Μακρόν: Στήνει γέφυρες με την Αριστερά

Η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού και όταν συμβαίνει ενίοτε η ετυμηγορία του «σοφού λαού» να αποκλείει για τους κυβερνώντες την αλαζονική λογική του «νεροκουβαλήματος», τότε η μοναδική διέξοδος στα αδιέξοδα είναι οι συναινέσεις. Όταν δηλαδή οι κάλπες δεν βγάλουν πλειοψηφίες τέτοιες που επιτρέπουν στους νικητές να κυβερνούν αντιμετωπίζοντας τους ηττημένους σαν νεροκουβαλητές, τότε προκύπτει η ανάγκη πολιτικοϊδεολογικών συνθέσεων και συνεργασιών.

Εμανουέλ Μακρόν: Πώς θα επιλέξει τον επόμενο πρωθυπουργό

Είναι η περίπτωση της Γαλλίας, όπου ο ανώτατος άρχων απώλεσε μετά τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές τη δυνατότητα να διορίζει κυβέρνηση από στελέχη της δικής του πολιτικής παράταξης.

Ο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος δεν προεδρεύει απλώς αλλά έχει εκτεταμένες εκτελεστικές εξουσίες διότι το πολίτευμα της χώρας του είναι Προεδρική δημοκρατία και όχι Προεδρευομένη όπως στις περιπτώσεις της Ελλάδας ή της Ιταλίας ας πούμε, δυσκολεύεται να δεχθεί να ορκίσει την πρωθυπουργό που του προτείνει η μεγαλύτερη κοινοβουλευτική παράταξη του Νέου Λαϊκού Μετώπου (μιλάμε για τη Λισί Καστέ).

Ο πρόεδρος θα προτιμούσε πρωθυπουργό με μετριοπαθέστερες πολιτικές θέσεις και λιγότερο ριζοσπαστικές απόψεις. Το κόμμα της Ανυπότακτης Γαλλίας του Ζαν-Λικ Μελανσόν επιμένει στην Καστέ παρότι ανήκει στο Σοσιαλιστικό Κόμμα και όχι στους Ανυπότακτους, η διελκυνστίνδα Μακρόν-Αριστεράς συνεχίζεται και μέχρι να δοθεί κάποια λύση – μεσολάβησαν και οι Ολυμπιακοί Αγώνες κατά τους οποίους ουδείς ασχολήθηκε με τα πολιτικά – παρατείνεται η θητεία της προηγούμενης κυβέρνησης και του πρωθυπουργού Γκαμπριέλ Ατάλ.

Μέσα στο κατακαλόκαιρο ωστόσο, δύο μόλις ημέρες μετά την τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων, ο προσωρινός πρωθυπουργός παρουσίασε ένα πολιτικό πλάνο διαχείρισης της καθημερινότητας που το ονόμασε «Σύμφωνο Δράσης» και το οποίο απέρριψαν ασκαρδαμυκτί όλα τα κόμματα που δυνητικά θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην επόμενη κυβέρνηση. Απέρριψαν το «Σύμφωνο Δράσης» θεωρώντας ότι δεν αναθεωρεί τις βασικές αρχές διακυβέρνησης της χώρας από την προεδρική παράταξη, ότι δεν ανταποκρίνεται δηλαδή στη λαϊκή βούληση όπως αυτή πολύ πρόσφατα εκφράστηκε.

«Και όμως, το κείμενο που παρουσίασε ο Ατάλ αποτυπώνει για πρώτη φορά κάποιες διαφοροποιήσεις σε θέματα που βρίσκονται στην καρδιά του ‘μακρονισμού’, σε θέματα οικονομικής πολιτικής δηλαδή», γράφει ο Ρενό Ονορέ στην οικονομική εφημερίδα «Les Echos». Δύο εβδομάδες αργότερα, την Τρίτη 20 Αυγούστου, ο τελών υπό παραίτηση πρωθυπουργός απέστειλε «κατευθυντήριες επιστολές» σε 10 υπουργεία ουσιαστικά για να ενημερώσει τους υπουργούς της επόμενης κυβέρνησης για τις άμεσες ανάγκες και προτεραιότητες του κάθε υπουργείου.

Συναινετικό μήνυμα στην Αριστερά

Κάποια βασικά στοιχεία της οικονομικής πολιτικής, όπως είναι η υπόσχεση για δημοσιονομική εξυγίανση και περιορισμό του ελλείμματος στο 3% του ΑΕΠ το 2027, διατηρούνται στο «Σχέδιο Δράσης» του Ατάλ, παρατηρεί ο Ρενό Ονορέ. Και στην επιστολή προς το υπουργείο Οικονομικών ο Ατάλ ουσιαστικά προτείνει ένα προϋπολογισμό με κεντρικό άξονα την εξοικονόμηση 10 δισ. ευρώ, στο πλαίσιο της επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων με πρώτο τη συρρίκνωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 3% του ΑΕΠ το 2027, εντός του πλαισίου του Συμφώνου Σταθερότητας δηλαδή.

Παρούσες είναι επίσης οι γενικές κατευθύνσεις για «συνέχιση της πολιτικής προσέλκυσης ξένων επενδύσεων», μέσω της «δημοσιονομικής σταθερότητας και της στήριξης σε καινοτόμες επιχειρήσεις της χώρας». Πρόκειται για κλασικές προτεραιότητες της «φίλα προσκείμενης προς το επιχειρείν» πολιτικής του Εμανουέλ Μακρόν.

