Ένας βασικός παραγωγικός πυλώνας της ευρωπαϊκής οικονομίας, ο αγροτικός τομέας, απουσιάζει από τον νέο κλιματικό νόμο, πάνω στον οποίο αναμένεται να θεμελιωθεί και το περίφημο Green Deal. Έτσι, όπως προειδοποιούν οι ειδικοί, η γεωργία κινδυνεύει να χάσει την πρόσβαση σε ιδιωτικά κεφάλαια και στις χρηματοπιστωτικές αγορές που πλέον προσανατολίζονται σε πράσινες επενδύσεις.
Πού εντοπίζεται το πρόβλημα; Καταρχάς, η προσωρινή συμφωνία για τον ευρωπαϊκό κλιματικό νόμο υιοθετήθηκε προσφάτως ως ένα από τα βασικά «εργαλεία» της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 και ενδιάμεσο στόχο τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 (σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990). Σύμφωνα με τη δεξαμενή σκέψης “Institute for European Environmental Policy”, η κινητοποίηση ιδιωτικής χρηματοδότησης κρίνεται απαραίτητη για την επίτευξη των συγκριμένων στόχων, με το εκτιμώμενο ετήσιο επενδυτικό κενό να προσδιορίζεται στα 175 – 290 δισ. ευρώ.
Για την κάλυψη του συγκεκριμένου κενού «ορόσημο» ήταν η έγκριση από την Κομισιόν των κατ΄εξουσιοδότηση πράξεων του Κανονισμού Ταξινόμησης βιώσιμων επενδύσεων (Taxonomy Regulation), δηλαδή των τεχνικών κριτηρίων για περισσότερες από 70 δραστηριότητες, οι οποίες ευθύνονται περίπου για το 80% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ.
Βάσει των συγκεκριμένων κριτηρίων θα κρίνεται κατά πόσο μια δραστηριότητα συμβάλλει στους στόχους συγκράτησης της κλιματικής αλλαγής, γεγονός που θα της ανοίγει τις …πόρτες για χρηματοδοτήσεις.
Όμως από τη λίστα των κριτηρίων απουσιάζει ο τομέας της γεωργίας παρότι οι επιστημονικές συστάσεις που διατυπώθηκαν από την Ομάδα Τεχνικών Εμπειρογνωμόνων, εάν υιοθετούνταν θα οδηγούσαν τη γεωργία σε ένα νέο επίπεδο βιωσιμότητας και θα την έφερναν πιο κοντά στις φιλοδοξίες της Πράσινης Συμφωνίας.
«Αγκάθι» η εκκρεμότητα της ΚΑΠ
Γιατί έμεινε η γεωργία στο περιθώριο; Με δεδομένο ότι ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), οι λομπίστες της βιομηχανίας, αλλά και ορισμένα κράτη μέλη πέτυχαν να μην περιληφθεί ο αγροτικός τομέας στις κατ΄ εξουσιοδότηση πράξεις, τουλάχιστον για την ώρα.
Άλλωστε το πρασίνισμα της ΚΑΠ δεν είναι διόλου εύκολη υπόθεση. Ο δρόμος προς την οριστική συμφωνία της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, η οποία θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2023, παραμένει γεμάτος εμπόδια, με μεγαλύτερο εκείνο των «πράσινων δικαιωμάτων». Ολοένα και περισσότερα κράτη μέλη πιέζουν ώστε να περιοριστεί, έτι περαιτέρω, το ποσοστό πρασινίσματος των αγροτικών επιδοτήσεων, από το 30% που προτείνουν Κομισιόν και Ευρωβουλή στο 22% που εισηγείται η πορτογαλική προεδρία, ή και ακόμη χαμηλότερα. Υπάρχει βεβαίως και πρόταση που βάζει στο τραπέζι τη σταδιακή μετατροπή των άμεσων ενισχύσεων σε πράσινα δικαιώματα έως το 2025.
Η πράσινη στροφή της ΚΑΠ – εάν στο μεταξύ δεν γίνουν περαιτέρω …εκπτώσεις – αναμένεται ότι, έως το 2030, θα οδηγήσει σε περιορισμό των τοξικών εισροών στις καλλιέργειες, αλλά και στην επέκταση της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας στο 25% των εκτάσεων. Αυτό για την Ελλάδα σημαίνει ότι θα πρέπει να αυξηθούν οι εκτάσεις που φιλοξενούν βιολογικές παραγωγές τουλάχιστον κατά 15%.
