Σούπερ μάρκετ: Γιατί γυρνάνε την πλάτη στις προσφορές οι καταναλωτές

Αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά παρατηρούνται την τελευταία 5ετία, με τα νοικοκυριά να έχουν σταματήσει να «κυνηγούν» προσφορές και προωθητικές ενέργειες, όπως συνέβαινε το 2017.

Χαρακτηριστικό είναι ότι ενώ το 2017 το 74% των ερωτώμενων κυνηγούσε τις προσφορές και τις εκπτώσεις στο σούπερ μάρκετ, αυτό το ποσοστό το 2021 έχει διαμορφωθεί σε 58%, σύμφωνα με τα στοιχεία της ετήσιας πανελλήνιας έρευνας του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).

Προφανώς λόγω της σημαντικών πληθωριστικών πιέσεων για εφέτος αναμένεται αυτό το ποσοστό να αυξηθεί. Αυτή η εξέλιξη των τελευταίων ετών είναι αποτέλεσμα της αύξησης των προωθητικών ενεργειών. Πλέον οι καταναλωτές βρίσκουν περισσότερες ευκαιρίες, ενώ τις βρίσκουν και πιο εύκολα, επισημαίνει το ΙΕΛΚΑ.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών αγοράς IRI, οι καταναλωτές βρίσκουν πλέον λιγότερες προσφορές στα σούπερ μάρκετ σε κάποιες ταχυκίνητες κατηγορίες προϊόντων.

Συγκεκριμένα, μέσω προωθητικών ενεργειών έγινε το 2021 το 26,2% των πωλήσεων σε καθαριστικά έναντι 27,7% το 2020 και 29,2% το 2019 και στα προϊόντα ατομικής υγιεινής και ομορφιάς τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 33,9% το 2021, 35,2% το 2020 και 37,3% το 2019. Στα τρόφιμα καταγράφεται μια μικρή αύξηση των προωθητικών ενεργειών το 2021, στο 24,8% των πωλήσεων, ποσοστό υψηλότερο μεν από το 2020 (23,5%), αλλά χαμηλότερο από το 2019 (25,2%).

Παράλληλα όμως μειώνεται και η επίδραση που έχουν οι προσφορές και οι εκπτώσεις στην επιλογή καταστήματος. Το ποσοστό των καταναλωτών που επίλεγε κατάστημα με κύριο λόγο τις προσφορές έχει μειωθεί από 63% το 2017 σε 41% το 2021, κάτι που δείχνει ότι πλέον δεν αποτελεί τόσο έντονο σημείο διαφοροποίησης ανάμεσα στις αλυσίδες σουπερμάρκετ το εύρος των προωθητικών ενεργειών.

Χαρακτηριστικό είναι ότι σχεδόν 6 στους 10 καταναλωτές προτιμούν χαμηλές τιμές παρά προσφορές. Αντίθετα το 44% του κοινού δηλώνει ότι προτιμάει περισσότερες προσφορές, παρά χαμηλές τιμές.

Μπορεί και αυτό το ποσοστό να παρουσιάζει κάμψη συγκριτικά με το 2017 (47%), αλλά εξακολουθεί να αποτελεί ιδιαίτερα υψηλή καταγραφή, αναφέρεται στην έρευνα. «Ο λόγος γι’ αυτή την επιλογή είναι ότι θεωρεί ότι μέσω της αναζήτησης και επιλογής προσφορών και εκπτώσεων έχει τη δυνατότητα τόσο για μεγαλύτερες εξοικονομήσεις, όσο και για προσαρμογή στις δικές τους εξατομικευμένες ανάγκες της εξοικονόμησης χρημάτων», τονίζεται στην έρευνα.

370 ευρώ κέρδος από τις προσφορές το 2021

Το μέσο ετήσιο όφελος που είχαν το 2021 τα ελληνικά νοικοκυριά από τις προσφορές και τις προωθητικές ενέργειες στα σούπερ μάρκετ φθάνει τα 370 ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της ετήσιας πανελλήνιας έρευνας του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).

Η μέση εξοικονόμηση που προκύπτει από την στάθμιση του συνόλου ανέρχεται σε 13% , ποσοστό σταθερό σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αλλά αυξημένο σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, αναφέρεται στην έρευνα.

