ΣΔΙΤ: Πράσινα έργα άνω των 2 δισ. ευρώ στον κύκλο του νερού

Μια νέα γενιά πράσινων και βιώσιμων έργων άνω των 2 δισ. ευρώ έχει ξεκινήσει. Έργα ύδρευσης, αρδευτικά, αντιπλημμυρικά και «έξυπνης» διαχείρισης των υδάτινων πόρων βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα. Η πανθομολογούμενη ανάγκη περιορισμού των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής τα έφερε για πρώτη φορά στο προσκήνιο. Τα ακραία φαινόμενα που παρατηρούνται όλο και συχνότερα, πλημμύρες, καταστροφικές πυρκαγιές, υψηλές θερμοκρασίες, έντονη ξηρασία, επηρεάζουν καταλυτικά τον κύκλο του νερού.

Με προϋπολογισμό που προσεγγίζει το 1,2 δισ. ευρώ, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει στη λίστα του αντίστοιχα έργα. Αξιοποιώντας το εργαλείο των ΣΔΙΤ προχωρά για την κατασκευή τριών φραγμάτων. Τα έργα που αναμένεται να περάσουν προς έγκριση από την αρμόδια διυπουργική επιτροπή έχουν συνολικό προϋπολογισμό 930 εκατ. ευρώ. Στόχος είναι ως το τέλος του έτους να βγουν στον αέρα οι διαγωνισμοί.

Αυτά αφορούν στο φράγμα Ενιπέα Φαρσάλων, κύριος σκοπός του οποίου είναι η άρδευση εκτάσεων περίπου 100.000 στρεμμάτων, ενώ θα παρέχει ακόμη νερό ύδρευσης στα Φάρσαλα και μια σειρά άλλων οικισμών της περιοχής, καλύπτοντας τις ανάγκες 10.000 κατοίκων. Επίσης, θα διασφαλίσει την αντιπλημμυρική θωράκιση των κατάντη του φράγματος περιοχών. Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 315 εκατ. ευρώ.

Αντίστοιχα, το φράγμα Ταυρωνίτη θα εξυπηρετήσει αρδευτικούς κυρίως σκοπούς, επιλύοντας ένα ζήτημα δεκαετιών για την άρδευση γεωργικών εκτάσεων μεγάλης απόδοσης, ενώ θα συμβάλλει και στην αντιπλημμυρική προστασία των παρακείμενων περιοχών. Το έργο είναι προϋπολογισμού 365 εκατ. ευρώ. Τέλος, το ΣΔΙΤ για το φράγμα ύδρευσης της Κέρκυρας, ύψους 250 εκατ. ευρώ, αφορά σε ένα σύνολο έργων (υδροταμιευτικά, έργα ποιοτικής βελτίωσης ύδρευσης και έργα μεταφοράς νερού), που θα κατασκευαστούν στη βόρεια, κεντρική και νότια Κέρκυρα για την υδροδότηση του νησιού.

Νέες δημοπρατήσεις 240 εκατ. στην Ανατολική Αττική από την ΕΥΔΑΠ

Στο πλαίσιο του επενδυτικού της προγράμματος για την Ανατολική Αττική, συνολικού ύψους 800 εκατ. ευρώ, η ΕΥΔΑΠ θα κατασκευάσει μέσα στην επόμενη δεκαετία 3 Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων και 1.300 χλμ. νέου δικτύου αποχέτευσης που θα καλύψουν όλο το τόξο της Ανατολικής Αττικής. Για την κάλυψη των αναγκών 400.000 κατοίκων της περιοχής από τον Σαρωνικό ως τον Ωρωπό, η εταιρεία έχει δρομολογήσει ένα επενδυτικό πρόγραμμα 800 εκατ. ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο 50% των επενδύσεων που θα κάνει τα επόμενα χρόνια.

Μέσα στην τελευταία διετία, όπως ανέφερε ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, κ. Αναστάσιος Τόσιος στο πρόσφατο 5οΣυνέδριο Υποδομών και Μεταφορών, υπεγράφησαν έργα σχεδόν 145 εκατ. Έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες σε Γλυκά Νερά, Παιανία, Παλλήνη, Ραφήνα και Πικέρμι και αυτές θα επεκτείνονται. Το επόμενο έτος θα δημοπρατηθούν επιπλέον έργα ύψους 240 εκατ. ευρώ στο τόξο της Ανατολικής Αττικής.

Παράλληλα, η εταιρεία πρέπει να τρέξει για την αντικατάσταση των πεπαλαιωμένων δικτύων ύδρευσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τα 14.000 χλμ. που μετρά το δίκτυο ο μέσος όρος ηλικίας είναι περίπου 60 έτη, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι τα 38 έτη.

