Κ. Χατζηδάκης: Εύρωστο τραπεζικό σύστημα και ανταγωνισμός ωφελούν νοικοκυριά, επιχειρήσεις και Δημόσιο

«Όσο πιο ισχυρές τράπεζες έχουμε, τόσο ακόμα περισσότερο μπορεί να στηριχθεί η πραγματική μας οικονομία» ανέφερε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης κατά την ενημέρωση των αρμόδιων Επιτροπών της Βουλής σχετικά με το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ).

Στουρνάρας: Εύσημα στις τράπεζες αλλά και «καμπανάκια»

Ο κ. Χατζηδάκης, κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση, υπογράμμισε επισήμανε ότι « θέλουμε τράπεζες εύρωστες διότι αυτό είναι βασική προϋπόθεση για την στήριξη της ελληνικής οικονομίας, των επιχειρήσεων, για να προχωρήσουμε μπροστά με οικονομική ασφάλεια». Παράλληλα έστειλε το μήνυμα προς τις τράπεζες ότι «κερδοφορία δεν σημαίνει ασυδοσία. Ευρωστία, δεν σημαίνει απληστία. Στήριξη στο τραπεζικό σύστημα δεν σημαίνει αυθαιρεσία. Αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στον ανταγωνισμό. Αυτό είναι το κλειδί, όχι για το όφελος των μετόχων τους αλλά των καταθετών, των δανειοληπτών και συνολικότερα των πολιτών και των επιχειρήσεων».

«Πρόοδος»

Επισήμανε ότι « το να θέλει κανείς να μετατρέψει τις τράπεζες σε ζημιογόνες, όπως έγινε την περασμένη δεκαετία, αυτό θα πρέπει να ξέρουμε πως πληρώνεται τελικά από τους πολίτες». Επίσης, ανέφερε ότι «εάν έχουμε εύρωστες τράπεζες θα κλείσει μια ώρα νωρίτερα η εκκρεμότητα με τον αναβαλλόμενο φόρο και την στήριξη που παρασχέθηκε στις τράπεζες την περασμένη δεκαετία». Ακολουθούμε πολιτική, είπε ο υπουργός «πολιτική μακριά από τον λαϊκισμό. Μαγικές συνταγές αποθεραπείας δεν υπάρχουν. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολύ μεγάλη πρόοδος»

Εστιάζοντας στην κριτική σχετικά με την απόδοση της αποεπένδυσης του δημοσίου από τις συστηματικές τράπεζες, ο υπουργός απέρριψε την ανάλυση των δύο μελετητών του ΚΕΠΕ, έχει εκτιμήσει απώλειες ύψους 40 δι.σ. ευρώ και έχει χρησιμοποιηθεί και από την Αντιπολίτευση στο δημόσιο διάλογο λέγοντας «πως λυπάμαι αλλά αυτή η ανάλυση “βλέπει το δέντρο και χάνει το δάσος”, καθώς αγνοεί στον υπολογισμό κόστους – οφέλους, το όφελος που έχει υπάρξει για το δημόσιο από το PIS, σαν να μην συνέβη, καθώς το δημόσιο κατέβαλε στις τράπεζες πολύ λιγότερα από όσα θα τους είχε καταβάλλει υπό κανονικές συνθήκες για την αγορά ομολόγων» και συμπλήρωσε « υπάρχει κανείς που να πιστεύει πως αυτό είναι πλάσμα της φαντασίας μας ή ότι το δημόσιο είχε οφέλη από το PIS» Δεν μπορούμε, είπε ο κ. Χατζηδάκης, «σε καμία προσέγγιση να αγνοούμε ότι το δημόσιο θα έπρεπε να επιστρέψει στις τράπεζες σχεδόν 60 δισ. ευρώ από αγορά ομολόγων, αλλά λόγω του PSI επέστρεψε περίπου τα μισά».

