Το πλαστικό οδηγεί και σε… φυλετικές ανισότητες

Είμαι σίγουρος πως ο τίτλος και μόνο σας προκαλεί μια σειρά από ερωτηματικά. Επιτρέψτε μου να μοιραστώ μαζί σας μερικές από τις σκέψεις και τους προβληματισμούς μου για το θέμα αυτό.

-«Από το 2000 ως το 2019, η παγκόσμια παραγωγή πλαστικού διπλασιάστηκε και μάλιστα, έφτασε τους 460 εκατομμύρια τόνους κάθε χρόνο (!)», μού λέει ο διευθυντής ελληνικού γραφείου της περιβαλλοντικής οργάνωσης Greenpeace Νίκος Χαραλαμπίδης.

Lego: Τέλος στο πρότζεκτ για τουβλάκια από ανακυκλωμένα μπουκάλια

Θα τριπλασιαστεί η παραγωγή πλαστικού έως το 2050

-Και τι σημαίνει αυτό;

-«Αν η κατάσταση παραμείνει ως έχει, η παραγωγή πλαστικού αναμένεται σχεδόν να τριπλασιαστεί έως το 2050 και να καταναλώσει το 13% (ή και περισσότερο) από τον εναπομείναντα προϋπολογισμό άνθρακα που έχει η Γη ώστε να διατηρηθεί η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τον 1,5°C»,συμπληρώνει.

-Πες το μου απλά για να καταλάβω ποιες είναι οι επιπτώσεις για τους ανθρώπους και τον πλανήτη.

Τριπλή πλανητική κρίση

-«Αυτή η ανεξέλεγκτη παραγωγή πλαστικού όχι μόνο βυθίζει τις πόλεις και τη φύση μας στα πλαστικά, αλλά συμβάλλει και στην επιδείνωση της τριπλής πλανητικής κρίσης: της κλιματικής αλλαγής, της ρύπανσης και της απώλειας της βιοποικιλότητας. Επιπλέον, απειλεί την ανθρώπινη υγεία σε μεγάλο βαθμό, σε όλο τον κύκλο ζωής του, και επιδεινώνει τις φυλετικές και οικονομικές ανισότητες σε όλον τον κόσμο»

-Ωπα, εδώ είμαστε: πως επιδεινώνει τις φυλετικές και οικονομικές ανισότητες;

-«Μόλις η Κίνα έπαψε να δέχεται τα απορρίμματα των λεγόμενων αναπτυγμένων χωρών μετατράπηκαν αυτομάτως σε χωματερές χώρες της ΝΑ Ασίας και της Αφρικής (!)», συνεχίζει ο Νίκος Χαραλαμπίδης.

Φαίνεται πως η βιομηχανία των πλαστικών έχει πείσει …«απελπισμένες» (σ.σ.: βάζω τη λέξη σε εισαγωγικά γιατί τα λεφτά είναι πολλά…) κυβερνήσεις πως η τελική απόθεση απορριμμάτων θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας αδιαφορώντας (σκοπίμως) για τις επιπτώσεις σε περιθωριοποιημένες-κυρίως- κοινότητες που βιώνουν υψηλά επίπεδα περιβαλλοντικής αδικίας (βλέπε Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα Ηνωμένων Εθνών).

Πάνω από 1 δισ. τόνοι πλαστικών

Ρίχνοντας μια γρήγορη ματιά στο αρχείο μου (σ.σ.: το πρόβλημα δεν είναι τωρινό) διαβάζω πως περισσότεροι από 1 δις. τόνοι πλαστικών απορρίφθηκαν σε χώρες όπως η Σενεγάλη και η Κένυα, τον πρώτο μόλις χρόνο μετά την παύση της συμφωνίας με την Κίνα ( τον Ιανουάριο του 2018).Νομίζω πως πήρατε μια πρώτη γεύση για το θέμα.

Περιμένετε υπάρχει και συνέχεια… ‘Όπως μού επισημαίνει, ο διευθυντής του ελληνικού γραφείου της περιβαλλοντικής οργάνωσης Greenpeace, «αν αναλύσουμε την κρίση της πλαστικής ρύπανσης μόνο από την πλευρά του κλίματος, τα καλύτερα δυνατά μοντέλα (Eunomia και Pacific Environment) μας δείχνουν ότι η μείωση της παραγωγής πλαστικού κατά 75% ως το 2050 είναι απαραίτητη ώστε να συγκρατήσουμε την παγκόσμια υπερθέρμανση στον 1,5°C και να αποφύγουμε τις πιο ολέθριες επιπτώσεις ενός πλανήτη που “ζεσταίνεται” ταχύτατα».

