Τη θάλασσα και τα μάτια σας

‘Έχω την αίσθηση πως με όλα αυτά που συμβαίνουν στην Ουκρανία , την ενεργειακή και επισιτιστική κρίση που έχει επιφέρει ο πόλεμος σε όλον τον κόσμο, τις μεταναστευτικές ροές, έχουμε βάλει στην άκρη το θέμα της κλιματικής κρίσης, και κατά συνέπεια, την προστασία των θαλασσών και των ωκεανών…

Τώρα εύλογα πολλοί θα αναρωτηθείτε: γιατί συνδέω την κλιματική κρίση με την προστασία των θαλασσών και των ωκεανών; Το κάνω, διότι, όπως μού αναφέρει, η υπεύθυνη των θαλάσσιων προγραμμάτων στην Ελλάδα της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Blue Marine Foundation» Άντζελα Λάζου Ντην «οι θάλασσες (και οι ωκεανοί) παίζουν σημαντικό ρόλο στην απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα και στη συγκράτηση των επιπτώσεων της κλιματικής κατάρρευσης, γι’ αυτό και επιβάλλεται να τις προστατέψουμε».

Οι ξεχασμένοι ρυθμιστές του κλίματος

Τόσο απλά. Η θάλασσα δεν είναι απλώς ένα μέρος για να περνάμε καλά και να κάνουμε τις καλοκαιρινές διακοπές. Η θάλασσα ( οι θάλασσες όλου του πλανήτη και οι ωκεανοί ) είναι οι ξεχασμένοι ρυθμιστές του κλίματος.

Γι’ αυτό, όπως μού εξηγεί, η Άντζελα Λάζου Ντην, η κλιματική κρίση και η απώλεια της βιοποικιλότητας των θαλασσών ( και των ωκεανών, μιας και μιλάμε για έναν πλανήτη) δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν χωριστά εξαιτίας της σύνδεσης των φυσικών οικοσυστημάτων με τη ρύθμιση του κλίματος.

Αυτός είναι και ο λόγος, που οι ειδικοί, επιμένουν στον στόχο της προστασίας του 30% των ωκεανών μας έως το 2030 με το 10% να χρήζει αυστηρής προστασίας. Για την ιστορία: οι ωκεανοί, καλύπτουν πάνω από το 70% της επιφάνειας του πλανήτη παρουσιάζοντας μια απίστευτη ποικιλία φυτών και ζώων και φιλοξενώντας το 80% της ζωής πάνω στον πλανήτη (!).

Πρωταρχική πηγή τροφής για πάνω από 3,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους

Επιπλέον, από τους ωκεανούς προέρχεται περισσότερο από το μισό του οξυγόνου που αναπνέουμε και είναι η πρωταρχική πηγή τροφής για περισσότερους από 3,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους (!).

Τι είπαμε; Οι θαλασσες και οι ωκεανοί είναι ρυθμιστές του κλίματος. «Απορροφούν το 20 % έως 30% των συνολικών εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα που προέρχονται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες», συμπληρώνει η ‘Άντζελα Λάζου Ντην.

Η μεγαλύτερη δεξαμενή αποθηκευμένου άνθρακα στη Γη

Την ίδια στιγμή, κατά την υπεύθυνη θαλάσσιων προγραμμάτων της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Blue Marine Foundation», αποτελούν τη μεγαλύτερη δεξαμενή αποθηκευμένου άνθρακα στη Γη, αποθηκεύοντας πάνω από 50 φορές την ποσότητα άνθρακα που υπάρχει στην ατμόσφαιρα και πάνω από 10 φορές την ποσότητα που διατηρείται συνδυαστικά στη χερσαία βλάστηση, τα εδάφη και τα μικρόβια.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σταθούμε στη σημασία των οικοσυστημάτων που αποθηκεύουν άνθρακα: τα μαγκρόβια δάση, τα έλη αλμυρού νερού και τα θαλάσσια λιβάδια «φανερόγαμων αγγειόσπερμων» , όπως η Ποσειδωνία.

-«Την τρίτη κατηγορία τη γνωρίζουμε καλά στην Ελλάδα, είναι τα λεγόμενα «δάση της θάλασσας», ενώ οι περισσότεροι τα ξέρουμε ως «φυκιάδα», πολύ σημαντικά ενδιαιτήματα αφού αποτελούν πεδία αναπαραγωγής και ανάπτυξης για περισσότερα από 1.000 είδη, προστατεύοντας τις ακτές μας από τη διάβρωση και έχει αποδειχτεί πως αποθηκεύουν άνθρακα για χιλιάδες χρόνια στα εδάφη τους», μού επισημαίνει η ‘Αντζελα Λάζου Ντην.

Ακόμη και τα πλάσματα της θάλασσας παίζουν σημαντικό ρόλο. Για παράδειγμα, όπως μού τονίζει , τα μεγάλα σπονδυλωτά παίζουν καθοριστικό ρόλο στην πρόσληψη και αποθήκευση άνθρακα από το πλαγκτόν, μεταφέροντάς τον από την επιφάνεια της θάλασσας στα βαθιά νερά και τα ιζήματα του πυθμένα.

Ο ρόλος των φαλαινών

Και μια είδηση που ίσως δεν τη γνωρίζατε. Οι επιστήμονες εκτιμούν πως οι φάλαινες αποθηκεύουν σήμερα 910 εκατομμύρια τόνους λιγότερο άνθρακα απ’ ό,τι πριν από την εμπορική φαλαινοθηρία. Η αποκατάσταση των πληθυσμών φαλαινών θα αφαιρούσε 160.000 τόνους άνθρακα τον χρόνο (!). Αντίστοιχα μεγάλοι θηρευτές, όπως ο τόνος, τα σαλάχια, οι καρχαρίες που κινούνται μεσοπέλαγα παίζουν τον ίδιο ρόλο.

Τον επόμενο μήνα στις 8 Ιουνίου, θα γιορτάσουμε την Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών. Στο χέρι μας είναι να προσδώσουμε ουσία σε αυτή τη γιορτή. Τι είπαμε; Τη θάλασσα και τα μάτια σας…