ΔΝΤ: Πώς οι οικονομίες και οι τράπεζες μπορούν να μετρήσουν καλύτερα τους κινδύνους για το κλίμα

Όταν πρόκειται για τον καταστροφικό αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής, οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται τη ζημιά που προκαλείται στις ζωές και τα μέσα διαβίωσης. Ωστόσο, οι επιπτώσεις των συχνότερων και ακραίων καιρικών φαινομένων είναι εξίσου σημαντικές για την υγεία των χρηματοπιστωτικών συστημάτων.

Όπως αναφέρουν σε άρθρο τους στο IMFblog οι αναλυτές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Τομπίας Αντριάν, Βίκραμ Χακσάρ και Ίβο Κρζναρ, οι φυσικές επιπτώσεις που σχετίζονται με το κλίμα, όπως οι ζημιές από τον τυφώνα στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, επηρεάζουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνουν αποφάσεις.

Το ίδιο ισχύει και για τους κινδύνους μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

«Σκεφτείτε το κόστος των νέων φόρων άνθρακα ή των νέων νόμων που απαιτούν τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων προτού υπάρξουν πιο οικολογικές αντικαταστάσεις» αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Κεντρικές Τράπεζες: Πώς προετοιμάζονται για τον «πράσινο πληθωρισμό» και την κλιματική αλλαγή

Οι σωστές αποφάσεις

Για να λάβουν καλά ενημερωμένες αποφάσεις σχετικά με τις μελλοντικές τους δραστηριότητες, οι τράπεζες, οι ασφαλιστές και άλλοι στον χρηματοπιστωτικό τομέα χρειάζονται εργαλεία για τη διαχείριση των κλιματικών κινδύνων στις δραστηριότητες και στους ισολογισμούς τους.

Ταυτόχρονα, καθώς οι χρηματοοικονομικές εποπτικές αρχές παρακολουθούν την ανθεκτικότητα του συστήματος, χρειάζονται εργαλεία για την κατάλληλη αξιολόγηση και εποπτεία αυτών των κινδύνων.

Ανάλυση χρηματοοικονομικού κινδύνου

Με τα κατάλληλα εργαλεία, οι αρχές του χρηματοπιστωτικού τομέα μπορούν να αρχίσουν να αξιολογούν τους κλιματικούς κινδύνους ως κρίσιμο στοιχείο για τη μέτρηση του τρόπου διαχείρισής τους με τις σωστές πολιτικές.

«Εδώ μπαίνει το ΔΝΤ. Το Πρόγραμμα Αξιολόγησης του Χρηματοπιστωτικού Τομέα του Ταμείου εξετάζει ήδη τακτικά την ανθεκτικότητα των τραπεζών και άλλων ιδρυμάτων, μεταξύ άλλων με τεστ αντοχής για την καλύτερη μέτρηση των συστημικών κινδύνων« αναφέρουν στο άρθρο τους οι αναλυτές του ΔΝΤ και προσθέτουν: «Αυτές οι διαδικασίες αναπροσαρμόζονται για να ενσωματώσουν την ανάλυση κλιματικού κινδύνου για την καλύτερη μέτρηση των κινδύνων χρηματοπιστωτικής σταθερότητας από την κλιματική αλλαγή».

Ανάλυση του κινδύνου

Η ανάλυση κινδύνου συνήθως συνεπάγεται την ανάπτυξη ακραίων καταστάσεων βασισμένων σε σενάρια για την αξιολόγηση της φερεγγυότητας των τραπεζών. Η διαδικασία ενσωματώνει δυσμενή μακροοικονομικά σενάρια ειδικά σχεδιασμένα για τις δοκιμές — συμπεριλαμβανομένων στοιχείων όπως η οικονομική συρρίκνωση, η αύξηση της ανεργίας, οι συναλλαγματικές κρίσεις και η πτώση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων.

Τα σενάρια

Αυτά τα σενάρια χρησιμοποιούνται στη συνέχεια ως εισροές κατά την εξέταση των σχέσεων μεταξύ αυτών των μακροοικονομικών παραγόντων και παραγόντων κινδύνου, όπως ο πιστωτικός κίνδυνος και τα έσοδα από τόκους, για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τραπεζικό εισόδημα και κεφάλαιο. Στη συνέχεια, η ανθεκτικότητα της τράπεζας αξιολογείται με βάση το εάν τα επίπεδα κεφαλαίου πέφτουν κάτω από τα ρυθμιστικά όρια.

