Η τιμή του λαδιού

Η ιστορία του ελαιολάδου θα μπορούσε να είναι η ιστορία της Ελλάδας. Πάντα είχε μεγάλες προοπτικές, καλή ποιότητα και σημαντική προστιθέμενη αξία, αλλά ποτέ δεν έτυχε της αξιοποίησης που του άξιζε. Αντίθετα, όπως και η Ελλάδα, χαρακτηριζόταν από κακοδιαχείριση, μειωμένη προσπάθεια και πολλή παραβατικότητα. Οπως σε όλα τα ζητήματα στην Ελλάδα, η τελευταία πάντα κερδίζει. Οι νόμοι απλώς υπάρχουν, χωρίς να τηρούνται. Στην περίπτωση του ελαιολάδου, διαπιστωνόταν επί δεκαετίες ότι η διακίνηση χύμα ανώνυμου προϊόντος αποτελούσε κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και τα δημόσια οικονομικά. Ανθρωποι κατέληγαν στα νοσοκομεία εξαπατημένοι από τον «γνωστό του γνωστού» και ελάχιστα χρήματα κατέληγαν στα δημόσια ταμεία, καθώς διακινούνταν οι μεγαλύτερες ποσότητες στην αγορά της «μαύρης» οικονομίας. Οποιος έβρισκε την ευκαιρία ειδικά σε περιόδους ανόδου της τιμής να βγάλει κατιτίς παραπάνω με τη νοθεία του προϊόντος, που κανείς δεν μπορούσε να αποδείξει ότι είναι δικό του, το έκανε. Ολα γίνονταν στο όνομα του ανώνυμου καλού ελαιοπαραγωγού, ο οποίος γνωρίζοντας δήθεν τα «μυστικά» παρήγε το καλύτερο λάδι. Σε πάνω από μισό δισεκατομμύριο ευρώ υπολογίζεται ο μαύρος τζίρος του ελαιολάδου αυτού του «καλοκάγαθου» συμπατριώτη μας. Πάνω από 70 εκατ. ευρώ τα χαμένα φορολογικά έσοδα μόνο από ΦΠΑ.

Κάποια στιγμή το κράτος είπε να μαζέψει την κατάσταση. Εφερε έναν νόμο και απαγόρευσε, έναντι σημαντικών ποινών, την πώληση ελαιολάδου σε συσκευασίες άνω των 5 λίτρων. Ο περίφημος ορειχάλκινος τενεκές των 17 λίτρων βγήκε στην παρανομία. Συνέχισε ωστόσο να αποτελεί τον βασικό τρόπο πώλησης του προϊόντος, και μάλιστα σε ποσοστό πλειοψηφικό. Δεν υπάρχει ελαιοκομική περιοχή στην οποία να μην πωλούνται άδειοι τενεκέδες της συγκεκριμένης συσκευασίας. Εννοείται, χωρίς καμία αναφορά στον παραγωγό, χωρίς ημερομηνία λήξης. Ανεύθυνα και ωραία. Με ένα ελαιόδεντρο ως φωτογραφία και μια αναφορά γενική ότι πρόκειται για ελαιόλαδο. Και ας έχει τεράστια διαφορά το κάθε λάδι ανάλογα με την οξύτητα και τα υπόλοιπα οργανικά χαρακτηριστικά του. Αλλο είναι κατάλληλο για σαλάτα, άλλο για μαγείρεμα, άλλο για τηγάνισμα.

Τελευταία, με αφορμή τον τριπλασιασμό της τιμής του ελαιολάδου, εμφανίστηκαν πολλοί παραγωγοί για να σχολιάσουν την εξέλιξη. Ξαφνικά διαπιστώσαμε μια νέα-παλιά μονάδα μέτρησης της τιμής του ελαιολάδου. Τα ρεπορτάζ γέμισαν με αναφορές για το πόσο θα πάει η τιμή του τενεκέ των 17 λίτρων ή 16 κιλών. Μα απαγορεύεται η συγκεκριμένη συσκευασία. Και τι έγινε. Ολοι, στην ακμή των τιμών του προϊόντος, χρησιμοποιούν την παράνομη μονάδα μέτρησης και διακίνησής του. Μόνο οι υπουργοί δεν έχουν τοποθετηθεί ακόμα για το θέμα. Μη γελιέστε, όσοι είναι από ελαιοπαραγωγικούς νομούς σύντομα θα το κάνουν.

Φανταστείτε απλώς τώρα που η παραγωγή θα είναι μειωμένη κατά 50% και οι τιμές έχουν ανέβει από τα 3,3 ευρώ στα 9 ευρώ για τον παραγωγό πόσο μεγάλο είναι το κίνητρο νοθείας. Το ελαιόλαδο, όπως και το κρασί και όλα τα αγροτικά προϊόντα, έχει τα μυστικά του που μπορούν να το καταβαραθρώσουν σε ένα μέτριο λιπαντικό προϊόν ή να το αναβαθμίσουν σε ένα εξαιρετικό τρόφιμο.

Πόσο μεγάλη, πραγματικά, είναι η ανάγκη, αφού δεν το προστατεύουμε στις νόμιμες εξαγωγές χύμα σε βυτία προς το εξωτερικό, να το προστατεύσουμε έστω εδώ μεταξύ μας εγχωρίως.