Βιομηχανία: Πώς η κατάρτιση θα «ανοίξει» θέσεις εργασίας – Οι αναγκαίες παρεμβάσεις

Στο… κυνήγι δεκάδων χιλιάδων εργαζομένων βρίσκονται μεταποίηση και βιομηχανία με το έλλειμμα που καταγράφεται στο ανθρώπινο δυναμικό, ιδιαίτερα σε τεχνικές ειδικότητες, να υπονομεύει τις αναπτυξιακές προοπτικές του δευτερογενούς τομέα, βιομηχανίας και μεταποίησης.

ΤτΕ: Η έλλειψη προσωπικού το μεγάλο αγκάθι της αγοράς εργασίας

Το χάσμα ανάμεσα στα «θέλω» της αγοράς και στις δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού μεγαλώνει, με την επαγγελματική κατάρτιση να αποτελεί το «κλειδί» που θα το γεφυρώσει, βάσει έρευνας της Deloitte, για λογαριασμό του ΣΒΕ που σκιαγραφεί το πρόβλημα θέτοντας στο τραπέζι του διαλόγου προτάσεις για τον περιορισμό του αρνητικού αντίκτυπου στο επιχειρείν.

Με την Ελλάδα να έχει κάνει μικρά αλλά υπολογίσιμα βήματα προόδου, σύμφωνα και με την έρευνα,  η έγκαιρη και αποτελεσματική αξιοποίηση των κονδυλίων που διατίθενται από την ΕΕ για κατάρτιση και επανακατάρτιση του εργατικού δυναμικού ανοίγει διάπλατα την πόρτα για να αλλάξουν… επίπεδο οι δεξιότητες εργαζομένων και δυνητικών εργαζομένων, την ώρα που η ψηφιοποίηση κρούει ηχηρά καμπανάκια κινδύνου.

Στο ίδιο μήκος κύματος με την έρευνα της Deloitte και η έκθεση του διοικητή της ΤτΕ, Γιάννη Στουρνάρα, αναδεικνύει σε όλες του τις διαστάσεις το καυτό πρόβλημα που αφορά την εντεινόμενη δυσκολία κάλυψης των θέσεων εργασίας στους τομείς των κατασκευών, του τουρισμού, της μεταποίησης και στον πρωτογενή τομέα.

Οι επιχειρήσεις, με την ανεργία να πέφτει, δυσκολεύονται να προσλάβουν προσωπικό που να «κουμπώνει» με τις ανάγκες τους, παρά τη σημαντική αύξηση των μισθών το 2023.

Οι αιτίες

Οι «πληγές» που μένουν… ανοιχτές και πονούν την βιομηχανία θέτοντας προσκόμματα στην εύρεση εργατικού δυναμικού είναι συγκεκριμένες, όπως αναφέρει η μελέτη της Deloitte.

Γραφειοκρατία, ασαφές νομοθετικό πλαίσιο, αναποτελεσματική αξιοποίηση και περιορισμένη στόχευση των Προγραμμάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ) στη βιομηχανία, απουσία συστήματος αξιολόγησης των κονδυλίων που διατίθενται, περιορισμένη αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων σύζευξης ζήτησης και προσφοράς εργασίας στη βιομηχανία, περιορισμένη πρωτοβουλία από τις επιχειρήσεις με κατάθεση προτάσεων αναφορικά με προγράμματα, δεξιότητες, κτλ, «φτωχή» συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στον σχεδιασμό και υλοποίηση προγραμμάτων ΕΕΚ, κρατούν καθηλωμένο τον δευτερογενή τομέα.

Οι λύσεις

Βάσει της μελέτης, παρεμβάσεις, σε βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βάση, που θα μπορούσαν σε σημαντικό βαθμό, να ανακουφίσουν την βιομηχανία είναι οι εξής: Ανάπτυξη ολοκληρωμένου πλάνου δράσης για την ΕΕΚ στη βιομηχανία, ανάπτυξη νέων προγραμμάτων για την βιομηχανία στις δομές τυπικής εκπαίδευσης (ΕΠΑΛ, ΕΠΑΣ), αναβάθμιση και ενίσχυση των  προγραμμάτων συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης, συστηματική καταγραφή και αξιολόγηση των γνώσεων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού που βρίσκεται εκτός απασχόλησης, αναβάθμιση των μηχανισμών αξιολόγησης της ΕΕΚ στη βιομηχανία, ενδυνάμωση και επέκταση των θεσμών της μαθητείας και της πρακτικής άσκησης, υλοποίηση επενδύσεων και δράσεων ενίσχυσης των τμημάτων ανθρώπινου δυναμικού αλλά και της ελκυστικότητας της βιομηχανίας, θα ανοίξουν τον δρόμο για να «παντρευτούν»  ζήτηση και προσφορά εργασίας.