Στενεύει το περιθώριο

Επιπλέον, σύμφωνα με τον ίδιο « το πιο πρόσφατο «Global Stocktake» για την κλιματική αλλαγή είναι ακόμα μία αυστηρή προειδοποίηση, που ξεκαθαρίζει ότι το περιθώριο για τη συγκράτηση της ανόδου της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5°C στενεύει όλο και περισσότερο και ότι πρέπει να γίνουν πολλά περισσότερα, πολύ γρηγορότερα, ώστε να προστατευθεί η ζωή στη γη».

-Και τι μπορούμε να κάνουμε;

-«Αν βάλουμε έναν στόχο παγκοσμίως να μειώσουμε την παραγωγή πλαστικού κατά 75%, θα ανταποκριθούμε στην ανάγκη για τολμηρή και φιλόδοξη δράση. Και με τη μείωση αυτή, θα βοηθηθούν οι χώρες ώστε να πιάσουν τους κλιματικούς τους στόχους, θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, θα εξελιχθεί η καινοτομία και θα προωθηθούν ουσιαστικές λύσεις για οικονομίες χαμηλού άνθρακα, χωρίς τοξικά, που βασίζονται στην επαναχρησιμοποίηση και την κυκλική οικονομία».

Τρίτος γύρος διαπραγματεύσεων

-Στις 13 Νοεμβρίου θα ξεκινήσει στην Κένυα ο τρίτος γύρος διαπραγματεύσεων για μια Παγκόσμια Συνθήκη για τα Πλαστικά…

-« Έχοντας εμπειρία δεκαετιών από τις διαπραγματεύσεις για το κλίμα, γνωρίζουμε ότι χρειαζόμαστε φιλόδοξους κανονισμούς που θα συμφωνηθούν σε παγκόσμιο επίπεδο, θα μειώνουν την παραγωγή πλαστικού και θα επιταχύνουν μια δίκαιη μετάβαση μακριά από αυτό, βάζοντας σε προτεραιότητα όσους έχουν συμβάλει λιγότερο στη δημιουργία της κρίσης αυτής αλλά πληρώνουν το μεγαλύτερο τίμημα εξαιτίας της», μού αναφέρει ο Νίκος Χαραλαμπίδης.

-Αλήθεια, μπορεί να αλλάξει κάτι;

-«Πρόσφατα, ο Πρόεδρος της Διακυβερνητικής Επιτροπής Διαπραγματεύσεων της Περιβαλλοντικής Συνέλευσης (INC) και το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (UNEP) δημοσίευσαν το πρώτο κείμενο βάση για την Παγκόσμια Συνθήκη για τα Πλαστικά. Το κείμενο αυτό θα τεθεί υπό διαπραγμάτευση στην τρίτη συνάντηση της Διακυβερνητικής Επιτροπής Διαπραγματεύσεων της Περιβαλλοντικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για την πλαστική ρύπανση (INC3), στην Κένυα, αυτόν τον μήνα».

-Και;

-«Στο κείμενο υπάρχει η βασική νομική δομή ώστε να τεθεί και να συμφωνηθεί μια φιλόδοξη μείωση στην παραγωγή πλαστικού. Όλα είναι έτοιμα, και τώρα οι κυβερνήσεις πρέπει να κάνουν τη δύσκολη δουλειά και τις θαρραλέες επιλογές, παραμένοντας φιλόδοξες».

24 λέξεις

Ελπίζω να …απάντησα ( μέσω του Νίκου Χαραλαμπίδη) σε ορισμένες από τις απορίες σας. Προσωπικά πάντα μιλώντας –και γνωρίζοντας τα προβλήματα που προκαλούν τα πλαστικά στον πλανήτη- αυτό που έμεινε περισσότερο από την κουβέντα με τον διευθυντή της περιβαλλοντικής οργάνωσης Greenpeace είναι οι εξής 24 λέξεις « (…) απειλεί την ανθρώπινη υγεία σε μεγάλο βαθμό, σε όλο τον κύκλο ζωής του, και επιδεινώνει τις φυλετικές και οικονομικές ανισότητες σε όλον τον κόσμο».