Κίνα: Άμεση αντίδραση στην ευρωπαϊκή έρευνα για τις επιδοτήσεις των ηλεκτροκίνητων ΙΧ

Άμεση ήταν η αντίδραση της Κίνας στην έρευνα που ξεκινάει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά των κρατικών επιδοτήσεων για τα φθηνά κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα που «στρεβλώνουν» την αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η έρευνα, η οποία θα μπορούσε να διαρκέσει έως και εννέα μήνες, μπορεί να οδηγήσει σε δασμούς κοντά στο επίπεδο του 27,5% που έχουν ήδη επιβάλει οι ΗΠΑ στα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg.

«Οι ισχυρές εξαγωγές νέων ενεργειακών οχημάτων από την Κίνα δεν οφείλονται στο ότι έχουν λάβει τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις, αλλά στο ότι η βιομηχανική αλυσίδα της Κίνας είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική»,  απάντησε ο γενικός γραμματέας της Ένωσης Επιβατηγών Αυτοκινήτων της Κίνας. «Η ΕΕ θα πρέπει να εξετάσει αντικειμενικά την ανάπτυξη της βιομηχανίας ηλεκτρικών οχημάτων της Κίνας, αντί να χρησιμοποιεί αυθαίρετα μονομερή οικονομικά και εμπορικά εργαλεία για να ανακόψει την ανάπτυξη», πρόσθεσε.

Κομισιόν: Έρευνα για τις κρατικές επιδοτήσεις της Κίνας στα ηλεκτρικά ΙΧ – Ο νέος ρόλος του Ντράγκι

Ταυτόχρονα η κινεζική εφημερίδα Global Times σε σχόλιο της ανέφερε ότι η οικονομία της Ευρώπης μπορεί να υποφέρει εάν χρησιμοποιηθούν προστατευτικά μέτρα για την καταστολή της κινεζικής βιομηχανίας ηλεκτρικών οχημάτων.«Οι Ευρωπαίοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν πρέπει να ξεχνούν ότι η Κίνα είναι μια σημαντική αγορά αυτοκινήτων», ανέφερε το άρθρο, απειλώντας με απροσδιόριστα «αντίμετρα» για την προστασία των κινεζικών εταιρειών.

«Είναι σαφές ότι η Ευρώπη φοβάται» γράφει ο σχολιαστής. «Φοβούνται τον ανταγωνισμό από την Κίνα, οπότε θέλουν να επιδιώξουν τον εμπορικό προστατευτισμό ως προστατευτική ομπρέλα για τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες που μεταβαίνουν σιγά-σιγά προς την ηλεκτροκίνηση. Εάν η ΕΕ λάβει αθέμιτα μέτρα, η Κίνα έχει διάφορα εργαλεία που μπορεί να χρησιμοποιήσει ως αντίμετρα για να προστατεύσει τα νόμιμα συμφέροντα των κινεζικών επιχειρήσεων».

Η εφημερίδα τόνισε ότι ανταγωνιστικές τιμές δεν είναι αποτέλεσμα των κρατικών επιδοτήσεων, αλλά οφείλονται «στα πλεονεκτήματα της Κίνας όσον αφορά την αλυσίδα αξίας, το ταλέντο, την τεχνολογία, τις υποδομές και τα logistics».

Το Εμπορικό Επιμελητήριο της Κίνας στην ΕΕ ακολούθησε παρόμοια γραμμή, λέγοντας ότι το σημαντικό βιομηχανικό πλεονέκτημα των Κινέζων κατασκευαστών ηλεκτρικών οχημάτων είναι αποτέλεσμα συντονισμένων καινοτόμων προσπαθειών τόσο από τους προγενέστερους όσο και από τους μεταγενέστερους φορείς.

«Η δέσμευση της ΕΕ για άνοιγμα της αγοράς πρέπει να μεταφραστεί σε απτά μέτρα, εξασφαλίζοντας ένα δίκαιο, αμερόληπτο και χωρίς διακρίσεις επιχειρηματικό περιβάλλον για τις ξένες εταιρείες», δήλωσε το επιμελητήριο.

Ξεκίνησε ο εμπορικός πόλεμος ΕΕ- Κίνας;

Αν η αύξηση της κρατικής στήριξης των στρατηγικών βιομηχανιών κινδυνεύει να πυροδοτήσει έναν παγκόσμιο πόλεμο επιδοτήσεων, τότε η Ευρωπαϊκή Ένωση ίσως μόλις ξεκίνησε μια από τις μεγαλύτερες μάχες της, εκτιμά το Bloomberg.

