ΕΛΣΤΑΤ – Μειώθηκε κατά 9,9% η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών για αγορές

Πτωτικά κινήθηκαν οι αγορές των νοικοκυριών για την περυσινή χρονιά, σύμφωνα με έρευνα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.

Ειδικότερα, η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών για αγορές, κατά το έτος 2020, ανήλθε στα 15.981,96 ευρώ (1.331,83 το μήνα), καταγράφοντας μείωση -9,9% σε σχέση με το έτος 2019.

Επίσης, το 50% των νοικοκυριών δαπανούν περισσότερα από 1.080 ευρώ το μήνα, ενώ τα νοικοκυριά που διαμένουν σε ενοικιασμένη κατοικία δαπανούν το 19,8% του προϋπολογισμού
τους κατά μέσο όρο για ενοίκιο.

Παράλληλα, Το μερίδιο της μέσης δαπάνης για είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά και στέγαση των νοικοκυριών του φτωχότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 58,2% των δαπανών των νοικοκυριών, ενώ το αντίστοιχο μερίδιο του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 29,0%, ενώ η υψηλότερη μέση ετήσια δαπάνη καταγράφηκε στην Περιφέρεια Αττικής και ανήλθε σε 18.401,52 ευρώ, ενώ η χαμηλότερη στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος και ανήλθε σε 11.193,24 ευρώ.

Η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών το 2020 εμφανίζεται μειωμένη κατά -37,1% σε σύγκριση με το 2008.

Βασικά συμπεράσματα

Tο μεγαλύτερο μερίδιο των δαπανών του μέσου προϋπολογισμού των νοικοκυριών αφορά:
– στα είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά (23,1%),
– στη στέγαση (15,3%) και
– στις μεταφορές (12,3%),
ενώ το μικρότερο μερίδιο των δαπανών (3,5%) αντιστοιχεί στις υπηρεσίες αναψυχής και πολιτισμού

Η μεγαλύτερη αρνητική ποσοστιαία μεταβολή δαπανών των νοικοκυριών, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα (2019), παρουσιάζεται (Πίνακας 1), κατά φθίνουσα κατάταξη, σε:
– αναψυχή και πολιτισμό (-36,4%),
– εστιατόρια, καφενεία και ξενοδοχεία (-35,4%),
– είδη ένδυσης και υπόδησης (-27,4%),
ενώ η μικρότερη αρνητική ποσοστιαία μεταβολή παρουσιάζεται στη στέγαση (-1,5%).

Αύξηση παρουσιάστηκε στις κατηγορίες:

– είδη διατροφής (4,2%),
– οινοπνευματώδη ποτά και καπνός ( 3,9%),
– εκπαίδευση (2,6%),
– υγεία (1,3%) και
– επικοινωνίες (0,8%).

Αύξηση στα οινοπνευματώδη ποτά

Η μεγαλύτερη θετική μεταβολή στην ποσοστιαία συμμετοχή των διαφόρων δαπανών σε σταθερές τιμές 2020, σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα του έτους 2019, παρατηρείται στα είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά (2,5 ποσοστιαίες μονάδες), ενώ η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση συμμετοχήςστα εστιατόρια, καφενεία και ξενοδοχεία (-3,3 ποσοστιαίες μονάδες).

– Όσον αφορά στις δαπάνες για είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά (Πίνακας 4, Γράφημα 2), σε
σχέση με την προηγούμενη έρευνα (2019), η μεγαλύτερη αύξηση της μέσης μηνιαίας δαπάνης
(τρέχουσες τιμές), παρατηρείται στα παρακάτω είδη:
– καφές, τσάι και κακάο (9,3%)
– μεταλλικά νερά, αναψυκτικά, χυμοί (8,5%)
– φρούτα (8,1%)
– ζάχαρη, μαρμελάδες, μέλι, σιρόπια, σοκολάτα (6,7%)
– λοιπά είδη διατροφής (6,3%)
– λαχανικά (5,9%),
ενώ η μικρότερη αύξηση της μέσης μηνιαίας δαπάνης (τρέχουσες τιμές), παρατηρείται στα
γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά (1,1%).
– Σε καμία βασική κατηγορία ειδών διατροφής και μη οινοπνευματωδών ποτών δεν καταγράφηκε μείωση
της μέσης μηνιαίας δαπάνης (τρέχουσες τιμές).

