ΗΠΑ: Πορτοκαλάδα… από χρυσάφι

Σταυρώνουν τα δάχτυλα παραγωγοί αλλά και καταναλωτές εσπεριδοειδών στις ΗΠΑ εν αναμονή της επόμενης συγκομιδής. Και αυτό, διότι η προηγούμενη ήταν καταστροφική. Την κατέστρεψε η λεγόμενη ασθένεια του κίτρινου δράκου (Huanglongbing ή HLB) αλλά και οι τυφώνες που έπληξαν τις πορτοκαλιές στη Φλόριντα, με αποτέλεσμα να περιοριστούν δραματικά τα αποθέματα και να εκτιναχθούν σε ιστορικά υψηλό επίπεδο οι τιμές.

Χυμός πορτοκαλιού: Σε ιστορικά υψηλά οι τιμές

Κατά τη διάρκεια των συναλλαγών στην προθεσμιακή αγορά εμπορευμάτων του Σικάγου την περασμένη Τρίτη τα συμβόλαια κατεψυγμένου και συμπυκνωμένου χυμού πορτοκαλιού με παράδοση Νοεμβρίου ενισχύθηκαν στα 4,3195 δολάρια η λίβρα (450 γραμμάρια περίπου), το υψηλότερο επίπεδο από το 1966 που η συμπυκνωμένη πορτοκαλάδα έγινε χρηματιστηριακό προϊόν. Η τιμή στο κλείσιμο της συνεδρίασης (4,1770 δολάρια η λίβρα) ήταν υπερδιπλάσια (αυξημένη κατά 102% για την ακρίβεια) της αντίστοιχης περυσινής.

«Κύρια αιτία αυτής της ανάφλεξης των τιμών είναι το επίπεδο των αποθεμάτων συμπυκνωμένου και κατεψυγμένου χυμού πορτοκαλιού, που έχει μειωθεί σχεδόν στο μισό (κατά 46% συγκεκριμένα) σε σύγκριση με το επίπεδο που βρισκόταν πέρυσι την ίδια περίοδο», μεταδίδει το Reuters. Αν συγκριθεί μάλιστα το επίπεδο που βρισκόταν το φθινόπωρο του 2019, η πτώση των αποθεμάτων φθάνει το 77%.

Η ψύλλα, ο Ίαν και η Νικόλ

Αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας καταστροφικής συγκομιδής της σοδειάς 2022/2023, που δεν ξεπέρασε τα 2,3 εκατομμύρια τόνους και ήταν η χαμηλότερη των τελευταίων 56 ετών, σύμφωνα με το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ. Η κάθετη πτώση αποδίδεται κυρίως στην εξάπλωση της λεγόμενης ασθένειας Huanglongbing (HLB), που έπληξε τις πορτοκαλιές στις ΗΠΑ. Πρόκειται για τη λεγόμενη ασθένεια του κίτρινου δράκου, που διαταράσσει την διαδικασία ωρίμασης των εσπεριδοειδών και προκαλεί πτώση των καρπών.

Η HLB μεταφέρεται από την ψύλλα, ένα μικροσκοπικό έντομο της τάξης των ημιπτέρων, που είναι φορέας ενός βακτηρίου που τρέφεται με τους χυμούς των δέντρων, εμποδίζει την ανάπτυξη των καρπών και μπορεί ακόμα και να ξεράνει το δέντρο.

Επιπλέον η Φλόριντα, που είναι η κύρια περιοχή παραγωγής εσπεριδοειδών και ειδικότερα χυμού πορτοκαλιού στις ΗΠΑ, στα τέλη του Σεπτεμβρίου 2022 σαρώθηκε από τον καταστροφικό τυφώνα Ίαν και λίγες εβδομάδες, το Νοέμβριο της περυσινής χρονιάς, η καταστροφή των καλλιεργειών ολοκληρώθηκε με το πέρασμα του τυφώνα Νικόλ.

«Τα δύο ακραία αυτά καιρικά φαινόμενα έπληξαν το κέντρο της Πολιτείας, ρίχνοντας καταγής εκατοντάδες χιλιάδες καρπούς», σύμφωνα με το Reuters.

Προβλέψεις για πτώση των τιμών

Κατά τον Σον Χάκετ της Hackett Financial Advisors, πάντως, το ιστορικό υψηλό που σημείωσε η τιμή του συμπυκνωμένου και κατεψυγμένου χυμού της πορτοκαλάδας την Τρίτη στο Σικάγο θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την έναρξη μιας διαδικασίας αποκλιμάκωσης των πιέσεων στη συγκεκριμένη αγορά. «Πιστεύω ότι οι τιμές θα πέσουν ξανά τους επόμενους δώδεκα μήνες, πιθανώς στο ήμισυ του τρέχοντος επιπέδου τους, αν όχι περισσότερο», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) ο Σον Χάκετ.

Πρώτος παράγοντας για τον οποίο, κατά τον αμερικανό αναλυτή, θα πέσουν οι τιμές της πορτοκαλάδας είναι η αύξηση της παραγωγής των πορτοκαλιών της ποικιλίας «Βαλένθια» κατά 23% τη σεζόν 2023/2024 που διανύουμε. Αυτή είναι μια εκτίμηση του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας. Τα «Βαλένθια», ως γνωστόν, είναι τα πορτοκάλια που χρησιμοποιούνται ως επί το πλείστον για χυμό.

Ένα άλλο στοιχείο που προοιωνίζεται αύξηση της προσφοράς του προϊόντος είναι το ότι «δεν είχαμε κάποιον τυφώνα εφέτος», όπως θύμισε ο Σον Χάκετ. Τέλος, οι τιμές ενδέχεται να επηρεαστούν και από την περαιτέρω πτώση της καταναλωτικής ζήτησης. Διότι «η ζήτηση μειώνεται διαρκώς εδώ και δύο δεκαετίες», σύμφωνα με το αρμόδιο υπουργείο. Την τελευταία εικοσαετία, συγκεκριμένα, η κατανάλωση χυμού πορτοκαλιού έχει μειωθεί κατά το ήμισυ στις ΗΠΑ.

Επιπλέον, οι ειδικοί αναμένουν εφέτος πτώση της ζήτησης και λόγω της ακρίβειας στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Οι τιμές του χυμού πορτοκαλιού και εν γένει των μη ανθρακούχων αναψυκτικών έχουν αυξηθεί κατά 21% το τελευταίο δωδεκάμηνο, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας.