Ομόλογα: Τι δείχνουν οι αποδόσεις για την πορεία των επιτοκίων

To 2022 το ευρέως ακολουθούμενο χαρτοφυλάκιο 60/40 αμφισβητήθηκε έντονα καθώς κατέγραψε τις χειρότερες επιδόσεις από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Και καθώς το 2023 μετρά ήδη δύο μήνες, οι αναλυτές προσπαθούν να προβλέψουν πώς θα κινηθεί η παραδοσιακή επενδυτική συνταγή που προβλέπει τοποθέτηση 60% σε μετοχές και 40% σε ομόλογα.

Ενδεικτικό της αβεβαιότητας που επικρατεί είναι ότι τα πιο γνωστά ονόματα στη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων και την επενδυτική τραπεζική έχουν εκ διαμέτρου αντίθετη άποψη.

Η BlackRock υποστηρίζει ότι απώλειες – οι χειρότερες σε ονομαστικούς όρους για ένα χαρτοφυλάκιο 60/40 από την οικονομική κρίση του 2008-9 και οι χειρότερες σε πραγματικούς όρους σε ένα ημερολογιακό έτος από τη Μεγάλη Ύφεση – δείχνουν ότι η δομή αυτή είναι ξεπερασμένη. Η Goldman Sachs διαφωνεί, υποστηρίζοντας ότι παρά τις απώλειες το 60/40 παραμένει μια έγκυρη προσέγγιση.

Το τυπικό ράλι των «αρκούδων» και η αμφισβήτηση της στρατηγικής 60/40

Ο ρόλος της ΕΚΤ

Τις τελευταίες ημέρες παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση στις αποδόσεις των ευρωπαϊκών ομολόγων, κυρίως αυτών βραχύβιας διάρκειας, με το γερμανικό διετές να καταγράφει ρεκόρ 15ετίας. Σημειώνεται ότι τα ομόλογα διετούς διάρκειας, είναι πιο ευαίσθητα στις επιτοκιακές διακυμάνσεις και συχνά αποτελούν βαρόμετρο για το πώς αξιολογεί η αγορά ότι θα κινηθεί η νομισματική πολιτική το προσεχές διάστημα.

Οι traders στοιχηματίζουν πλέον ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συνεχίσει τις αυξήσεις των επιτοκίων, κάτι το οποίο διεφάνη και από τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης, αλλά και από δηλώσεις αξιωματούχων της.

Πώς η ΕΚΤ μεταμορφώθηκε από περιστέρι σε γεράκι

Οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αυξήσει τα επιτόκια στα υψηλά όλων των εποχών, ωθούμενοι από την ανθεκτικότητα της οικονομίας της ευρωζώνης και τις ενδείξεις ότι ο πληθωρισμός θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο επίμονος από ό,τι πίστευαν αρχικά.

Όπως υπογραμμίζουν οι Financial Times, η EKT , η οποία θεωρείται ευρέως ως μια από τις πιο μετριοπαθείς στον κόσμο κατά τη διάρκεια του οκταετούς πειράματός της με το αρνητικό κόστος δανεισμού, αναμένεται φέτος να αυξήσει σημαντικά τα επιτόκιά της.

Οι αγορές swap τιμολογούν ένα άλμα στο επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ στο 3,75% έως τον Σεπτέμβριο, από 2,5% που είναι σήμερα. Αυτό θα ταίριαζε με την κορύφωση του δείκτη αναφοράς το 2001, όταν η ΕΚΤ προσπαθούσε ακόμη να υποστηρίξει την αξία του ευρώ που μόλις είχε κυκλοφορήσει.

«Βροχή» τα στοιχήματα για τα επιτόκια της ΕΚΤ – Πού γέρνει η πλάστιγγα

«Είναι πραγματικά εκπληκτικό να βλέπεις την ΕΚΤ να μοιάζει τώρα με την πιο επιθετική από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες», δήλωσε η Sandra Phlippen, επικεφαλής οικονομολόγος στην ολλανδική τράπεζα ABN Amro.

Καθαρές εισροές

Η πιο επιθετική ΕΚΤ είχε επίσης ως αποτέλεσμα να σταματήσουν οι μακροχρόνιες καθαρές εκροές από τα ευρωπαϊκά ομόλογα, οι οποίες είχαν φθάσει τα 818 δισ. ευρώ στα τέλη του 2021 – το υψηλότερο επίπεδο 20ετίας. Πλέον καταγράφονται καθαρές εισροές.

Σύμφωνα με στοιχεία της Deutsche Bank οι αποδόσεις στα αμερικανικά ομόλογα εξακολουθούν να είναι υψηλότερες από αυτές των ευρωπαϊκών, αλλά η ψαλίδα των επιτοκίων μειώνεται, ενώ επιπλέον οι ξένοι επενδυτές που θέλουν να καλυφθούν για τοποθετήσεις τους σε δολαριακά assets αντιμετωπίζουν υψηλό κόστος hedging.

«Η βασική δυναμική των ροών είναι δραματικά πιο θετική φέτος για το ευρώ», ανέφερε ότι επικεφαλής αναλυτής για την αγορά συναλλάγματος της Deutsche Bank, George Saravelos. «Οι διαχειριστές κεφαλαίων μάς λένε ότι βλέπουν κύματα επενδυτικών ροών σε ευρωπαϊκούς τίτλους σταθερού εισοδήματος, για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό», πρόσθεσε.