Χείρα βοηθείας από την νομιμοποίηση μεταναστών

Τις απειλητικές διαστάσεις που λαμβάνει η αδυναμία εύρεσης εργατικού δυναμικού στην βιομηχανία ενδέχεται να περιορίσει η νομιμοποίηση μεταναστών που ζουν στην Ελλάδα, περί τις 14.000 αιτήσεις έχουν ήδη εγκριθεί ενώ ο στόχος μέχρι το τέλος του 2024 είναι ο αριθμός τους να φτάσει τις 30.000, όπως ανέφερε και ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Δημήτρης Καιρίδης. Βέβαια οι προσδοκίες πρέπει να είναι συγκρατημένες.

Υπενθυμίζεται πως νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Μετανάστευσης παρέχει την δυνατότητα τριετούς άδειας διαμονής και εργασίας σε όσους υπηκόους τρίτων χωρών βρίσκονται στην Ελλάδα για τρία ή περισσότερα χρόνια και διαθέτουν δήλωση προσφοράς εργασίας από εργοδότη στην Ελλάδα για παροχή εξαρτημένης εργασίας ή παροχή υπηρεσιών ή έργου.

Αναπτυξιακός καταλύτης

Με την άμεσα και έμμεση επίδραση της μεταποίησης να αγγίζει, την περίοδο 2018 – 2021,  το 24% του ΑΕΠ, κάθε 1 ευρώ προστιθέμενης αξίας της μεταποίησης αυξάνει το ΑΕΠ κατά 2,5 ευρώ, γεγονός που υποδεικνύει τον κομβικό ρόλο του δευτερογενούς τομέα στην οικονομική ανάπτυξη.

Το 2022 η ΑΠΑ (Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία)  της μεταποίησης προσέγγισε το ιστορικό υψηλό, μετά το 2008, των 18,8 δις. ευρώ με την συνεισφορά της στο ελληνικό ΑΕΠ να φτάνει το 9,1% έναντι 15% στην ΕΕ των 27. Η ΑΠΑ της βιομηχανίας το 2022 «έγραψε» 31,3 δις. ευρώ.

Πάνω από 413.000 εργαζόμενοι απασχολούνταν στη μεταποίηση το 2022 στην Ελλάδα. Η μεταποίηση αποτελεί το 10% των απασχολούμενων στην Ελλάδα έναντι 15,8% στην ΕΕ.

«Ασυμμετρία»

«Από την μία έχουμε ασυμμετρία ζήτηςης – προσφοράς στην αγορά εργασίας (εποχική ασυμμετρία, ασυμμετρία δεξιοτήτων),από την άλλη χαμηλή ανεργία. Σε αυτή την ασυμμετρία δεν υπάρχει μία μαγική λύση», σημείωσε η Δόμνα Μιχαηλίδου, υπουργός εργασίας.

Η αλλαγή νοοτροπίας και οι 5 στόχοι του ΣΒΕ

«Μας λείπουν εργαζόμενοι σχεδόν παντού, μας λείπει εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, χρειαζόμαστε συνεχώς reskilling και upskilling στο ανθρώπινο δυναμικό, μας λείπει και μία χαρτογράφηση των επαγγελμάτων του μέλλοντος. Η ώθηση στην ελληνική βιομηχανία θα δώσει ώθηση στην οικονομία, στην Ευρώπη το 40% των επιχειρήσεων επενδύει σε προγράμματα κατάρτισης, στην Ελλάδα μόνο το 12%, χρειάζεται και αλλαγή νοοτροπίας στις επιχειρήσεις αλλά και κίνητρα από το κράτος», σημείωσε η Λουκία Σαράντη, πρόεδρος του ΣΒΕ, η οποία σκιαγράφησε τους 5 στόχους του Συνδέσμου Βιομηχανιών.

1)Αύξηση κονδυλίων για επαγγελματική κατάρτιση.

2) Βελτίωση της αποτελεσματικότητας διάθεσης των πόρων για κατάρτιση.

3)Σύζευξη προσφοράς – ζήτησης στην αγορά εργασίας.

4)Κινητοποίηση της ίδιας της βιομηχανίας προς την κατεύθυνση υιοθέτησης προγραμμάτων κατάρτισης.

5) Να γίνει πιο ελκυστικός προορισμός για εργασία η βιομηχανία.