Στο ίδιο έργο θεατές… 

Γιατί καιγόμαστε κάθε καλοκαίρι; Είναι αποτελεσματικός ο κρατικός μηχανισμός τόσο σε επίπεδο πρόληψης όσο και σε επίπεδο καταστολής; Μπορεί να διαχειριστεί περιστατικά «μικτών πυρκαγιών», εκεί δηλαδή που μπλέκουν η κατοικία, με τη γεωργική καλλιέργεια και το περιαστικό δάσος, κάτω από ακραίες καιρικές συνθήκες;

Οι ειδικοί λένε πως στο  Μεσογειακό περιβάλλον όλα καίγονται. Επιπλέον, είναι και η κλιματική αλλαγή με περισσότερες μέγα –πυρκαγιές. Δεκτό. Δεν μπορούν όμως να καίγονται κάθε χρόνο (!) και να τα αποδίδουμε όλα στην κλιματική αλλαγή. Κάτι πάει στραβά ή κάτι μας ξεφεύγει…

Διαβάστε επίσης: Κλιματική αλλαγή: Δυσοίωνη πρόβλεψη για τριπλασιασμό των «θερμών ημερών» στην Ελλάδα

Τα ερωτήματα αυτά – και άλλα τόσα- τα θέτουμε όλοι κάθε φορά που οι πύρινες φλόγες, απειλούν ανθρώπινες ζωές, καταστρέφουν δάση, καίνε περιουσίες και αφήνουν πίσω τους καμένη γη…

Δεν είναι απλώς δυο λέξεις…

Καμένη γη. Προσέξτε: δεν είναι απλώς δυο λέξεις. Για όσους δεν το γνωρίζουν, στα καμένα πευκοδάση για παράδειγμα, η αποκατάσταση μπορεί να επέλθει ύστερα από 15 έως 20 χρόνια, ενώ στα δάση που υπάρχουν έλατα, ο χρόνος αποκατάστασης ξεπερνά τα 50 χρόνια (!).  Αυτό σημαίνει, πως οι γενιές που είδαν δάση με έλατα να καίγονται είναι πολύ δύσκολο να τα ξαναδούν…

Θέλουμε απαντήσεις λοιπόν. Και επειδή, εγώ ειδικός δεν είμαι, δίνω σήμερα τον λόγο σε έναν δασικό.

-« Η πρόληψη των πυρκαγιών (δηλαδή οι προκατασταλτικές δράσεις –έργα πριν ξεσπάσει μια δασική πυρκαγιά) και η δασοπυρόσβεση (άμεση αναγγελία και επέμβαση, αποτελεσματική δράση χερσαίων δυνάμεων, συνδυαστικά με τα εναέρια μέσα) αποτελούν αλληλένδετες διαδικασίες που η μια αποτελεί συνέχεια της άλλης», μού λέει, ο Δασολόγος –Περιβαλλοντολόγος ( αντιπρόεδρος Δ.Σ Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων, μέλος του Δ.Σ του ΓΕΩΤΕΕ) Νίκος Μπόκαρης.

Ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί ο καθαρισμός των δασών

-Τα αυτονόητα μού λες…

-«Δυστυχώς τίποτα δεν είναι αυτονόητο. Θέλεις ένα παράδειγμα; Εφέτος δόθηκαν 50 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για τον καθαρισμό ευαίσθητων και επικίνδυνων ( για πυρκαγιές) περιοχών, οι οποίοι όμως ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί (!). Κι αυτό σε μια περίοδο, που έχουν ξεσπάσει τόσες φωτιές και με τον κίνδυνο να ξεσπάσουν νέες πυρκαγιές, ιδίως στη νότια Ελλάδα, να είναι πολύ μεγάλος…», μού επισημαίνει ο Νίκος Μπόκαρης.

Και συνεχίζει: «Αν αυτό δεν γίνει κατανοητό σε επίπεδο πολιτικής (για τη λήψη αποφάσεων) και σε επίπεδο διοίκησης (για την αναπροσαρμογή των σχεδιασμών), τότε θα βλέπουμε τις δασικές πυρκαγιές να επαναλαμβάνονται στα ίδια μέρη, με την ίδια καταστρεπτική εξέλιξη, προκαλώντας πλήρη οικολογική υποβάθμιση σε ό,τι αφορά στα δασικά οικοσυστήματα ( που χάνουν τα δασικά χαρακτηριστικά τους και μετατρέπονται σε υποβαθμισμένες δασικές ή χορτολιβαδικές εκτάσεις) και θα μεταφέρονται στις πόλεις και στους οικισμούς προκαλώντας μεγάλες ζημιές σε σπίτια και υφιστάμενες υποδομές».

-Τι πρέπει λοιπόν να αλλάξει;

-«Θα πρέπει να αλλάξει το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για τη δασοπυρόσβεση».