Oι ευρωπαίοι αξιωματούχοι φοβούνται ότι εκατομμύρια θέσεις εργασίας στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας κινδυνεύουν από τις αυξανόμενες εξαγωγές ηλεκτρικών οχημάτων (EV) της Κίνας. Γι’ αυτό και χθες η πρόεδρος της Κομισιόν ανήγγειλε έρευνα κατά των κρατικών επιδοτήσεων για τα φθηνά κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα που «στρεβλώνουν» την αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τη διάρκεια της ετήσιας ομιλίας της για την κατάσταση της Ένωσης (State of the Union) που εκφώνησε ενώπιον της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Η έρευνα, η οποία θα μπορούσε να διαρκέσει έως και εννέα μήνες, θα οδηγήσει πιθανότατα σε νέους δασμούς της ΕΕ στις κινεζικές εισαγωγές ηλεκτρικών οχημάτων και θα εμπλέξει μεγάλες μη ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες, όπως η Tesla, οι οποίες παράγουν αυτοκίνητα στην Κίνα και τα εξάγουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η κίνηση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε δασμούς κοντά στο επίπεδο του 27,5% που έχουν ήδη επιβάλει οι ΗΠΑ στα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Οι δασμοί της ΕΕ θα μπορούσαν να διαφέρουν ανάλογα με τον παραγωγό, σύμφωνα με ανώνυμη πηγή.

Η έρευνα της ΕΕ, καθώς και οι επιθετικές κινήσεις της Ουάσιγκτον για την αντιμετώπιση της Κίνας, αποτελούν μέρος της ευρύτερης επανεξέτασης από τις κυβερνήσεις των ανεπτυγμένων οικονομιών, οι οποίες επιδιώκουν να φέρουν την παραγωγή πιο κοντά στο εσωτερικό τους, ιδίως σε βασικούς τομείς όπως οι ημιαγωγοί, τα φαρμακευτικά προϊόντα και οι βαριές βιομηχανίες, οι οποίες διαταράχθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Αυτή η προσπάθεια για τη διασφάλιση των αλυσίδων εφοδιασμού, σε συνδυασμό με τις εντάσεις μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οδήγησε σε μια ταυτόχρονη βιασύνη για την άρση των εμπορικών φραγμών, πυροδοτώντας φόβους για έναν παγκόσμιο οικονομικό κατακερματισμό.

Τα «όπλα» της Κίνας

Εάν η ΕΕ επιβάλει δασμούς, αυτό θα περιορίσει μια από τις τελευταίες μεγάλες αγορές για τις κινεζικές εξαγωγές ηλεκτρικών οχημάτων και θα οδηγήσει σε μια σειρά αμυντικών κινήσεων σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες θα κληθούν να προστατεύσουν τις αγορές τους από την πλημμύρα των οχημάτων που θα ανακατευθύνονται από την ΕΕ.

Οι μετοχές των κινεζικών κατασκευαστών ηλεκτρικών οχημάτων παρουσίασαν μικτές επιδόσεις την Πέμπτη, με τις BYD και SAIC Motor να υποχωρούν περισσότερο από 3% στην ξηρά. Οι  μετοχές των εταιρειών Li Auto και XPeng άνοιξαν χαμηλότερα στο Χονγκ Κονγκ, αλλά γρήγορα διέγραψαν τις απώλειες και κατέγραψαν κέρδη που ξεπέρασαν το 1%.

Ωστόσο η αντίδραση της Κίνας είναι ένα ερωτηματικό. Ενώ οι Βρυξέλλες λένε ότι θέλουν να «απεξαρτηθούν» από το Πεκίνο χωρίς πλήρη οικονομική αποσύνδεση- η πρόεδρος της Κομισιόν ήταν σαφής χθες λέγοντας ότι  η Ευρώπη δεν θα αποσυνδεθεί από την Κίνα και θα παραμείνουν ανοιχτές οι γραμμές επικοινωνίας και ο διάλογος με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη- η Κίνα είναι σημαντικός προμηθευτής πρώτων υλών και εξαρτημάτων για τις βιομηχανίες της ΕΕ και μια κρίσιμη αγορά για τα γερμανικά αυτοκίνητα. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα μπορούσαν επίσης να είναι ευάλωτες σε ξαφνικές αλλαγές στους κανονισμούς που περιορίζουν την πρόσβασή τους στην τεράστια καταναλωτική αγορά της Κίνας.

«Είναι πραγματικά αρκετά επικίνδυνο», εξηγεί στο Bloomberg ο ειδικός σε θέματα εμπορίου Σαμ Λόου, εταίρος της εταιρείας συμβούλων Flint Global στο Λονδίνο. Θα πρέπει επίσης να υποθέσουμε ότι θα υπάρξουν κινεζικά αντίποινα».

Η αντιμετώπιση των κινεζικών επιδοτήσεων -ακόμη και αν αποδειχθεί- δεν θα αλλάξει επίσης την άποψη ότι τα κινεζικά οχήματα είναι τεχνολογικά προηγμένα και οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν αργήσει να προσαρμοστούν και να καινοτομήσουν.