«Φρένο» στην εισροή ιδιωτικών κεφαλαίων στη γεωργία
Έτσι, την ίδια ώρα που το κεφάλαιο «ΚΑΠ» παραμένει ανοιχτό, η γεωργία παραμένει και εκτός των κριτηρίων ταξινόμησης, την ίδια ώρα που πολλοί άλλοι τομείς πιέζουν να υπαχθούν στον ευρωπαϊκό κανονισμό ταξινόμησης των βιώσιμων επενδύσεων ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση σε πράσινες χρηματοδοτήσεις για να στηρίξουν τη μετάβασή τους προς τη βιωσιμότητα. Όπως αναφέρει σε άρθρο του ο Διευθυντής Ερευνών στο IEEP Μπεν Αλεν, ο αγροτικός τομέας κινδυνεύει να κόψει τους …δεσμούς του με τα ιδιωτικά κεφάλαια που θα μπορούσαν να στηρίξουν τη μετάβαση στην αειφορία και την κλιματική ουδετερότητα για περίπου το 40% της ευρωπαϊκής γης.
Ίσως ο κίνδυνος να μοιάζει μικρός, όταν ευρωπαϊκά κονδύλια πάνω από 58 δισ. ευρώ κατευθύνονται προς τη γεωργία ετησίως. Όμως, η ιδιωτική χρηματοδότηση είναι εξίσου σημαντική. Μια πρόσφατη μελέτη (από τη «fi-compass») σε 24 κράτη μέλη εντόπισε ένα σημαντικό κενό χρηματοδότησης ύψους 19,7 – 46,6 δισ. ευρώ για τη γεωργία και πάνω από 12,8 δισ. ευρώ για τον αγροδιατροφικό τομέα.
Latest News
Ποια ελληνικά αγροτικά προϊόντα θέλει να εισάγει η Κίνα
Ορόσημο στην ανάπτυξη της ελληνοκινεζικής συνεργασίας η επίσκεψη Αυγενάκη στο Πεκίνο, σύμφωνα με τον υφυπουργό Τελωνείων Zhao Zenglian
44+1 απαντήσεις για το μέτρο της αντικατάστασης ζώων και ανακατασκευής στάβλων
Τι πρέπει να προσέξουν οι παραγωγοί
Υπάρχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα; – Τι έδειξαν τα στοιχεία
Ποια 12 προϊόντα ελέγχθηκαν
Οι «μαύρες» και οι «γκρίζες» αθέμιτες εμπορικές πρακτικές – Τα κύρια ευρήματα
Ως μέρος των προτάσεών της για την ενίσχυση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα τροφίμων, η Κομισιόν θα προτείνει νέους κανόνες για τη διασυνοριακή επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών
Αυξημένο ενδιαφέρον της Κίνας για εισαγωγές αγροτικών προϊόντων
Τι ειπώθηκε σε συνάντηση του ΥπΑΑΤ Λευτέρη Αυγενάκη με τον αρμόδιο Κινέζο υφυπουργό Εμπορίου Ling Ji
Αυξημένος κατά 125 εκατ. ευρώ ο νέος προϋπολογισμός για τα σχέδια βελτίωσης
Οπλίζουμε τους παραγωγούς με τα αναγκαία εφόδια για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα του σήμερα και τις προκλήσεις του αύριο, δήλωσε ο κ. Αυγενάκης
Ενεργοποιείται από σήμερα η «Κάρτα του Αγρότη»
Ποιες δυνατότητες παρέχει στους παραγωγούς η «Κάρτα του Αγρότη»
Ποιοι ψάχνουν χρυσό στο χωράφι - Οι κόκκινες επενδύσεις και οι τουρκικές εισαγωγές
Οι εισαγωγές ντομάτας στην χώρα μας αυξάνονται αλματωδώς από το 2022
Ετήσια παράταση των δεσμεύσεων για τη νιτρορύπανση
Οι προϋποθέσεις ένταξης αγροτεμαχίων στην παράταση
Πληρωμή από τον ΕΛΓΑ 38,5 εκατ. ευρώ για ζημίες από «Daniel» - Οι δικαιούχοι
Το υψηλότερο ποσό αποζημιώσεων καταβάλλεται σε αμπελοκαλλιεργητές