Γαλλία: Η επίλυση της ενεργειακής κρίσης περνά από τα χέρια των Γάλλων αποταμιευτών

Την ιδέα επανέφερε στη δημοσιότητα η ημερήσια οικονομική εφημερίδα «Les Echos» ίσως όχι τυχαία, αλλά για να βολιδοσκοπηθεί η γαλλική κοινή γνώμη και να μετρηθούν οι αντιδράσεις: η κυβέρνηση του Παρισιού θα μπορούσε να εκμεταλλευθεί τον πακτωλό των αποταμιεύσεων στους δημοφιλείς τραπεζικούς λογαριασμούς Livret A για να χρηματοδοτήσει την κατασκευή νέων πυρηνικών αντιδραστήρων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Εκπρόσωπος του υπουργείου Ενεργειακής Μετάβασης της κυβέρνησης Μπορν που ρωτήθηκε την Τετάρτη το βράδυ από το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) δήλωσε ότι «οι τρόποι χρηματοδότησης του νέου πυρηνικού προγράμματος βρίσκονται υπό μελέτη και καμία κατεύθυνση δεν έχει επιλεγεί στο στάδιο αυτό». Στο ίδιο μήκος κύματος εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών δήλωσε ότι «έχουν τεθεί στο τραπέζι πολλές εναλλακτικές».

Συνταξιοδότηση στα 62; Οι Γάλλοι έχουν απόλυτο δίκιο

Σε αντίθεση με τη Γερμανία και άλλες χώρες, η Γαλλία θεωρεί ότι δεν υπάρχει λόγος δαιμονοποίησης των πυρηνικών εργοστασίων και ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικούς αντιδραστήρες συνιστά μια ορθή απάντηση και αξιόπιστη λύση στην κλιματική κρίση και βεβαίως στην ενεργειακή κρίση που ξέσπασε με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Συνιστά μια «πράσινη» εναλλακτική, δηλαδή, ανάλογη με εκείνη της αξιοποίησης της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας.

Η πολιτική απόφαση για την εσπευσμένη δημιουργία νέων πυρηνικών αντιδραστήρων για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος είναι ειλημμένη από το Παρίσι. Αλλά η χρηματοδότηση των σχετικών επενδύσεων είναι μια πολύ δαπανηρή υπόθεση. «Ο Livret A είναι ένας από τους σπάνιους πόρους που καθιστά δυνατή την ανάπτυξη μιας πολύ μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης, κάτι απαιτεί η εκμετάλλευση της πυρηνικής ενέργειας», αναφέρει η «Les Echos» επικαλούμενη κυβερνητική πηγή.

Από το 1818

Ο Livret A είναι ένας ιστορικός προσωπικός τραπεζικός λογαριασμός (δεν προβλέπονται συνδικαιούχοι). Δημιουργήθηκε το 1818 από τον Λουδοβίκο 18ο για να χρηματοδοτηθεί το κόστος ανοικοδόμησης της Γαλλίας μετά τους Ναπολεόντειους πολέμους. Απευθύνεται σε όλους τους Γάλλους και κυρίως στη χαμηλή και μεσαία εισοδηματική τάξη προσφέροντας επιτόκια που αποκαθιστούν εν πολλοίς τις απώλειες του εισοδήματός τους από τις ανατιμήσεις των αγαθών και υπηρεσιών στην αγορά. Το ανώτατο όριο κατάθεσης ανά λογαριασμό (κάθε αποταμιευτής δικαιούται να διαθέτει μόνο ένα Livret A) έχει οριστεί στις 22.950 ευρώ.

A woman waves a French flag from a window in Saint-Mande, near Paris, France, May 5 2020.