Ωστόσο, «η κυβερνητική παράταξη κάνει κάποια ανοίγματα, πρωτίστως προς την Αριστερά», σημειώνει ο αναλυτής της «Les Echos». Εκφράζει, για παράδειγμα, σαφώς την επιθυμία της «να εφαρμοστεί μια αρχή δικαιωμάτων και υποχρεώσεων στους δικαιούχους των δημοσίων δαπανών (σε πολίτες, επιχειρήσεις, κοινότητες και κάθε φορέα που εισπράττει κρατική ενίσχυση δηλαδή) προκειμένου να τους καταστήσει υπεύθυνους».

Για τις επιχειρήσεις (τις οποίες η Αριστερά θεωρεί ότι ευνοούνται και προστατεύονται υπερβολικά από τον Μακρόν) κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με «καθιέρωση σαφών ανταμοιβών όσον αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τις επενδύσεις», γράφει η «Les Echos». Με άλλα λόγια ο Μακρόν προτείνει την καθιέρωση και εφαρμογή των δικλίδων ασφαλείας που ζητεί η Αριστερά προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η υπό οποιαδήποτε μορφή κρατική αρωγή (διότι και στη Γαλλία ο ιδιωτικός τομέας είναι εν πολλοίς κρατικοδίαιτος) δεν θα καταλήγει στις τσέπες των ιδιοκτητών και των μετόχων αλλά θα χρησιμεύουν για την ανάπτυξη της επιχείρησης.

Στο φορολογικό μέτωπο, η παράταξη του Μακρόν «Ensemble pour la République» δηλώνει επίσης έτοιμη να συζητήσει ορισμένες προτάσεις, όπως «τη φορολόγηση ‘αδικαιολόγητων’ κερδών ή ενοικίων για μεγαλύτερη φορολογική δικαιοσύνη». Πρόκειται για μια πρόταση που επεκτείνει τη φορολόγηση και σε άλλους τομείς πέρα από τα υπερκέρδη των των ενεργειακών εταιρειών. «Πρόκειται για υπερκέρδη με την ευρεία έννοια», δήλωσαν στη «Les Echos» συνεργάτες του Γκαμπριέλ Ατάλ.

Πράσινη μετάβαση

Η κυβερνητική παράταξη ανοίγει επίσης παράθυρα διαλόγου για την χορήγηση «εξαιρετικών χρηματοδοτήσεωνμσε μεγάλες μεταβάσεις», όπως είναι η πράσινη μετάβαση. Είναι μια πρόταση που φαίνεται να απηχεί τις ιδέες που διατύπωσαν το 2023 οι οικονομολόγοι Ζαν Πιζανί-Φερί και Ζελμά Μαφούζ στην έκθεσή τους για τη χρηματοδότηση της κλιματικής μετάβασης, οι οποίοι είχαν διατυπώσει την ιδέα ενός «πράσινου φόρου αλληλεγγύης», που θα επιβάλλεται στις μεγάλες περιουσίες. «Η ιδέα θάφτηκε γρήγορα από τον υπουργό Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ την εποχή εκείνη», θυμίζει ο αναλυτής της «Les Echos».

Η εφημερίδα σημειώνει ότι στην κυβερνητική παράταξη παρατηρείται εσχάτως μια στροφή από τον κεντρώο νεοφιλελευθερισμό προς την γκωλική, λαϊκή Δεξιά, οι ιδέες της οποίας είναι πιο κοντά στις κοινωνικές αντιλήψεις της Αριστεράς. Ο απερχόμενος υπουργός Εσωτερικών Ζεράρ Νταρμανέν δήλωσε πρόσφατα ότι η συζήτηση για τον κατώτατο μισθό δεν του φαίνεται διόλου… ανόητη – το Νέο Λαϊκό Μέτωπο ζητεί να αυξηθεί ο κατώτατος μισθός στα 1.600 ευρώ καθαρά.

«Επιχειρηματικός πατριωτισμός»

Ο Νταρμανέν δεν έκρυψε τέλος ότι τάσσεται υπέρ μας «πατριωτικής λογικής», που πρέπει να αναπτύσσεται μέσα στις επιχειρήσεις. «Πρέπει να το παραδεχθούμε, πολλά αφεντικά ήδη συμβάλλουν στην ανάκαμψη της οικονομίας της χώρας και στην ανάπτυξη της γαλλικής κοινωνίας, ανταποκρινόμενα στην πρόκληση της διανομής του πλούτου», δήλωσε ο στενός συνεργάτης του Εμανουέλ Μακρόν.

«Είναι απαραίτητο να κάνουμε οικονομίες, αλλά όχι οριζόντιες οικονομίες με μέτρα και περικοπές που επιβάλλονται αδιακρίτως σε όσους μπορούν να αντεπεξέλθουν και σε όσους δεν μπορούν», κατέληξε ο Νταρμανέν. Σε κάθε περίπτωση, τα βήματα σύγκλισης της προεδρικής πλειοψηφίας και της Αριστεράς φαίνεται πως γίνονται από αμφότερες τις πλευρές. Την Τετάρτη ο σοσιαλιστής Ραφαέλ Γκλικσμάν, ένας από τους θριαμβευτές των Ευρωεκλογών στη χώρα του, απηύθυνε έκκληση στην Αριστερά «να διαπραγματευθεί συμφωνίες με συναινετικό φρόνημα» και να απαγκιστρωθεί από τον σκληροπυρηνικό του Νέου Λαϊκού Μετώπου, Ζαν-Λικ Μελανσόν.