Η Νορβηγία επιδιώκει να ανοίξει μια τεράστια ωκεάνια περιοχή για εξόρυξη βαθέων υδάτων

Η κυβέρνηση της Νορβηγίας σχεδιάζει να προχωρήσει σε θαλάσσια εξόρυξη μιας περιοχής σχεδόν στο μέγεθος της Γερμανίας, καθώς επιδιώκει να γίνει η πρώτη χώρα που θα εξάγει μέταλλα μπαταριών από τον πυθμένα της θάλασσας.

Το υπουργείο Ενέργειας της χώρας προσπαθεί να υποβάλει στο κοινοβούλιο τις επόμενες δύο εβδομάδες πρόταση για να είναι διαθέσιμη η τεράστια περιοχή σε αιτήσεις για εξερεύνηση και εξόρυξη. Στη συνέχεια, το σχέδιο θα τεθεί προς ψήφιση στο Κοινοβούλιο το φθινόπωρο.

Το Όσλο, ωστόσο αντιμετωπίζει μια μάχη με τις αλιευτικές επιχειρήσεις και τους περιβαλλοντολόγους για τις προτάσεις και κινδυνεύει να ανοίξει διαμάχη με άλλα κράτη καθώς πιέζει να επιτρέψει την εξόρυξη κοντά στο Σβάλμπαρντ, το νορβηγικό αρχιπέλαγος στην Αρκτική. Η Νορβηγία υποστηρίζει ότι κατέχει αποκλειστικά δικαιώματα εξόρυξης σε μεγαλύτερη έκταση υδάτων εκεί σε αντίθεση με ότι υποστηρίζουν η Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ.

Οι ηφαιστειακές πηγές βάθους έως και 4.000 μέτρων που εκτοξεύονται από τον φλοιό της Γης σε ρήγματα μεταξύ τεκτονικών πλακών στην προτεινόμενη περιοχή περιέχουν περίπου 38 εκατομμύρια τόνους χαλκού, περισσότερους από αυτόν που εξορύσσεται σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο.

Ο Άμουντ Βικ, υφυπουργός στο Νορβηγικό Υπουργείο Πετρελαίου και Ενέργειας, δήλωσε στους Financial Times ότι η εξόρυξη βαθέων υδάτων θα βοηθήσει την Ευρώπη να καλύψει την «απελπιστική ανάγκη για περισσότερα ορυκτά, υλικά σπάνιων γαιών για να πραγματοποιηθεί η μετάβαση». Η κυβέρνηση θα ακολουθήσει μια «προληπτική προσέγγιση» σε περιβαλλοντικά ζητήματα, πρόσθεσε.

Το υγρό που αναδύεται από υδροθερμικές οπές, όπως αυτές στα νερά της Νορβηγίας, περιέχει επίσης άλλα μέταλλα που χρησιμοποιούνται στις μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων, συμπεριλαμβανομένου του κοβαλτίου. Οι μεταλλικοί φλοιοί του βυθού μπορούν εν τω μεταξύ να εξορυχθούν για μέταλλα σπάνιων γαιών όπως το νεοδύμιο και το δυσπρόσιο. Αυτά χρησιμοποιούνται για την κατασκευή μαγνητών σε ανεμογεννήτριες και σε κινητήρες ηλεκτρικών οχημάτων, αλλά η αλυσίδα εφοδιασμού τους ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα.

Από την περιοχή που προορίζεται για πιθανή εξόρυξη, το πιο επίμαχο μέρος θα ήταν η περιοχή κοντά στο Σβάλμπαρντ. Η Συνθήκη του Σβάλμπαρντ, η οποία δίνει στη Νορβηγία κυριαρχία στα νησιά, δίνει επίσης σε άλλες χώρες το δικαίωμα να εξορύσσουν στη γη και στα χωρικά ύδατα γύρω από το αρχιπέλαγος. Η Ρωσία, η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκονται σε αντίθεση με τη Νορβηγία σχετικά με το πόσο μεγάλη έκταση νερού καλύπτει αυτή η συνθήκη.

Εν τω μεταξύ, οι αλιευτικές δραστηριότητες ανησυχούν ότι η ρύπανση από τα ορυχεία μπορεί να αλλοιώσει τα αλιεύματά τους. Η Τζέιν Σαντέλ, διευθύνουσα σύμβουλος της UK Fisheries – της οποίας η σούπερ μηχανότρατα Kirkella είναι ένα από τα τελευταία αλιευτικά σκάφη του Ηνωμένου Βασιλείου που δραστηριοποιούνται μέχρι τώρα βόρεια – δήλωσε ότι «ανησυχεί βαθιά» για την πιθανότητα απελευθέρωσης τοξικών σωματιδίων βαρέων μετάλλων.