Δασικοί και εκτύπωση φυλλαδίων φιλοδασικού περιεχομένου…

-Δηλαδή αν μπουν οι δασικοί στα δάση το πρόβλημα θα λυθεί; Και τώρα που βρίσκονται;

-Λέω πως δεν μπορούμε να συζητάμε σοβαρά για πρόληψη των δασικών πυρκαγιών όταν η Δασική Υπηρεσία, αποκλείεται ρητά από την έκδοση σχετικών πυροσβεστικών κανονισμών και διατάξεων, την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα πυροπροστασίας του δάσους, την οργάνωση των περιπόλων, όπου και όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο, την επιτήρηση των δασών με επίγεια και εναέρια μέσα, την κατανομή των πυροσβεστικών δυνάμεων, τη συνεργασία με άλλες αρχές και φορείς, τη φύλαξη της περιοχής όπου εκδηλώθηκε η πυρκαγιά για τυχόν αναζωπυρώσεις, και η αρμοδιότητά της να εξαντλείται νομικά στην εκτύπωση φυλλαδίων φιλοδασικού περιεχομένου».

-Γενικά μού ακούγονται όλα αυτά…

-«Δεν  είναι. Δεν μπορεί για παράδειγμα, να διαθέτουν σήμερα πυροσβεστικά οχήματα όλοι οι φορείς  (αυτοδιοικητικοί, περιβαλλοντικοί, Μ.Δ.Π.Π του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α, ακόμη και οι εθελοντές), να συμμετέχουν στις επιχειρήσεις δασοπυρόσβεσης, και να εξαιρείται από αυτή τη δυνατότητα η δασική υπηρεσία.

Δασική υπηρεσία και το δίκτυο πυροφυλακείων

»Δεν μπορεί η υπηρεσία αυτή που έχει την αρμοδιότητα διαχείρισης, προστασίας και ανάπτυξης των δασών, να αποκλείεται από την οργάνωση και λειτουργία ενός δικτύου ενεργών πυροφυλακείων που θα λειτουργεί αποτρεπτικά και προληπτικά, και να μην έχει τη δυνατότητα διασποράς δικών της πυροσβεστικών μέσων μέσα στα δάση που θα εντοπίζουν άμεσα και θα κάνουν την πρώτη επέμβαση στα περιστατικά πυρκαγιών.

»Δεν μπορεί να μην υπάρχουν ενιαία αντιπυρικά σχέδια με χωρική αναφορά στο επίπεδο του δασαρχείου (δασικές μελέτες που θα περιλαμβάνουν όλα τα πυρολογικά και επιχειρησιακά χαρακτηριστικά της περιοχής που αφορούν), τα οποία θα αποτελούν τη βάση επιχειρησιακής οργάνωσης όλων των δυνάμεων Πολιτικής Προστασίας, συμπεριλαμβανομένης και της Δασικής Υπηρεσίας».

Οι φωτιές πρέπει να συγκρατούνται μέσα στα δάση

Σύμφωνα με τον Νίκο Μπόκαρη, επειδή οι πυρκαγιές της υπαίθρου αφορούν ένα σύνολο χρήσεων γης που συνδέονται λειτουργικά η μια με την άλλη και φτάνουν από τα παραγωγικά διαχειριζόμενα δάση μέχρι τις υποβαθμισμένες δασικές ή χέρσες εκτάσεις, τις αγροτικές καλλιέργειες και τον αστικό ιστό (οικισμοί, εκτός σχεδίου δόμηση κ.α), αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα των δασικών πυρκαγιών θα πρέπει να τις «συγκρατήσουμε» επιχειρησιακά μέσα στα δάση μακριά από τις πόλεις και τους οικισμούς, και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με την εμπλοκή της δασικής υπηρεσίας, η οποία θα αναλάβει το έργο αυτό αποκλειστικά στο χώρο ευθύνης της, με δικά της μέσα και προσωπικό.

-Ποιος ασχολείται σήμερα με την προστασία των δασών;

-«Ουσιαστικά δεν ασχολείται κανείς…», υποστηρίζει ο αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας ‘Ένωσης Δασολόγων.

-Και η αναδιοργάνωση των δασικών υπηρεσιών που ξεκίνησε πριν από ένα χρόνο με την υπαγωγή τους στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν άλλαξε το σκηνικό;

-«Η διαδικασία δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, ούτε οι προσλήψεις ειδικού επιστημονικού προσωπικού (δασολόγων και δασοπόνων)…».

Κλείνω με μια ευχή: επειδή ήμουν νιος και γέρασα, δεν θέλω να το ξαναδώ αυτό το έργο με τις πύρινες φλόγες να καίνε τα πάντα στο διάβα τους… Δεν θέλω να είμαι για μια ακόμη φορά στο ίδιο έργο θεατής…