Στο πλάνο του ψηφιακού μετασχηματισμού της ΕΥΔΑΠ, έχει ενταχθεί σε ορίζοντα πενταετίας και το λεγόμενο έξυπνο δίκτυο, το οποίο ξεκινά από την έξυπνη διαχείριση, δηλαδή καλύτερο monitoring στο πεδίο. Σε αυτό θα συμβάλουν η αναβάθμιση την ηλεκτρονικών συστημάτων της εταιρείας, η ψηφιοποίηση των διαφόρων ζωνών του δικτύου για την αποδοτικότερη διαχείριση της πίεσης του νερού και οι «έξυπνοι» μετρητές.

Η στρατηγική για τους έξυπνους μετρητές, που ολοκληρώθηκε πριν δύο μήνες, αξιοποιώντας τα δεδομένα από τα πιλοτικά προγράμματα σε Χαλάνδρι και Παλαιό Φάληρο, προβλέπει ότι, σε πρώτη φάση, η συλλογή των δεδομένων θα γίνεται με βανάκια σε τοπικό επίπεδο. Σε δεύτερη φάση, η εταιρεία έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με τον ΔΕΔΔΗΕ, ώστε να διαχειρίζεται δεδομένα και μέσα από τους έξυπνους μετρητές ρεύματος όταν αυτοί τοποθετηθούν.

Αντίστοιχα, στον τομέα της αποχέτευσης, ήδη αξιοποιείται και βελτιώνεται ο οπτικός έλεγχος για τον γρήγορο εντοπισμό και την άμεση αποκατάσταση βλαβών, ενώ αναζητούνται και συστήματα για τον καλύτερο έλεγχο των λυμάτων που μπαίνουν στο δίκτυο. Αυτό θα μειώσει το ενεργειακό κόστος διαχείρισης και πρώτων υλών.

Διπλάσιο δυναμικότητα, φωτοβολταϊκά και βιοαέριο για την ΕΥΑΘ

Μεγάλα έργα σε εξέλιξη έχει και η ΕΥΑΘ, η οποία με την κατασκευή του νέου διυλιστηρίου νερού, προϋπολογισμού 25 εκατ. ευρώ, θα διπλασιάσει τη δυνατότητα υδροδότησης της πόλης της Θεσσαλονίκης. Αυτό θα αυξήσει κατά 80% τη δυνατότητα της εταιρείας να διαθέσει νερό και σε νέες περιοχές. Μετά από καθυστερήσεις ενός έτους λόγω προσφυγών, το έργο βρίσκεται σήμερα σε φάση υπογραφής. Γίνονται, ακόμη, επενδύσεις αποκατάστασης υφιστάμενων μεγάλων δεξαμενών, προκειμένου να μειωθούν οι απώλειες νερού. Αυτά έχουν, μέχρι σήμερα, συμβάλλει στη μείωση των απωλειών από το 38% σε 28%, εξασφαλίζοντας παράλληλα μία μείωση της ενεργειακής κατανάλωσής της εταιρείας κατά 5%.

Επιπλέον, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της ΕΥΑΘ, κ. Γρηγόρη Πενέλη, περί τα 41 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την αναβάθμιση του Βιολογικού Καθαρισμού της Θεσσαλονίκης. Η εγκατάσταση θα εκσυγχρονιστεί πλήρως με σύγχρονα συστήματα και με δυνατότητα παραγωγής ενέργειας τόσο από φωτοβολταϊκά μέσω netmetering, όσο και με χρήση βιοαερίου που παράγεται από τον βιολογικό. Αυτό μέχρι σήμερα έμενε αναξιοποίητο, ενώ οι μηχανές που αγοράστηκαν προ εικοσαετίας δεν λειτούργησαν ποτέ. Σήμερα, έχουν μετασκευαστεί και το σύστημα τέθηκε σε δοκιμαστική λειτουργία.

Εντωμεταξύ, έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση επισκευής του αγωγού της Αραβησσού, η οποία έγινε εν λειτουργία, ενώ οι επιθεωρήσεις συνεχίζονται και όπου χρειάζεται γίνονται παρεμβάσεις.

Προγραμματίζονται, ακόμη, επενδύσεις σε νέες μεγάλες δεξαμενές, καθώς και σύνδεση νέων περιοχών τόσο στα δυτικά όσο και βόρεια, μεταξύ των οποίων το Φίλυρο, όπου το δίκτυο θα έχει ολοκληρωθεί πριν ανοίξει τις πόρτες του το νέο παιδιατρικό νοσοκομείο. Παράλληλα, εξετάζεται η επέκταση των ποσοτήτων στη Θέρμη και στον δήμο Θερμαϊκού, καθώς και σε περιοχές που σήμερα υδρεύονται ακόμα από ιδιώτες, όπως η Χαλκιδική.