Το μεγάλο παζάρι Ευρωπαίων και Αμερικανών για τον ψηφιακό και παγκόσμιο εταιρικό φόρο

Την αναβολή του σχεδίου της Ε.Ε. για ένα νέο φόρο στις ψηφιακές υπηρεσίες ανακοίνωσε σήμερα επισήμως ο εκπρόσωπος της Κομισιόν. Αν και για την ώρα η Ε.Ε. δεν ακυρώνει το σχέδιο, διευκρινίζοντας πως θα το επανεξετάσει το φθινόπωρο, καθώς προφανώς περιμένει να διαπιστώσει το τι θα γίνει με τον περίφημο παγκόσμιο ελάχιστο εταιρικό φόρο.

Ο νέος ψηφιακός φόρος επρόκειτο να ανακοινωθεί μέσα στο μήνα, όμως οι Αμερικανοί είχαν ασκήσει ασφυκτικές πιέσεις προς τους Ευρωπαίους να «παγώσουν» την εφαρμογή του, που προφανώς είχε σαν βασικό στόχο τους μεγάλους αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς.

Το επιχείρημα των Αμερικανών, εξάλλου, είναι πως το ζήτημα της φοροαποφυγής των μεγάλων πολυεθνικών (και τεχνολογικών) κολοσσών θα αντιμετωπιστεί με τη δρομολόγηση του νέου παγκόσμιου ελάχιστου εταιρικού φόρου που έχει πάρει το πράσινο φως από το G7, από την πλειοψηφία των μελών του ΟΟΣΑ και μόλις το Σαββατοκύριακο από τους υπουργούς Οικονομικών του G20.

Προφανώς η ευρωπαϊκή πλευρά είχε (και διατηρεί) τις επιφυλάξεις της, όχι προς την όλη ιδέα του παγκόσμιου ελάχιστου εταιρικού φόρου, αλλά τη δυνατότητα καθιέρωσης του. Το Σάββατο, σε ερώτημα που δέχτηκε αναφορικά με την πιθανή αναβολή του ψηφιακού φόρου από την Ε.Ε., ο επίτροπος Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι υποστήριξε μόνο πως προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η εφαρμογή της συμφωνίας στο G20. Κοινώς αρνήθηκε να διευκρινίσει ή να δεσμευτεί για το τι θα κάνει η Ε.Ε.

Η σημερινή ανακοίνωση από τον εκπρόσωπο της Κομισιόν, πιθανότατα όχι τυχαία πριν τη συνάντηση αργότερα, της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με την Αμερικανίδα υπουργό Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν, έδωσε μια πρώτη απάντηση. Άλλωστε, μόλις χθες η κυρία Γέλεν σε δηλώσεις της είχε καλέσει εκ νέου την Ευρώπη να επανεξετάσει τη στάση της για τον ψηφιακό φόρο. Όμως η διευκρίνιση πως η Ε.Ε. θα επανεξετάσει το θέμα το φθινόπωρο σημαίνει πως προφανώς οι Ευρωπαίοι δεν σκοπεύουν να κλείσουν το θέμα.

Όχι προφανώς πριν διαπιστώσουν πως η αμερικανική πρόταση για τον παγκόσμιο φόρο έχει, πράγματι, ελπίδες να εφαρμοστεί. Κι αυτό με δεδομένο πως αμέσως-αμέσως και για την ίδια την αμερικανική πλευρά απαιτείται το «ναι» του Κογκρέσου, μέλη του οποίου έχουν ήδη εκφράσει αντιρρήσεις.

Το τελευταίο, ήτοι ο παράγοντας του Κογκρέσου είναι, πάντως, ένας από τους βασικούς λόγους που ο Λευκός Οίκος επέμενε, ντε και καλά, η Ε.Ε. να κάνει άμεσα πίσω στον ψηφιακό φόρο. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι υποστήριζαν τους Ευρωπαίους πως ο ψηφιακός φόρος της Ε.Ε. θα τους προκαλούσε πρόβλημα στην προσπάθεια τους να πείσουν τους βουλευτές να στηρίξουν την πρόταση Μπάιντεν για τον παγκόσμιο εταιρικό φόρο.

Με το τωρινό χρονοδιάγραμμα υποτίθεται ότι η διαπραγμάτευση για το θέμα του παγκόσμιου φόρου θα πρέπει να έχει «κλείσει» σε επίπεδο διεθνών κυβερνήσεων μέχρι τον Οκτώβριο (τέλη Οκτωβρίου είναι και η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών του G20 στη Ρώμη), πριν πάρει το δρόμο για να επικυρωθεί από τα εθνικά κοινοβούλια τουλάχιστον 130 κρατών του ΟΟΣΑ.