Ο Σβέρε Γιοχάνσεν, γενικός γραμματέας της Ένωσης Νορβηγών Αλιέων, είπε ότι η αλιευτική βιομηχανία της Νορβηγίας «δεν εντυπωσιάστηκε καθόλου» από την πρόταση. Η κυβέρνηση λέει ότι το «δυναμικό σύγκρουσης» είναι μικρό, δεδομένης της περιορισμένης αλιευτικής δραστηριότητας και της κυκλοφορίας πλοίων στην περιοχή.

Η περιβαλλοντική υπηρεσία της Νορβηγίας αντιτάχθηκε σθεναρά στο σχέδιο. Ανέφερε σε μια απάντηση διαβούλευσης φέτος ότι η πρόταση παραβίαζε το νομικό πλαίσιο της Νορβηγίας για την εξερεύνηση του βυθού της θάλασσας, καθώς δεν παρείχε επαρκή δεδομένα βιωσιμότητας.

Προειδοποίησε για «σημαντικές και μη αναστρέψιμες συνέπειες για το θαλάσσιο περιβάλλον» από την εξόρυξη και υποστήριξε ότι οι ηφαιστειογενείς καμίνους ή οι υδροθερμικές οπές θα πρέπει να παραμένουν ανέγγιχτες και μόνο μικρές περιοχές να ανοίγονται για εξόρυξη.

Ένα πρόβλημα για το υπουργείο Ενέργειας είναι ο ισχυρισμός της Νορβηγίας στη διεθνή σκηνή ότι είναι προστάτης των ωκεανών της και πηγή ψαριών βιώσιμης προέλευσης.

Η Κάγια Λιν Φγιέρτοφτ, θαλάσσια βιολόγος στο νορβηγικό παράρτημα της ακτιβιστικής ομάδας WWF, είπε ότι «η κυβέρνηση μιλά σε δύο γλώσσες» υπερασπίζοντας τη θαλάσσια προστασία ενώ «προχωρά» με σχέδια εξόρυξης.

Ο πρωθυπουργός της Νορβηγίας Γιονας Γκαρ Στορ, επί του παρόντος συμπρόεδρος του δικτύου Ocean Panel των παγκόσμιων ηγετών που είναι αφοσιωμένοι στην προστασία των ωκεανών, δήλωσε σε τοπική εφημερίδα τον Μάρτιο ότι η εξόρυξη βαθέων υδάτων μπορεί να γίνει χωρίς να βλάπτεται η βιοποικιλότητα.

Οι εξορύκτες που δραστηριοποιούνται σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, της Παπούα Νέας Γουινέας, των Νήσων Κουκ, της Ιαπωνίας και της Νέας Ζηλανδίας, διερευνούν πώς να εξάγουν μέταλλα από τα παράκτια ύδατα. Η υποστηριζόμενη από τον ΟΗΕ ρυθμιστική αρχή που επιβλέπει τις προτάσεις για την εξόρυξη διεθνών υδάτων, κυρίως στον Ειρηνικό, αναμένεται να φτάσει να εκφέρει πόρισμα στις διαπραγματεύσεις τον επόμενο μήνα.

Ο Έγκιλ Τγιάλαμτ, γενικός γραμματέας του βιομηχανικού ομίλου Norwegian Forum for Marine Minerals,  είπε ότι τα βαθιά ύδατα ήταν μια «ειδικότητα» της Νορβηγία λόγω της ισχυρής υπεράκτιας υποδομής εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου που διαθέτει. Η ομάδα διοργάνωσε πρόσφατα ένα εργαστήριο στο Βερολίνο για να συζητήσει τις συνεργασίες μεταξύ της νορβηγικής και της γερμανικής βιομηχανίας για την εξόρυξη βαθέων υδάτων.

«Αν είναι κάποιος φτάσει εκεί πρώτος, θα πρέπει να είμαστε εμείς», δήλωσε ο Βάλτερ Σόνιες, διευθύνων σύμβουλος της Loke Marine Minerals, η οποία σχεδιάζει να εξορύξει για μέταλλα το φλοιό της Νορβηγίας και πρόσφατα ανέλαβε δύο συμβόλαια εξερεύνησης στον Ειρηνικό που χρηματοδοτούνται από το Ηνωμένο Βασίλειο. «Είμαστε ένα μεγάλο αλιευτικό έθνος, ζούμε δίπλα στη θάλασσα, ο ωκεανός είναι ο μεγαλύτερος πόρος μας. . . Δεν θα ξαναεφευρίσκαμε τον τροχό».