Η ΕΚΤ είχε διατηρήσει αρνητικά τα επιτόκιά της από το 2014 με στόχο να ενισχύσει την οικονομική δραστηριότητα και κατ’ επέκταση τον πληθωρισμό που κινείτο σε επίπεδα χαμηλότερα από τον στόχο του 2% έως το 2021. Με τις αποδόσεις όμως των ευρωπαϊκών ομολόγων να αυξάνονται καθώς η ΕΚΤ μειώνει την ψαλίδα των επιτοκίων της με αυτών της Fed, οι καθαρές ροές αναμένεται να γίνουν θετικές, αναφέρει η γερμανική τράπεζα.

Το χαρτοφυλάκιο 60/40

Ένα χρόνο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι μεγάλες σωρευτικές αρνητικές αποδόσεις τόσο των ομολόγων όσο και των μετοχών αντιπροσωπεύουν μια άμεση πρόκληση για την άποψη ότι τα ομόλογα προσφέρουν ισχυρά οφέλη διαφοροποίησης σε χαρτοφυλάκια μετοχών/ομολογιών 60/40, καθώς και σε μικτά χαρτοφυλάκια με μετοχές και άλλες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων. Αυτή η παράλληλα πορεία των αποδόσεων έρχεται σε έντονη αντίθεση με τη σχέση που επικρατούσε τα προηγούμενα 20 χρόνια, όταν οι μεγάλες πωλήσεις μετοχών έτειναν να συμπίπτουν με τα ράλι των ομολόγων.

Η μοντελοποίηση MSCI υποδηλώνει ότι η αξιοπιστία των κεντρικών τραπεζών μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη παράλληλη πορεία των δύο κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων.

Σύμφωνα μάλιστα, με την Bank of America, το παραδοσιακό χαρτοφυλάκιο μετοχών 60% και ομολόγων 40% είχε το καλύτερο ξεκίνημα της χρονιάς από το 1991: οι αποδόσεις του χαρτοφυλακίου 60/40 αυξήθηκαν κατά 6,8% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με την BofA στην εβδομαδιαία έκθεσή της για το Flow Shows. Ένα χαρτοφυλάκιο μετοχών 40% και ομολόγων 60% ενισχύεται κατά 6,5%.

Οι επενδυτές έχουν από καιρό ευνοήσει την τακτική 60/40, πιστεύοντας ότι η πτώση των μετοχών θα πρέπει να αντισταθμιστεί από την άνοδο των ομολόγων, τα οποία παραδοσιακά θεωρούνταν ως ασφαλή καταφύγια.

Ωστόσο, αυτή η σχέση κατέρρευσε το 2022, καθώς ο υψηλός πληθωρισμός και οι αυξήσεις των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας έπληξαν τις μετοχές και τα ομόλογα.

Ωστόσο, και οι δύο κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων έχουν ανέβει φέτος καθώς οι επενδυτές χαιρέτισαν την πτώση των παγκόσμιων τιμών της ενέργειας και τα σημάδια ότι οι κύκλοι αύξησης των επιτοκίων ενδέχεται να τελειώσουν σύντομα.

Ισχυρά επιχειρήματα

Όπως αναφέρει σε ανάλυσή της η Wall Street Journal, υπάρχουν ισχυρά επιχειρήματα υπέρ και κατά της συνταγής 60/40 ως λογικό σημείο εκκίνησης για τη διαμόρφωση ενός χαρτοφυλακίου: δίνει στον επενδυτή αξιοπρεπή έκθεση στην ανάπτυξη μέσω του στοιχείου των μετοχών, σταθερό εισόδημα από τα ομόλογα και ένα μαξιλάρι κατά τη διάρκεια της ύφεσης, όταν οι μετοχές συχνά πέφτουν έντονα και οι αποδόσεις των ομολόγων συνήθως πέφτουν επίσης, αυξάνοντας τις τιμές των ομολόγων.

Πέρυσι, οι μετοχές σημείωσαν μεγάλη πτώση και τα ομόλογα έχασαν επίσης χρήματα. Ο δείκτης Dow Jones US Total Stock Market έχασε 19,5% συμπεριλαμβανομένων των μερισμάτων, ενώ ο δείκτης ICE BofA US Treasury έχασε 12,9%.

Ένα χαρτοφυλάκιο 60/40 των ΗΠΑ είχε μια από τις χειρότερες χρονιές του, επειδή τα ομόλογα δεν έκαναν αυτό που έπρεπε να κάνουν. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι αν το 2022 ήταν εξαίρεση και τα ομόλογα θα ξαναρχίσουν τώρα την κανονική τους λειτουργία.

Οι αποδόσεις των ομολόγων

Αφού οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων κορυφώθηκαν στο 15,8% το 1981, υποχώρησαν για τέσσερις δεκαετίες στο χαμηλό του 0,5% το 2020, προσφέροντας μακροπρόθεσμα κεφαλαιακά κέρδη στους κατόχους ομολόγων πέρα ​​από το εγγυημένο εισόδημα.

Ακόμα καλύτερα, από το 2000 και μετά προσέφεραν αρκετά καλή καθημερινή προστασία έναντι των απωλειών των μετοχών, καθώς το μοτίβο των κινήσεων των τιμών ανατράπηκε και τα ομόλογα και οι μετοχές πήγαν σε αντίθετες κατευθύνσεις.