Πρακτικά, η συνολική αξία αυτών των ενεργειών αντιστοιχεί κατά μέσο όρο σε όφελος περίπου 370 ευρώ ετησίως για το 2021, λόγω και της αύξησης της δαπάνης. Η αξία αυτή είναι αυξανόμενη σε ετησία βάση την τελευταία 5ετία με εξαίρεση το 2016, χρονιά υπολειτουργίας δύο εκ των τότε σημαντικότερων αλυσίδων σουπερμάρκετ της χώρας. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό το όφελος είναι πολύ σημαντικότερο από το αντίστοιχο όφελος του 2014 εξαιτίας της αύξησης της δαπάνης στων νοικοκυριών σε είδη παντοπωλείου. Συνολικά η μέση εξοικονόμηση ανά νοικοκυριό εκτιμάται σε περίπου 2.500 ευρώ για την τελευταία 8ετία, ενώ η συνολική αξία που έχει δοθεί σε 8 χρόνια ξεπερνά τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ.

Το ποσοστό αυτό είναι πολύ κοντά στην πραγματική εξοικονόμηση που καταγράφεται σε προηγούμενη έρευνα του ΙΕΛΚΑ για τυπικό καλάθι δημοφιλών προϊόντων. Στην οικονομική ανάλυση της έρευνα εκείνης προκύπτει ότι κατά μέσο όρο ο καταναλωτής για το τυπικό καλάθι που συχνά αγοράζει, εξοικονομεί περίπου 15.4% χάρη στις προωθητικές ενέργειες. Οι μεγαλύτερες εξοικονομήσεις εμφανίζονται στα απορρυπαντικά και είδη υγιεινής με περίπου 25-30% ανάλογα την κατηγορία και στα ξηρά τρόφιμα κατά περίπου 15-20% ανάλογα την κατηγορία. Όλες οι κατηγορίες παρουσιάζουν εξοικονομήσεις οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν πέφτουν κάτω του 5%.

Εξοικονόμηση 10%

Η πλειοψηφία του κοινού, 5 στους 10, εξοικονομεί τουλάχιστον 10% της αξίας των αγορών τους, ενώ μόλις 1 στους 10 δηλώνει ότι δεν εξοικονομεί τίποτα, ενώ 2 στους 3 δηλώνουν ότι εξοικονομούν τουλάχιστον 5% από τη συνολική αξία των αγορών τους. Τα ποσοστά αυτά είναι ιδιαίτερα υψηλά και δείχνουν πόσο σημαντικό είναι το όφελος που αποκομίζει το 85% των καταναλωτών.

Τα ποσοστά αυτά είναι άλλωστε υψηλότερα του επιπέδου των ανατιμήσεων που καταγράφονται τους τελευταίους μήνες και δείχνουν ότι οι καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα με έξυπνες αγορές να εξισορροπήσουν αυτό το επιπλέον κόστος, επισημαίνεται από το ΙΕΛΚΑ.

Στο πλαίσιο της έρευνας εξετάστηκαν και άλλες απόψεις των καταναλωτών γύρω από τις προσφορές οι οποίες δείχνουν μία σταδιακή αλλαγή.

Από πού πληροφορούνται οι καταναλωτές

Σε σχέση με τις πηγές πληροφόρησης για τις προσφορές και τις εκπτώσεις, όπως φαίνεται και στο σχήμα 4, τα κύρια κανάλια είναι τα έντυπα μέσα με 61% (κυρίως τα ενημερωτικά φυλλάδια με 56%), η τηλεόραση με 43% και τα ψηφιακά μέσα με 51% (αθροιστικά internet, κινητό τηλέφωνο, ηλεκτρονικά σουπερμάρκετ). Διαχρονικά φαίνεται ότι τα πρώτα δύο κανάλια (φυλλάδια και τηλεόραση) παρουσιάζουν μικρή κάμψη, ενώ κερδίζουν έδαφος οι νέες τεχνολογίες αθροιστικά να αυξάνονται από 22% σε 51%.

Οι λοιπές πηγές ενημέρωσης παρουσιάζουν επίσης διακυμάνσεις με τις σημαντικότερες να είναι η μείωση τα τελευταία χρόνια για την ενημέρωση εντός του καταστήματος (π.χ. αφίσες). Η προβολή των τάσεων στο μέλλον δείχνει ότι τα ψηφιακά μέσα μέσα στην επόμενη πενταετία να γίνεται το κύριο κανάλι ενημέρωσης με 63%, το φυλλάδιο να βρίσκεται στη δεύτερη θέση με 54% και η τηλεόραση να πέφτει στο 34%.

Η αύξηση της αξιοποίησης των ψηφιακών τεχνολογιών είναι ιδιαίτερα σημαντική τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, καθώς δίνει στον καταναλωτή τα απαραίτητα εργαλεία για τη μέγιστη αξιοποίηση των προσφορών και εκπτώσεων για την εξοικονόμηση δαπάνης, ενώ αποτελεί και μία διαφανή διαδικασία σύγκρισης τιμών από τον καταναλωτή.