Ακίνητα: Σε ψηφιακό χάρτη οι πραγματικές τιμές σε όλη τη χώρα

Ψηφιακό χάρτη με τις πραγματικές τιμές πώλησης και ενοικίασης των ακινήτων σε κάθε κτηματογραφημένη περιοχή της χώρας δημιουργεί η κυβέρνηση με στόχο τη διαφάνεια αλλά και τον εξορθολογισμό των τιμών στην αγορά οι οποίες έχουν κάνει άλμα τα τελευταία χρόνια.

Στην πλατφόρμα η οποία θα ενεργοποιηθεί το 2025, θα έχουν πρόσβαση οι πολίτες οι οποίοι πριν την αγορά ή την ενοικίαση ενός ακινήτου θα έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν τις τιμές που αναγράφονται στα συμβόλαια αγοραπωλησιών ακινήτων ή στα μισθωτήρια συμβόλαια και να τις συγκρίνουν με τις τιμές που εμφανίζονται στις αγγελίες.

Στεγαστική κρίση: Πονοκέφαλος η εύρεση κατοικίας στις μεγάλες πόλεις

Σήμερα καταγράφονται σημαντικές αποκλίσεις ανάμεσα στις ζητούμενες τιμές πώλησης ακινήτων μέσω αγγελιών και στις τιμές που αποτυπώνονται στα συμβόλαια. Σε πολλές περιπτώσεις οι τιμές στα συμβόλαια είναι χαμηλότερες σε σχέση με τις τιμές των αγγελιών και των μεσιτών και έτσι «δημιουργείται μια τεχνητή εικόνα για τις τιμές που υπάρχουν στην αγορά, χωρίς να ξέρουμε τελικά πού συμφωνεί ο ιδιοκτήτης με τον ενοικιαστή» όπως υπογράμμισε χθες ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος (ΕΡΤnews) ο οποίος αναφερόμενος στην πλατφόρμα με τιμές αγοράς και ενοικίασης των ακινήτων δήλωσε ότι «θα αναρτώνται τα συμβόλαια που συνάπτονται είτε για αγορές είτε για μισθώσεις, ανωνυμοποιημένα προφανώς, σε κάθε γειτονιά, σε κάθε περιοχή, σε κάθε πόλη της χώρας».

Τα στοιχεία που θα βλέπουν οι πολίτες

Στην πλατφόρμα θα εμφανίζονται όλες οι τιμές πώλησης και ενοικίασης ακινήτων ανά περιοχή. Τα στοιχεία θα αντλούνται από τα συμβόλαια αγοραπωλησίων ακινήτων, το Κτηματολόγιο και τις δηλώσεις μίσθωσης ακινήτων που υποβάλλονται στην ΑΑΔΕ. Στην πλατφόρμα δεν θα εμφανίζονται τα στοιχεία των φορολογούμενων αλλά μόνο τα χαρακτηριστικά του κάθε ακινήτου (είδος, επιφάνεια, παλαιότητα, περιοχή) και το τίμημα πώλησης ή το μίσθωμα.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το 2025 το Κτηματολόγιο θα αποκτήσει πρόσβαση στο σύνολο των πραγματικών τιμών συναλλαγής για οποιαδήποτε αγοραπωλησία σε ολόκληρη την επικράτεια. «Αυτό το δεδομένο της πραγματικής τιμής που αντιστοιχεί σε πραγματικά τετραγωνικά σε ένα συμβόλαιο, που καταλήγει σε μια μεταβίβαση, θα μπει σε μια εφαρμογή που θα λέγεται Price Map» έχει δηλώσει ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης διευκρινίζοντας ότι η ψηφιακή εφαρμογή «θα δίνει δεδομένα και σε χρονικό ορίζοντα και σε γεωγραφική έκταση, από τα οποία θα μπορεί να επιλέγει ο χρήστης». Το νέο σύστημα θα χρησιµοποιεί τεχνητή νοηµοσύνη για τη συλλογή και ανάλυση δεδοµένων από πολλαπλές πηγές, όπως συµβόλαια µεταβίβασης, αγγελίες πώλησης και στοιχεία από την εφορία και το Κτηµατολόγιο. Με αυτόν τον τρόπο, οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση σε μια ακριβή και επίκαιρη εικόνα για τις πραγµατικές τιµές των ακινήτων σε κάθε περιοχή της χώρας.