Υπεύθυνες για τον καθορισμό των επιτοκίων κατάθεσης στον Livret A δεν είναι οι εμπορικές τράπεζες που τον διαθέτουν, αλλά το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων της Γαλλίας (Caisse des dépôts) υπό την εποπτεία της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας. Με τα κεφάλαια που συγκεντρώνονται από τις καταθέσεις στον Livret A οι γαλλικές κυβερνήσεις χρηματοδοτούν προγράμματα κοινωνικής ανάπτυξης – τα τελευταία χρόνια ανεγέρσεις συγκροτημάτων εργατικών κατοικιών στις παρυφές των μεγάλων αστικών κέντρων για να αμβλυνθεί το πρόβλημα στέγης που αντιμετωπίζει η Γαλλία.

55 εκατ. δικαιούχοι

Στα μέσα Ιανουαρίου ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό πρότεινε στην κυβέρνηση και συγκεκριμένα στον υπουργό Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ να αυξηθεί από την 1η Φεβρουαρίου το επιτόκιο του Livret A από το 2% στο 3%, πράγμα που έγινε.

Σημειωτέον ότι το 2022 ξεκίνησε με το επιτόκιο του Livret A στο 0,50%. Την 1η Φεβρουαρίου (προτού ξεσπάσει ο πόλεμος δηλαδή) αυξήθηκε στο 1% και την 1η Αυγούστου στο 2%. Με την τελευταία αύξηση στο 3% το επιτόκιο έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο από το 2009, την χρονιά δηλαδή μετά το σκάσιμο της φούσκας των ακινήτων και το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Περίπου 55 εκατομμύρια Γάλλοι διατηρούν σε Livret A αποταμιεύσεις που έφθαναν συνολικά στα 375 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. Σύμφωνα με τον οδικό χάρτη για την ενεργειακή αναβάθμιση και επάρκεια της Γαλλίας που είχε παρουσιάσει πέρυσι ο Εμανουέλ Μακρόν, η Γαλλία φιλοδοξεί να κατασκευάσει έξι πυρηνικούς αντιδραστήρες νέας γενιάς EPR2, με την επιλογή να κατασκευαστούν επιπλέον οκτώ.

Λαϊκή αποταμίευση

Η εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας της Γαλλίας Électricité de France (EDF), που από το περασμένο καλοκαίρι επανεθνικοποιήθηκε και ελέγχεται πλέον σε ποσοστό 84% από τη γαλλική κυβέρνηση «τρέχει» το νέο πρόγραμμα ανάπτυξης της πυρηνικής ενέργειας που χάραξε ο Μακρόν. Η EDF έχει εκτιμήσει το κόστος της κατασκευής των 6 νέων αντιδραστήρων στα 51,7 δισ. ευρώ, ενώ έχει προϋπολογίσει επιπλέον 4,6 δισ. ευρώ για την περίπτωση που το όλο σχέδιο συναντήσει αντικειμενικές δυσκολίες στην εφαρμογή του.

«Είμαι πεπεισμένος ότι η λαϊκή αποταμίευση, το δημοφιλές Livret A, το Livret για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ανθεκτικότητα και το Livret για την λαϊκή αποταμίευση, που συνολικά φτάνει τα 500 δισ. ευρώ σήμερα, μπορεί να χρηματοδοτήσει τον μετασχηματισμό του μηχανισμού παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται η χώρα», είχε δηλώσει πρόσφατα από το βήμα της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης ο επικεφαλής του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων Ερίκ Λομπάρ.

Παρεμπιπτόντως, την 1η Φεβρουαρίου το επιτόκιο του υπό την εποπτεία του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων Livret για τη λαϊκή αποταμίευση (Λαϊκός Αποταμιευτικός Λογαριασμός ή LEP), στον οποίο τα νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα έως 38.500 ευρώ (ζευγάρι με ένα παιδί) μπορούν να καταθέσουν έως 7.700 ευρώ, αυξήθηκε από το 4,6% στο 6,1%.

Σε επαφή με το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων το βράδυ της Τετάρτης, το Επιμελητήριο ανέφερε ότι «οι επιλογές για το οικονομικό μοντέλο και τη δομή μεταφοράς των κονδυλίων έχουν προγραμματιστεί για να γίνουν εντός του 2023 και είναι στο χέρι των δημοσίων αρχών».