Η ΕΕ φαίνεται να συμμαχεί με τις ΗΠΑ , οι οποίες επέβαλαν δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές οχημάτων κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Τραμπ και αργότερα χορήγησαν μαζική στήριξη στη βιομηχανία ηλεκτροκίνητων οχημάτων της μέσω του νόμου του προέδρου Τζο Μπάιντεν για τη μείωση του πληθωρισμού.

Αλλά επειδή η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες επιδιώκουν τώρα κάποια συνεργασία στις προσεγγίσεις τους προς την Κίνα, η έρευνα της ΕΕ και τα όποια επακόλουθα μέτρα εμπορικής προστασίας είναι πιθανό να προσελκύσουν περαιτέρω τις ΗΠΑ.

«Αυτό θα μπορούσε να αποκτήσει ενδιαφέρον, διότι η Ευρώπη, φυσικά, δέχεται έντονες πιέσεις», σημειώνει ο Marcus Berret, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας συμβούλων Roland Berger, σε συνέντευξή του στη Διεθνή Έκθεση Αυτοκινήτου της Βόρειας Αμερικής στο Ντιτρόιτ. «Βρίσκεται υπό την πίεση των ΗΠΑ να υιοθετήσει την ίδια λογική και να δημιουργήσει μεγαλύτερα τα εμπόδια για τα κινεζικά αυτοκίνητα».

Πλημμύρα εισαγωγών

Σύμφωνα με εκτιμήσεις το μερίδιο της Κίνας στην αγορά αυτοκινήτων της ΕΕ, που ανέρχεται στο 8%, θα μπορούσε να διπλασιαστεί έως το 2025, δεδομένης της αναμενόμενης αύξησης της κινεζικής παραγωγής, του σχετικού ανοίγματος της οικονομίας της ΕΕ και των διαφορών ανταγωνιστικότητας μεταξύ των ευρωπαϊκών και των κινεζικών ηλεκτρικών οχημάτων.

Η έρευνα της ΕΕ θα συγκεντρώσει πληροφορίες και στοιχεία για να καθορίσει εάν η Κίνα έχει παραβιάσει τους ευρωπαϊκούς κανόνες κατά των επιδοτήσεων με τη στήριξη των κινεζικών ηλεκτροκίνητων οχημάτων με μπαταρίες.

Αν και επιτρέπονται από τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, οι δασμοί αυτοί θα μπορούσαν ενδεχομένως να προσβληθούν στο θεσμικό όργανο που εδρεύει στη Γενεύη – συχνά μια γραφειοκρατική διαδικασία που αφήνει τα μέρη να επιβάλλουν δασμούς ή άλλους φραγμούς, περιμένοντας την απόφαση.

Σύμφωνα με πηγή που ασχολείται με την προσέγγιση της ΕΕ  οι όποιες προστασίες προσφέρονται στις εγχώριες εταιρείες δεν μπορούν να λύσουν το χάσμα καινοτομίας με την Κίνα, ένα σημαντικό πρόβλημα που απειλεί να επιδεινωθεί χωρίς μεγαλύτερη εστίαση και επενδύσεις στην καινοτομία αντί για την προστασία των εταιρειών. Η πηγή  ανέφερε ότι το σημείο αυτό υπογραμμίζεται από τις πρόσφατα αναθεωρημένες προδιαγραφές ενός κινεζικού ηλεκτρικού οχήματος υψηλών προδιαγραφών που θα κυκλοφορήσει το επόμενο έτος και θα ξεπεράσει πολλούς ευρωπαίους παραγωγούς σε ποιότητα και τιμή.

Η κυβερνητική στήριξη

Η μάχη για τα αυτοκίνητα αναδεικνύει επίσης την αναζωπύρωση της βιομηχανικής πολιτικής για την προώθηση στρατηγικών τομέων, καθώς και την έλλειψη αποτελεσματικών παγκόσμιων κανόνων που να διέπουν τη χρήση των επιδοτήσεων.

Το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων σε έκθεσή του την περασμένη εβδομάδα κάλεσε τις ΗΠΑ να ηγηθούν μιας επανεξέτασης στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου σχετικά με τον τρόπο ρύθμισης της κυβερνητικής στήριξης και την επιβολή ανώτατων ορίων στις επιδοτήσεις, ώστε να αποφευχθεί μια βαθύτερη παγκόσμια οικονομική σύγκρουση.

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προσπαθούν εδώ και χρόνια να δεσμεύσουν τις ΗΠΑ για τις βιομηχανικές επιδοτήσεις. Οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Τραμπ για τη χάραξη κανόνων που αποσκοπούσαν σε μεγάλο βαθμό στην αντιμετώπιση της Κίνας έληξαν χωρίς αποτέλεσμα. Η ΕΕ πιέζει τώρα να υπάρξει κοινή αντίληψη για τις πράσινες επιδοτήσεις στον ΠΟΕ πριν από την επόμενη υπουργική σύνοδο στις αρχές του 2024.