όσον αφορά τις συνεισφορές και τα οφέλη» τρίτων χωρών όπως η Βρετανία, δήλωσε ένας από τους διπλωμάτες.

Το Safe Fund αποτελεί μέρος μιας προσπάθειας του μπλοκ να κινητοποιήσει 800 δισεκατομμύρια ευρώ σε νέες αμυντικές δαπάνες έως το 2030, ενόψει της αυξανόμενης απειλής από τη Ρωσία και των εκκλήσεων του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προς την Ευρώπη να πληρώσει περισσότερα για την ασφάλειά της.

Τα δάνειά του, τα οποία ξεκίνησαν τον Μάιο, θα επιτρέψουν στα κράτη μέλη και στις καθορισμένες «τρίτες χώρες», όπως η Βρετανία, να συμμετάσχουν σε κοινές προμήθειες αμυντικών συστημάτων.

Το σχέδιο στοχεύει στο να αξιοποιήσει την πιστοληπτική ισχύ της ΕΕ για την αύξηση των συνολικών αμυντικών δαπανών, ενοποιώντας παράλληλα καλύτερα τις ένοπλες δυνάμεις της Ευρώπης, οι οποίες επιβαρύνονται από αναποτελεσματικές και διπλές διαδικασίες προμηθειών.

Υπό συζήτηση το ακριβές ποσό

Το ακριβές ποσό που θα πρέπει να καταβάλει η Βρετανία για να έχει πρόσβαση στο ταμείο βρίσκεται ακόμη υπό συζήτηση από τα κράτη μέλη, καθώς οριστικοποιούν τη θέση τους σχετικά με τη συμφωνία με τη Βρετανία, η οποία αναμένεται να δημοσιευτεί αυτή την εβδομάδα.

Ωστόσο, οι διπλωμάτες δήλωσαν στους FT ότι, δεδομένου πως οι βρετανικές επιχειρήσεις θα λάβουν χρήματα από την ΕΕ για να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και να επεκτείνουν την παραγωγική τους ικανότητα στο πλαίσιο του προγράμματος, το Λονδίνο θα πρέπει να αποζημιώσει τις Βρυξέλλες.

Εάν εταιρείες της Βρετανίας κέρδισαν συμβόλαια που χρηματοδοτήθηκαν από το Safe money, η κυβέρνηση του Λονδίνου θα πρέπει να καταβάλει ένα ποσοστό στο ταμείο για να βοηθήσει στην εξισορρόπηση του οικονομικού οφέλους των συμβάσεων, πρόσθεσε ο διπλωμάτης.

Ο ίδιος μηχανισμός θα ισχύει για τον Καναδά και οποιεσδήποτε άλλες χώρες που θέλουν η βιομηχανία τους να έχει πρόσβαση στα χρήματα του SAFE, σημείωσαν.

Για να πληρούν τις προϋποθέσεις τα αμυντικά προϊόντα της Βρετανίας, η αξία των εξαρτημάτων τους από μέλη του Safe πρέπει να είναι τουλάχιστον 65%.

Στα κράτη – μέλη περιλαμβάνονται οι χώρες της ΕΕ, η Ουκρανία, η Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, η Νορβηγία, η Ελβετία και τυχόν τρίτες χώρες που συμμετέχουν.

Ανώτεροι Βρετανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η Γαλλία επιδιώκει μια σκληρή συμφωνία στις συνομιλίες με άλλα κράτη μέλη για να συμφωνήσει σε μια διαπραγματευτική εντολή της ΕΕ αυτή την εβδομάδα. Ένας από αυτούς περιέγραψε την κατάσταση ως «δύσκολη».

Ο Mujtaba Rahman, διευθύνων σύμβουλος για την Ευρώπη στην εταιρεία συμβούλων Eurasia Group, δήλωσε ότι τόσο το Λονδίνο όσο και οι Βρυξέλλες πρέπει να έχουν κατά νου τη συνολική εικόνα.

«Είναι πραγματικά σημαντικό και οι δύο πλευρές να μην επιτρέψουν σε τοπικιστικά εθνικά συμφέροντα να σταθούν εμπόδιο στο μεγαλύτερο έπαθλο, το οποίο είναι η ενίσχυση της συλλογικής ευρωπαϊκής άμυνας ενόψει της απειλής που θέτει η Ρωσία του Πούτιν», είπε.

Η Γαλλία, η οποία θεωρεί το Safe ως έναν τρόπο επέκτασης της βιομηχανίας όπλων της ΕΕ, πιέζει για μια υψηλή συνεισφορά του Ηνωμένου Βασιλείου. Ωστόσο, άλλες χώρες, με επικεφαλής τη Γερμανία, θέλουν να διασφαλίσουν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα αποθαρρυνθεί από την ένταξή του, δήλωσε ένας τρίτος διπλωμάτης.

Ο Thomas Regnier, εκπρόσωπος της επιτροπής για την άμυνα, δήλωσε ότι η συμφωνία ΕΕ-Βρετανίας τον Μάιο σήμαινε ότι οι οντότητες με έδρα το Βρετανία θα μπορούσαν να παρέχουν έως και το 35% της αξίας ενός αμυντικού προϊόντος που προμηθεύεται μέσω του SAFE.

Για να επιτευχθεί μεγαλύτερο μερίδιο, θα απαιτηθεί «συμφωνία με την ΕΕ σχετικά με τις ακριβείς λεπτομέρειες σε πτυχές όπως η συνεισφορά στον προϋπολογισμό και η ασφάλεια του εφοδιασμού», πρόσθεσε.

Το γραφείο του υπουργικού συμβουλίου της Βρετανίας δήλωσε ότι δεν θα προκαταλάβει μελλοντικές συζητήσεις με την ΕΕ. «Είναι προς το συμφέρον όλων μας η Βρετανία και η ΕΕ να συνδυάσουν τις μοναδικές μας δυνατότητες και την εμπειρογνωμοσύνη μας για να καταστήσουν την Ευρώπη έναν ασφαλέστερο, πιο προστατευμένο και πιο ευημερούντα τόπο», πρόσθεσε.