Ειδικότερα, είπε «γι’ αυτό και μόνο τον λόγο το δημόσιο, και μόνο από τις τέσσερις συστηματικές τράπεζες έχει όφελος 28,2 δισ. ευρώ το οποίο αγνοείται παντελώς από τους δύο μελετητές του ΚΕΠΕ, όπως αγνοούνται οι εισπράξεις από το ΚΟΚΟΥΣ κ.λ.π. Παράλληλα παραγνωρίζονται και πολλά βασικά στοιχεία με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών όπου χάρη σε αυτή την διαδικασία διασώθηκαν ή όχι οι καταθέσεις των Ελλήνων που ήταν σχεδόν δεκαπλάσιες από το ποσό που κατέβαλε το δημόσιο τότε για να διασώσει τις τράπεζες. Η ανακεφαλαιοποίηση, είπε ο κ. Χατζηδάκης, προστατεύτηκαν ελληνικές επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά από συνολικότερη κατάρρευση και πρόσθεσε ότι « το δημόσιο, μετά την ανακεφαλαιοποίηση, εισέπραξε μερίσματα που ήταν κέρδη της Τράπεζας της Ελλάδας».

«Επιστροφή στην κανονικότητα»

Ο υπουργός, ανέφερε ότι το Δημόσιο «είχε σημαντικό οικονομικό όφελος από την αποεπένδυση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από τις τράπεζες, το οποίο αν συνυπολογιστούν και οι μη συστημικές τράπεζες φθάνει μέχρι στιγμής στα 3,5 δισ. ευρώ». Για τις αποεπενδύσεις των τεσσάρων συστηματικών τραπεζών είπε ο υπουργός «τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα θετικά» και δίνοντας αναλυτικά στοιχεία από την διάθεση μετοχών της κάθε τράπεζας είπε ότι « αποδεικνύεται εκ των αποτελεσμάτων ότι η στρατηγική μας ήταν σωστή», «καθώς τώρα η συγκυρία ήταν ευνοϊκή, η αποεπένδυση ήρθε μετά την ανάκτησή της επενδυτικής βαθμίδας, σε περίοδο με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και θετικής πορείας των βασικότερων μεγεθών της οικονομίας, άρα υπάρχει ένα ευνοϊκό περιβάλλον που θελήσαμε να εκμεταλλευτούμε». Επίσης, με τον τρόπο αυτό «επιστρέφουμε στην κανονικότητα με το τραπεζικό σύστημα, ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικές και θελκτικές στις νέες προκλήσεις».

«Οι δε επιπτώσεις δρουν συνολικά και στέλνουν θετικά μηνύματα τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό σε σχέση με την ανάπτυξη , την κεφαλαιαγορά και τις προοπτικές, ενώ δεν μπορεί να αγνοούνται και οι γεωπολιτικές συνθήκες. Εάν όλα αυτά τα αγνοούσαμε», είπε ο κ. Χατζηδάκης τότε «θα ήταν μάλλον μια αδικαιολόγητη επιπολαιότητα. Ένα ρίσκο που δεν χρειαζόταν κανένας να αναλάβει. Με λίγα λόγια, εκμεταλλευτήκαμε τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στο ευρύτερο περιβάλλον. Χρησιμοποιήσαμε το τραπεζικό σύστημα για να ωθήσουμε προς τα πάνω την οικονομία και δεν μείναμε με σταυρωμένα χέρια μέχρι το τέλος του 2025, για να το κάνουμε την τελευταία στιγμή. Αυτό όμως δεν θα ήταν μια στέρεη οικονομική πολιτική αλλά μια πολιτική που θα έδειχνε ερασιτεχνισμό και ελαφρότητα» είπε ο υπουργός.

Οι 6 άξονες της κυβερνητικής πολιτικής

Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι πέρα από την αποεπένδυση η πολιτική της κυβέρνησης για τις τράπεζες περιλαμβάνει έξι ακόμη στοιχεία:

-Πρώτον, τη ρύθμιση του νόμου 5072/2023 με την οποία επετράπη σε μη τραπεζικά ιδρύματα να μπορούν να δίνουν στεγαστικά και κάποιας μορφής επιχειρηματικά δάνεια, με στόχο να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός στο τραπεζικό σύστημα.