Ανισότητα και κίνδυνος φτώχειας

Το μερίδιο της μέσης ισοδύναμης δαπάνης (αγορές, τρέχουσες τιμές) του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού είναι 4,8 φορές μεγαλύτερο από το μερίδιο της μέσης ισοδύναμης δαπάνης του φτωχότερου
20% του πληθυσμού (5,4 για το 2019). Ο δείκτης μειώνεται στο 3,5, όταν συμπεριληφθούν στην καταναλωτική δαπάνη και οι τεκμαρτές δαπάνες.

– Τα νοικοκυριά του φτωχότερου 20% του πληθυσμού μείωσαν τις δαπάνες τους σε σχέση με το 2019 κατά -2,5%, ενώ τα νοικοκυριά του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού κατά -13,0%.

– Το μερίδιο της μέσης ισοδύναμης δαπάνης για είδη διατροφής των νοικοκυριών του φτωχότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 35,5% των δαπανών των νοικοκυριών, ενώ το αντίστοιχο μερίδιο του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 15,6% .

– O κίνδυνος φτώχειας απειλεί το 15,6% του πληθυσμού της Χώρας, όταν στον υπολογισμό του δείκτη λαμβάνεται υπόψη μόνο η ισοδύναμη δαπάνη με τρόπο κτήσεως την αγορά (17,1% το 2019), ενώ ο δείκτης μειώνεται στο 11,9% του πληθυσμού (12,2% το 2019), όταν λαμβάνονται υπόψη όλες οι καταναλωτικές δαπάνες, ανεξάρτητα από τον τρόπο κτήσεως (τεκμαρτό ενοίκιο από ιδιοκατοίκηση, ιδιοπαραγόμενα αγαθά, αγαθά και υπηρεσίες παρεχόμενες δωρεάν από τον εργοδότη, άλλα νοικοκυριά,
μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, κράτος κ.λπ.) .

– Η μέση μηνιαία ισοδύναμη δαπάνη των φτωχών νοικοκυριών(2) εκτιμάται στο 34,7% των δαπανών των μη φτωχών νοικοκυριών. Τα φτωχά νοικοκυριά δαπανούν το 35,9% του μέσου προϋπολογισμού τους σε είδη διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών, ενώ τα μη φτωχά το 22,2%

Τα νοικοκυριά που διαμένουν σε αγροτικές περιοχές δαπανούν κατά μέσο όρο 1.085,33 ευρώ το μήνα, ενώ αυτά που διαμένουν σε αστικές περιοχές 1.404,28 ευρώ . Επομένως, τα νοικοκυριά που διαμένουν σε αγροτικές περιοχές δαπανούν, κατά μέσο όρο, 22,7% λιγότερο από τα νοικοκυριά που διαμένουν σε αστικές περιοχές.

Τα νοικοκυριά που διαμένουν στην Περιφέρεια Αττικής δαπανούν, κατά μέσο όρο, το 115,1% της μέσης μηνιαίας δαπάνης των νοικοκυριών της Χώρας, ενώ αυτά που διαμένουν στην Περιφέρεια Στερεάς
Ελλάδος το 70,0% αυτής .

Τα νοικοκυριά που διαμένουν στην Περιφέρεια Αττικής μείωσαν τις δαπάνες τους, κατά μέσο όρο, κατά -8,1%, ενώ αυτά που διαμένουν στις Περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, και Στερεάς Ελλάδος, κατά -13,5%.