Τονίζουν επίσης, ότι σε αντίθεση με τα συμβατικά stress tests, η ανάλυση κλιματικού κινδύνου, σε αυτό το στάδιο, δεν εστιάζει στον ποσοτικό προσδιορισμό των πιθανών κεφαλαιακών αναγκών των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων σε σχέση με τα ρυθμιστικά όρια. Αντίθετα, η προσέγγιση του ΔΝΤ εστιάζει στη μέτρηση και την ευαισθητοποίηση σχετικά με τους κινδύνους.

Νέες προκλήσεις

Αυτό αντανακλά νέες προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων της πολυπλοκότητας της μοντελοποίησης του κλιματικού κινδύνου και των οικονομικών επιπτώσεών του σε πολύ μεγάλους ορίζοντες.
Ενώ οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής επεκτείνονται στις επόμενες δεκαετίες, οι κίνδυνοι που θα μπορούσαν να προκύψουν τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια λαμβάνονται υπόψη σε τυπικές ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων.

Η συχνότητα και ο αντίκτυπος των ακραίων γεγονότων αυξάνεται και υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με τις πολιτικές. Όλα αυτά μπορούν δυνητικά να έχουν μεγάλες επιπτώσεις στην αξία των εταιρειών, και συνεπώς των τραπεζών, καθώς οι αγορές τιμολογούν τις επιπτώσεις των πιο μακροπρόθεσμων κινδύνων στις επιχειρηματικές προοπτικές.

Πρώτο βήμα

Το πρώτο βήμα στην ανάλυση του κλιματικού κινδύνου του ΔΝΤ είναι να αξιολογήσει ποιοι κίνδυνοι είναι οι πιο σημαντικοί για μια χώρα. Όπου οι κλιματικοί κίνδυνοι είναι σημαντικοί, το πλαίσιο προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων φερεγγυότητας τραπεζών ενσωματώνει τον φυσικό και τον μεταβατικό κίνδυνο.

Στη συνέχεια, τα σενάρια για το κλίμα αντιστοιχίζουν τις εκπομπές και τα σενάρια θερμοκρασίας με φυσικούς κινδύνους, όπως ακραίες καιρικές συνθήκες και κινδύνους μετάβασης, όπως μελλοντικούς φόρους άνθρακα.

Αυτά τα σενάρια υποδεικνύουν τις αντισταθμίσεις μεταξύ φυσικού και μεταβατικού κινδύνου – όσο πιο εύρυθμη είναι η μετάβαση, τόσο μικρότερη είναι η αύξηση των θερμοκρασιών και η εμφάνιση κινδύνου φυσικού κλίματος.

Ενίσχυση του πλαισίου πολιτικής

Σε αυτό το πρώιμο στάδιο, η ανάλυση κλιματικού κινδύνου μπορεί να συμβάλει στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τη συνετή διαχείριση των κλιματικών κινδύνων και να δώσει κίνητρα στις τράπεζες να βελτιώσουν τα πλαίσιά τους. Ταυτόχρονα, θα βοηθήσει στην ενημέρωση των εποπτικών αρχών σχετικά με το δυνητικό μέγεθος των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα στις δικαιοδοσίες τους και στην καλύτερη κατανόηση των καναλιών μετάδοσης προς το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Επί του παρόντος, αρκετές εποπτικές αρχές και κεντρικές τράπεζες χρησιμοποιούν τεστ αντοχής για το κλίμα για να μετρήσουν την έκθεση σε σχετικούς κινδύνους. Αυτό βοηθά στην κατανόηση των προκλήσεων για τα επιχειρηματικά μοντέλα των τραπεζών, τις επιπτώσεις στην παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και τις επιθυμητές απαντήσεις πολιτικής. Τελικά, η ανάλυση κλιματικού κινδύνου θα βοηθήσει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να αποκαλύπτουν και να διαχειρίζονται τους σχετικούς κινδύνους.