Χωρίς τέλος το ράλι στις τιμές

Η αγορά των ακινήτων παραμένει σε ανοδική τροχιά με τις τιμές των κατοικιών να απέχουν ελάχιστα πλέον από το ιστορικό υψηλό του 2008 ενώ για τα ενοίκια τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδα αποκαλύπτουν ότι παρά το άλμα που έχουν καταγράψει τα τελευταία χρόνια παραμένουν χαμηλότερα σε σχέση με το 2011 που είχε παρατηρηθεί η υψηλότερη τιμή. Ειδικά για τα ενοίκια, αναλυτές της αγοράς, εκτιμούν ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να αυξάνονται καθώς ακόμα δεν έχουν πιάσει «ταβάνι» προκαλώντας έντονη πίεση στα νοικοκυριά. Το στεγαστικό πρόβλημα παραμένει οξύ με τις ανάγκες στέγασης να εξαφανίζει τουλάχιστον το 40% του εισοδήματος για ένα στα τέσσερα νοικοκυριά.

Ο δείκτης τιμών διαμερισμάτων που καταρτίζει η Τράπεζα της Ελλάδος δείχνει ότι από την έναρξη της ανάκαμψης της αγοράς ακινήτων το 2017, οι τιμές πώλησης κατοικιών εμφανίζονται αυξημένες κατά 69,2%, αλλά ακόμη υπολείπονται κατά 2,4% του προηγούμενου υψηλού του 2008. Αντίστοιχη είναι και η εξέλιξη του επιπέδου των ενοικίων, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται σε 103,2 με βάση τα στοιχεία του γ΄ τριμήνου 2024, έναντι 98,7 το γ΄ τρίμηνο 2023. Ωστόσο, ο δείκτης ενοικίων, σε αντίθεση με το δείκτη τιμών κατοικιών, παραμένει σημαντικά χαμηλότερα από την υψηλότερη τιμή που έχει λάβει ιστορικά (124,3 το γ΄ τρίμηνο 2011).

Προβλέψεις

Η ΤτΕ εκτιμά ότι βραχυπρόθεσμα οι τιμές θα συνεχίσουν την ανοδική τους τάση όσο η ζήτηση από το εξωτερικό διατηρείται ισχυρή επισημαίνοντας ότι έχει οξυνθεί το πρόβλημα του κόστους στέγασης κατά τα τελευταία έτη, ως απόρροια της εκτεταμένης επενδυτικής εκμετάλλευσης της κατοικίας, της απόσυρσης από την αγορά ακινήτων που εξασφαλίζουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια και προορίζονται για πλειστηριασμό καθώς και της υποτονικής δραστηριότητας στον κατασκευαστικό κλάδο για μακρά χρονική περίοδο, η οποία δεν έχει επιτρέψει την ομαλή αναπλήρωση του αποθέματος ακινήτων.

Στην πρόσφατη Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, η ΤτΕ υπογραμμίζει ότι πρωτοβουλίες σχετικές με την παροχή στήριξης για ανακαίνιση παλαιών κατοικιών (π.χ. πρόγραμμα “Αναβαθμίζω το Σπίτι μου”) και με την ενίσχυση της προσφοράς (π.χ. “Κοινωνική Αντιπαροχή”) αναμένεται να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του ζητήματος μέσω της βελτίωσης του κτιριακού αποθέματος. Στην ίδια κατεύθυνση αναμένεται να συμβάλουν και οι πρωτοβουλίες για την υποστήριξη της ζήτησης από συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες (π.χ. πρόγραμμα “Σπίτι μου ΙΙ”) διευκολύνοντας την πρόσβασή τους στην αγορά κατοικίας.