Σούπερ μάρκετ: Πώς το Airbnb αλλάζει το καλάθι

Παρότι το 2023 η τιμή ανά τεμάχιο προϊόντος στα σούπερ μάρκετ ακρίβυνε σχεδόν όσο και το 2022 (+6,6% το 2023, +6,9% το 2022) και θα περίμενε κάποιος ο όγκος των πωλήσεων να υποχωρήσει, ή έστω να μείνει στα ίδια, τα στοιχεία της Circana δείχνουν ότι οι καταναλωτές ψώνισαν περισσότερο πέρσι σε σχέση πρόπερσι, πληρώνοντας μάλιστα άνω του 1 δισ. ευρώ παραπάνω, κυρίως λόγω των ανατιμήσεων.

Σούπερ μάρκετ – προμηθευτές: Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι των νέων μέτρων κατά της ακρίβειας

Εκτός από τη διαπίστωση ότι η ανελαστική δαπάνη του σούπερ μάρκετ δεν μπορεί να παρακαμφθεί αν και μπορεί να αλλάξει εξ ου και η άνοδος του μεριδίου των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, είναι σαφές ότι σημαντική συμβολή στην άνοδο του όγκου πωλήσεων κατά +2,5% το 2023 είχε ο τουρισμός και ειδικότερα η αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων.

Ας σημειωθεί ότι το 2023 η AirDNA κατέγραψε στην Ελλάδα πάνω από 12,4 εκατ. διανυκτερεύσεις, 8,8% περισσότερες από το 2022. Συγκριτικά δε με το 2019 η αύξηση εκτινάσσεται στο 27,5%. Δεδομένου ωστόσο ότι η AirDNA αντλεί τα στοιχεία της μόνο από την Airbnb και την Vrbo, δεν αποκλείεται τα νούμερα που αφορούν την ελληνική αγορά να είναι ακόμη υψηλότερα, καθώς δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις κρατήσεις που γίνονται μέσω της πλατφόρμας της Booking, που έχει αυξήσει σημαντικά το μερίδιό της τα τελευταία χρόνια.

Την ίδια ώρα, όπως λένε επιχειρηματίες από τον κλάδο της εστίασης, πέρσι πολλοί ξένοι και Έλληνες λόγω της γενικότερης ακρίβειας μείωσαν το «μπάτζετ» της ταβέρνας, επιλέγοντας είτε το κατ’ οίκον μαγείρεμα είτε το πρόχειρο φαγητό στο χέρι, με κερδισμένο τον κλάδο των σούπερ μάρκετ που «είδε» τα ταμεία να γεμίζουν λόγω της αυξημένης ταξιδιωτικής κίνησης.

Με ποια προϊόντα γέμισε το καλάθι

Αλλά και η σύνθεση του καλαθιού το 2023, δηλαδή ποια προϊόντα έκαναν πρωταθλητισμό όσον αφορά τα πωλούμενα τεμάχια, αποτυπώνει την τουριστικό «μπουστάρισμα» στους τζίρους των σούπερ μάρκετ.

Συγκεκριμένα αναφορικά με τις 11 κυριότερες κατηγορίες προϊόντων, το 2023 η μεγαλύτερη αύξηση του όγκου πωλήσεων καταγράφηκε στις κατηγορίες:

• μη αλκοολούχα ποτά (4,9%),
• αλκοολούχα ποτά (4,8%),
• σνακ (4,7%),
• γαλακτοκομικά (3,4%),
• είδη ατομικής φροντίδας και ομορφιάς (2%) και
• είδη ατομικής υγιεινής (1,92%).

Σε όρους αξίας οι πωλήσεις σνακ ενισχύθηκαν 13,1%, των γαλακτοκομικών κατά 10,4%, των αναψυκτικών 11,5%, ενώ κατά 8,2% αυξήθηκαν οι πωλήσεις σε αξία των αλκοολούχων ποτών.

Η πρωτιά της Κρήτης

Η συμβολή των τουριστικών ροών στον συνολικό τζίρο των σούπερ μάρκετ, ο οποίος πέρσι έφθασε τα 11,794 δισ. ευρώ, από 10,717 δισ. ευρώ που ήταν το 2022 και 9,934 δισ. ευρώ το 2021, αποτυπώνεται και από τη δυναμική των πωλήσεων στις περιφέρειες.

Πιο αναλυτικά με βάση τα στοιχεία της Circana, τη μεγαλύτερη αύξηση πωλήσεων το 2023 εμφάνισε η Κρήτη (+16,3%), μια περιοχή που είχε βρεθεί στις πρώτες θέσεις όσον αφορά την αύξηση του τζίρου σε όρους αξίας καλαθιού και το 2022.

Ακολούθησαν η Βόρεια Ελλάδα (+11,1%), η Πελοπόννησος (+11,0%), η Κεντρική Ελλάδα (+9,0%), η Θεσσαλονίκη (+8,4%) και η Αττική (+7,7%).

Ο τζίρος των σούπερ μάρκετ στις νησιωτικές περιοχές – της Κρήτης συμπεριλαμβανομένης – εκτιμάται ότι προσεγγίζει το 1,5 δισ. ευρώ και οι big10 της οργανωμένης λιανικής τροφίμων έχουν πυκνώσει το δίκτυο των καταστημάτων τους, πολιορκώντας τα έσοδα των τοπικών παικτών, ενώ συνεχίζεται το «κυνήγι» ευκαιριών, ειδικά σε νησιά στα οποία δεν έχουν σημαντική παρουσία.

Ξεχώρισαν τα μικρά καταστήματα

Και η πρωτιά που κατέγραψαν τα μικρά καταστήματα γειτονιάς, γνωστά ως convenience stores, όσον αφορά την ανάπτυξη πωλήσεων «κρύβει» τουριστικό τζίρο, καθώς είναι πιο διαδεδομένα στις τουριστικές περιοχές αλλά και στο κέντρο των πόλεων όπου παρεπιδημούν τα καταλύματα βραχυχρόνια μίσθωσης.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι τα μικρά καταστήματα με επιφάνεια έως και 400 τετραγωνικά μέτρα είχαν τη μεγαλύτερη ανάπτυξη πωλήσεων σε σχέση με τις λοιπές τυπολογίες καταστημάτων.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας μετρήσεων αγοράς Circana, τα καταστήματα αυτά σημείωσαν ανάπτυξη πωλήσεων 14,2% το 2023, ενώ το συνολικό τους μερίδιο στον τζίρο των σούπερ μάρκετ διαμορφώνεται 11,5%.

Ακολούθησαν αμέσως μετά τα πολύ μεγάλα καταστήματα (hyper market), με επιφάνεια που υπερβαίνει τα 2.500 τ.μ., με ανάπτυξη πωλήσεων 13,0% και μερίδιο στο σύνολο του τζίρου στο 11,6%, ενώ στα μεσαία καταστήματα (400 έως 1.000 τ.μ.) η αύξηση των πωλήσεων ήταν 9,5%, με το μερίδιό τους να διαμορφώνεται σε 33,4%. Επίσης, αύξηση 6,9% καταγράφεται στα μεγάλα καταστήματα (1.000 έως 2.500 τ.μ.), στα οποία πραγματοποιήθηκε το 43,5% του συνολικού τζίρου.