-Δεύτερον, την κατάργηση της φορολογίας στην απόκτηση έντοκων γραμματίων του Δημοσίου στα οποία το επιτόκιο αυτή την περίοδο κυμαίνεται ανάμεσα στο 3,5 και στο 4%, «στέλνοντας προς όλες τις κατευθύνσεις το μήνυμα για τα χαμηλά επιτόκια χορηγήσεων».

-Τρίτον, την υποχρέωση των servicers που χειρίζονται κόκκινα δάνεια – που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή – να ενημερώνουν τους δανειολήπτες σε σχέση με το λογαριασμό τους, με τα οφειλόμενα, με κάθε σχετική λεπτομέρεια!

-Τέταρτον, τον εκσυγχρονισμό, διεύρυνση και επιτάχυνση του εξωδικαστικού μηχανισμού (επιπλέον «κούρεμα» έως 28% της οφειλής σε δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση, μείωση του επιτοκίου για όλες τις ρυθμίσεις οφειλών στο 3% για 3 έτη, υποχρέωση για τις Τράπεζες, τους servicers και το Δημόσιο να αποδεχτούν την πρόταση του εξωδικαστικού μηχανισμού για τους ευάλωτους οφειλέτες). Τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά καθώς στο πρώτο τρίμηνο του έτους έγιναν υπερδιπλάσιες αιτήσεις σε σχέση με το 2023.

-Πέμπτον, το μήνυμα προς όλους τους παράγοντες της αγοράς για μείωση των χρεώσεων στα POS, ιδιαίτερα όταν αφορούν σε μικρού ύψους συναλλαγές, το οποίο έχει ήδη γίνει κατανοητό, τομέας στον οποίο αναμένονται θετικές εξελίξεις στο επόμενο χρονικό διάστημα.

-Έκτον, τη στήριξη και προβολή των εναλλακτικών συστημάτων πληρωμών, επί του παρόντος του IRIS, το οποίο θα διευρυνθεί μέχρι το τέλος της χρονιάς για να καλύψει όχι μόνο ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά κάθε μορφής επιχείρηση με την οποία συναλλάσσεται ο μέσος πολίτης. Το IRIS εξασφαλίζει μηδενικές προμήθειες για τους καταναλωτές για συναλλαγές μέχρι 500 ευρώ και πολύ χαμηλότερες προμήθειες για τους επαγγελματίες.

Τα εργαλεία ρευστότητας των ΜμΕ

Αναφέρθηκε εξάλλου στις πρωτοβουλίες για τη στήριξη της ρευστότητας, ιδιαίτερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με την αξιοποίηση κεφαλαίων από το ΕΣΠΑ, από το Ταμείο Ανάκαμψης και από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. Όπως είπε, το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» του ΕΣΠΑ που αφορά αποκλειστικά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχει συνολικό προϋπολογισμό δημόσιας δαπάνης σχεδόν 4 δις. ευρώ, στο δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης το 47% των συμβασιοποιημένων επενδυτικών σχεδίων αφορά σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα μόνο το 2023 εκταμίευσε δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις συνολικού ύψους 933 εκατ. ευρώ.

«Μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν»

«Το τραπεζικό σύστημα την περασμένη δεκαετία πέρασε μία άνευ προηγουμένου δοκιμασία», ανέφερε ο κ. Χατζηδάκης και κατέληξε: «Μαγικές συνταγές αποθεραπείας δεν υπάρχουν. Είναι, όμως, βέβαιο ότι τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μία πολύ μεγάλη πρόοδος. Και είμαστε εδώ να συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια στηριγμένοι σε καλές διεθνείς πρακτικές και με σεβασμό των κανόνων που τίθενται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τον SSM και την Τράπεζα της Ελλάδας. Αλλά και προσανατολισμένοι σταθερά στον ανταγωνισμό μέσα στο τραπεζικό σύστημα, που είναι βασική προϋπόθεση για μια ομαλή λειτουργία των τραπεζών, των επιχειρήσεων, της εθνικής οικονομίας!»