«Φυγή προς τα εμπρός» με ΕΣΠΑ και Ταμείο Ανάκαμψης

«Φυγή προς τα εμπρός» με την ενεργοποίηση τόσο του Ταμείου Ανάκαμψης όσο και του νέου ΕΣΠΑ αναμένεται να επιχειρήσει η κυβέρνηση μέσα στο επόμενο διάστημα.

Στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι η όσο το δυνατόν ταχύτερη αξιοποίηση των συγκεκριμένων πόρων θα καταστήσει εφικτή την ισχυρή ανάκαμψη για φέτος, αλλά και τη συνέχισή της για το 2022.

Άλλωστε, συνολικά το αποτύπωμα των δύο προαναφερθέντων «εργαλείων» αγγίζει τα 56,7 δις. ευρώ, τα οποία –εφόσον αξιοποιηθούν σωστά αλλά και γρήγορα- αναμένεται να οδηγήσουν σε υψηλούς ρυθμούς αύξησης το ΑΕΠ, κατά τα επόμενα χρόνια.

Το νέο ΕΣΠΑ θα κατανείμει συνολικούς πόρους 26,2 δισ. ευρώ (εκ των οποίων 20,9 δισ. ευρώ είναι η κοινοτική συνδρομή και €5,3 δισ. η εθνική συνεισφορά), ενώ το Ταμείο Ανάκαμψης θα φέρει πόρους, οι οποίοι αγγίζουν τα 30,5 δις. ευρώ

Πριν από αυτά, όμως, θα πρέπει να τιθασευτεί –κατά το δυνατόν – η πανδημία.

Κι αυτό διότι δημιουργούνται επιπλέον δυσκολίες για την οικονομία, οι οποίες ενδέχεται να μεγεθυνθούν από τον μεγάλο αριθμό κρουσμάτων και την πίεση στο σύστημα Υγείας, ιδίως εάν χρειαστεί ένα lockdown μέσα στο φθινόπωρο, κάτι το οποίο αποκρούει σήμερα η κυβέρνηση.

Αναθεώρηση ανάπτυξης

Άλλωστε, η κυβέρνηση είναι έτοιμη να αναθεωρήσει προς τα πάνω τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας, λόγω των θετικών μηνυμάτων που έρχονται για την ανάπτυξη του δεύτερου τριμήνου του χρόνου, εξαιτίας της σταδιακής επανεκκίνησης της οικονομίας, αλλά και του τουρισμού, ο οποίος δείχνει να κερδίζει το στοίχημα του 2021. Ωστόσο, έχει υπάρξει και αρνητικό οικονομικό αποτύπωμα, εξαιτίας των πυρκαγιών, οι οποίες θα στοιχίσουν στον πρωτογενή τομέα.

Στην Εθνική Τράπεζα, η τελευταία πρόβλεψη ανέφερε ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά μέσον όρο φέτος με ρυθμό 5,7%. Στην Alpha Bank ήταν επίσης κοντά σε αυτό το ποσοστό, συγκεκριμένα στο 5,5%, χωρίς να αποκλείουν αναθεώρηση προς τα πάνω.

Στην Eurobank, η τελευταία πρόβλεψη ήταν για ρυθμό ανάπτυξης 4,1%, κοντά στην εκτίμηση της Τράπεζας της Ελλάδος, με «ανοδικούς κινδύνους», οι οποίοι, όμως, τώρα μετριάζονται εξαιτίας της νέας έξαρσης του κορωνοϊού.

Η κυβέρνηση έχει αφήσει ίδια πρόβλεψή της για αύξηση του ΑΕΠ κατά 3,6%, αλλά εκτιμάται πως στην κατάθεση του προσχεδίου προϋπολογισμού, στις αρχές Οκτωβρίου, θα την αναθεωρήσει προς τα πάνω.

Αλλωστε και η Κομισιόν, στις θερινές προβλέψεις της εκτιμούσε ότι η ανάπτυξη φέτος θα είναι 4,3%.

Το ζήτημα για το Ταμείο Ανάκαμψης

Για αυτό, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να «ρίξει» τα αναπτυξιακά εργαλεία στο τραπέζι. Ειδικά για το Ταμείο Ανάκαμψης, που αποτελεί και τη ραχοκοκαλιά της ανάκαμψης της οικονομίας, η πρόκληση είναι αρκετά μεγάλη. Μετά την είσπραξη της προκαταβολής των 4 δισ. στις αρχές του μήνα θα ακολουθήσει πλέον η υλοποίηση των 13 πρώτων ορόσημων για να εξασφαλίσει και την πρώτη δόση του προγράμματος ύψους 3,5 δισ. ευρώ μέχρι και το τέλος του χρόνου. Τα πρώτα 13 ορόσημα  είναι σχετικά εύκολα, αφού αποτελούν στην πλειονότητά τους νομοθετικές διαδικασίες. Ωστόσο, η πρόκληση παραμένει σε ό,τι αφορά την προετοιμασία και την ένταξη στο πρόγραμμα μεγάλων επενδύσεων εθνικής σημασίας, που αποτελούν τον κορμό του προγράμματος. Το βασικό ζήτημα είναι να ξεκινήσουν όσο το δυνατόν πιο σύντομα

Η δεύτερη πρόκληση είναι η προετοιμασία του πλαισίου για τις ιδιωτικές επενδύσεις, που θα απορροφήσουν τα 12,7 δισ. ευρώ των δανείων του προγράμματος. Οι συμβάσεις για τη συμμετοχή της ΕΤΕπ και της EBRD στο ελληνικό πρόγραμμα έχουν ήδη υπογραφεί. Μένει, πλέον, να υπογραφούν μέσα στον Σεπτέμβριο και οι συμβάσεις με τις εμπορικές τράπεζες και, κυρίως, να προχωρήσουν η έγκριση και η ένταξη ιδιωτικών επενδύσεων που θα φιλοδοξούν να κινητοποιήσουν πόρους 32 δισ. ευρώ έως το 2026.

Η επιθυμία για το ΕΣΠΑ

Η κυβέρνηση επιθυμεί να έρθουν τα πρώτα κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ μέσα στο 2021, δηλαδή να μην χαθεί πολύτιμος χρόνος όπως συνέβη στο παρελθόν. Το βάρος σε αυτή την πρώτη φάση του νέου ΕΣΠΑ θα δοθεί στην ενίσχυση των επιχειρήσεων και στην τόνωση της απασχόλησης.

Η καινοτομία εδώ είναι ότι στο ΕΣΠΑ δεν θα υπάρχουν προσκλήσεις που θα έχουν καταληκτικές ημερομηνίες υποβολής για τα επενδυτικά σχέδια, αλλά αντίθετα οι προσκλήσεις θα είναι ανοικτές, δηλαδή χωρίς καταληκτική ημερομηνία υποβολής των σχεδίων και η ένταξη των επενδυτικών σχεδίων στα διάφορα προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ θα γίνεται με σειρά προτεραιότητας.

Το νέο ΕΣΠΑ είναι σχεδιασμένο με τρόπο που να μπορεί να λειτουργήσει παράλληλα κι ενισχυτικά του Σχεδίου «Ελλάδα 2.0» το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με τα κονδύλια του ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης. Οι δυο παράλληλες ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις έχουν, με βάση τον κυβερνητικό σχεδιασμό, κοινό σκοπό την μετατροπή της ελληνικής οικονομίας σε μια πιο παραγωγική και πιο εξωστρεφή οικονομία καθώς και στη στενότερη διασύνδεση της παραγωγής με την έρευνα και την καινοτομία. Κάτι το οποίο θα φανεί στην πράξη…