Γερμανία: Οι δέκα προκλήσεις του 2024 για την οικονομία

Τουλάχιστον δέκα σημαντικές προκλήσεις αντιμετωπίζει η οικονομία της Γερμανίας για το νέο έτος, σε ένα ευρωπαϊκό και παγκόσμιο πλαίσιο που είναι γεμάτο προκλήσεις για νοικοκυριά κι επιχειρήσεις.

Πρόκειται για σειρά από παράγοντες που πηγάζουν τόσο από το εσωτερικό της χώρας όσο και από τις διεθνείς συνθήκες, οι οποίοι απειλούν την ατμομηχανή της Ευρώπης:

-Οι καταναλωτές κρατάνε κλειστά τα πορτοφόλια λόγω του πληθωρισμού.

-Οι εξαγωγές δεν είναι τόσο ισχυρές όσο παλιότερα, λόγω των προβλημάτων στην παγκόσμια οικονομία και την εφοδιαστική αλυσίδα.

-Οι τιμές της ενέργειας, τόσο για καταναλωτές όσο και για βιομηχανίες, παραμένουν σημαντικά αυξημένες όλο το διάστημα μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία.

Γερμανία: Φεύγει μια «χρονιά κρίσεων», αγωνία για το 2024

-Τα επιτόκια δανεισμού παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα.

-Ο κατασκευαστικός κλάδος έχει σταματήσει να αναπτύσσεται κυρίως λόγω επιτοκίων.

-Τα ενοίκια όμως και οι τιμές αγοράς κατοικιών παραμένουν υψηλά λόγω τις ζήτησης.

-Υπάρχουν ελλείψεις εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού.

-Οι επενδύσεις έχουν φρενάρει με πολλές εταιρείες να προτιμούν τις ΗΠΑ όπου δίνονται περισσότερες πράσινες επιδοτήσεις και κίνητρα.

-Πολλές εγχώριες μεγάλες επιχειρήσεις, από βιομηχανίες μέχρι τράπεζες, κινούνται να  μειώσουν τα κόστη τους.

-Η μετάβαση σε μια πιο πράσινη οικονομία συνεπάγεται αυξημένο κόστος για όλη την «αλυσίδα» -από την κυβέρνηση μέχρι τις επιχειρήσεις και τελικά τους καταναλωτές.

Προβλέψεις

Οι προβλέψεις από το Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων της Γερμανίας είναι ενδεικτικές των προκλήσεων που αντιμετωπίζει το Βερολίνο. Όπως εκτιμάται, τα τελικά στοιχεία θα δείξουν ότι η οικονομία της Γερμανίας συρρικνώθηκε το 2023 και πως οι ρυθμοί ανάπτυξης θα είναι χαμηλοί για το μεγαλύτερο μέρος του 2024. Ειδικότερα, για το 2023 προβλέπεται μείωση της οικονομικής δραστηριότητας κατά 0,4%, ενώ για το 2024 το Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων προβλέπει ανάπτυξη μόνο 0,7% αντί για 1,3% που προβλέπει η κυβέρνηση.

Ο παράγοντας βιομηχανία

Με τη στασιμότητα προ των πυλών, η βιομηχανική παραγωγή στη Γερμανία αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις εδώ και αρκετούς μήνες -και μπήκε στο δ’ τρίμηνο του 2023 με πτώση αυξάνοντας τις ανησυχίες για ύφεση. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία από τη στατιστική υπηρεσία της χώρας, η βιομηχανική παραγωγή στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης μειώθηκε κατά 0,4% τον Οκτώβριο σε σύγκριση με το Σεπτέμβριο κι έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Αύγουστο του 2020.

Την ώρα που κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα με την παραγωγή, για τη Γερμανία η υποχώρηση αυτή ήταν απροσδόκητη αφού οικονομολόγοι περίμεναν αύξηση έστω  και μικρή. Τα νέα στοιχεία για τα πανίσχυρα γερμανικά εργοστάσια που εξάγουν τεράστιες ποσότητες προϊόντων στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο δείχνουν πως η οικονομία της χώρας δεν έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει πλήρως τον αντίκτυπο της ενεργειακής κρίσης του χειμώνα του 2022 και την πτώση της παγκόσμιας ζήτησης.

Καίει το κόστος της ενέργειας

Προς το παρόν η απασχόληση από όλες αυτές τις προκλήσεις δεν φαίνεται να έχει επηρεαστεί σημαντικά, αλλά αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι η Γερμανία έχει ελλείψεις για εκατοντάδες χιλιάδες εξειδικευμένους εργαζομένους. Όμως οι βιομηχανίες εξακολουθούν να επηρεάζονται σημαντικά από το υψηλό κόστος της ενέργειας και ιδιαίτερα του φυσικού αερίου από το οποίο παράγονται τεράστιες ποσότητες ηλεκτρισμού στη χώρα.

Δημοσιονομικές προκλήσεις

Την ίδια ώρα, σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης οι προκλήσεις είναι σημαντικές, ειδικά όσον αφορά τα δημοσιονομικά. Είναι ενδεικτικό ότι το Νοέμβριο του 2023 το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας απέρριψε τη μεταφορά από την κυβέρνηση κεφαλαίων 60 δισεκατομμυρίων ευρώ από κεφάλαια αντιμετώπισης της πανδημίας προς την προστασία του κλίματος και την τόνωση της οικονομίας.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μαύρη τρύπα στον προϋπολογισμό που δεν μπόρεσε να καλυφθεί με δημιουργική λογιστική επειδή στη Γερμανία ισχύει το λεγόμενο φρένο χρέους. Πρόκειται για δημοσιονομικό κανόνα που υποχρεώνει το Βερολίνο να περιορίζει αυστηρά το νέο δανεισμό και να μην έχει ελλείμματα. Με την κυβέρνηση συνασπισμού να κάνει πίσω στον προϋπολογισμό, δημιουργήθηκε αβεβαιότητα μεταξύ νοικοκυριών κι επιχειρήσεων αφού μειώθηκαν μεταξύ άλλων δαπάνες.