Ιτάλα: Μεγάλος ο κίνδυνος καταχρήσεων με τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης

Για μεγάλο κίνδυνο καταχρήσεων με τα 800 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, επειδή ορισμένες χώρες αρνούνται να ενταχθούν σε μια κοινή βάση δεδομένων συναλλαγών, προειδοποίησε ο γενικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (Olaf), Βίλα Ιτάλα.

Το κενό στην κεντρική εποπτεία μπορεί να δυσχεράνει την παρακολούθηση των ρεκόρ των χρηματοοικονομικών ροών παρά το γεγονός ότι ταυτόχρονα οι Βρυξέλλες ενισχύουν το οπλοστάσιό τους απέναντι στη διαφθορά, είπε ο επικεφαλής της Olaf, μιλώντας στους Financial Times.

Είναι σημαντική η πρόληψη για ένα τόσο σημαντικό ποσό, επεσήμανε ο Ιτάλα, εκφράζοντας τη διαφωνία του με την απόφαση ορισμένων κρατών μελών να μπλοκάρουν τις προσπάθειες για έναν μακχροχρόνιο μηχανισμό εποπτείας και εκτίμησης κινδύνου σε ολόκληρη την ΕΕ, γνωστό ως Αράχνη.

Ο ίδιος ανέφερε ότι η αυστηρή εποπτεία τόσο σε εθνικό όσο και σε επίπεδο ΕΕ είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί ότι δεν θα χαθούν χρήματα από σπατάλη ή απάτη, δεδομένων των προηγούμενων σκανδάλων για κατάχρηση κοινοτικών πόρων. Σημείωσε, ακόμη, πως η έλλειψη ενός πανευρωπαϊκού πακέτου δεδομένων δυσκολεύει την ανάλυση όσον αφορά τους τελικούς αποδέκτες όταν πρόκειται για πιο περίπλοκες περιπτώσεις εταιρειών καθιστούσε δυσκολότερη την ανάλυση των τελικών αποδεκτών χρημάτων όταν πρόκειται για περισσότερους από έναν δικαιούχο. «Μπορούμε να το κάνουμε, αλλά είναι πολύ πιο περίπλοκο, εάν δεν έχουμε τα απαραίτητα ψηφιακά εργαλεία, είπε.

Όπως επισημαίνουν οι FT, περισσότερα από 20 κράτη μέλη χρησιμοποιούν το Arachne για να παρακολουθούν την υπάρχουσα χρηματοδότηση της ΕΕ για τη συνοχή και πολλά από αυτά αναμένεται να το χρησιμοποιήσουν εθελοντικά για τις δαπάνες τoυ Next Generation EU, αλλά δεν είναι υποχρεωτικό. Το εργαλείο δεν χρησιμοποιείται στη Γερμανία, την Πολωνία, τη Σουηδία, τη Δανία ή την Κύπρο, καθώς ορισμένες πρωτεύουσες προτιμούν να χρησιμοποιούν τα δικά τους εσωτερικά συστήματα.

Πάντως, στις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι διαθέτουν άλλα, σύγχρονα ισχυρότερα όπλα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση χρημάτων και να εμποδίσουν την απάτη, συμπεριλαμβανομένων των συγκρούσεων συμφερόντων που βρέθηκαν στο επίκεντρο προηγούμενων ανάλογων υποθέσεων. Σε κάθε περίπτωση, τα κράτη μέλη οφείλουν να δημιουργήσουν εθνικά συστήματα για την καταγραφή και την αναφορά των τελικών δικαιούχων των κονδυλίων της ΕΕ που εκταμιεύονται στο πλαίσιο του προγράμματος του Ταμείου Ανάκαμψης.

Ο Itala αναγνώρισε ότι η παρακολούθηση του Ταμείου Ανάκαμψης αντιμετωπίζει μια επιπλέον δυσκολία, επειδή συμπίπτει με την έναρξη συμβαίνει ταυτόχρονα με την έναρξη της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO). Ο νέος οργανισμός έχει την δυνατότητα να παρεμβαίνει σε ποινικές υποθέσεις καλύπτοντας το κενό, καθώς η Olaf μπορεί μόνο να συστήσει και όχι να απαιτήσει από τα κράτη μέλη να ασκήσουν διώξεις.

Ο Itala είπε ότι η Olaf είχε καλή συνεργασία με το γραφείο της Εισαγγελίας στο οποίο έχει προωθήσει περισσότερες από 150 ανοιχτές έρευνες ήτοι περίπου το ένα τέταρτο των υφιστάμενων υποθέσεων. «Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε το EPPO, και εάν ενώσουμε τις δυνάμεις μας, μπορούμε να έχουμε πολύ καλύτερα αποτελέσματα», κατέληξε.