Επαγγελματίες: Αμφισβήτηση τεκμαρτού εισοδήματος με… «δήλωση πόθεν έσχες»

«Ακτινογραφία» της περιουσίας τους και των συνθηκών διαβίωσης απαιτεί η Εφορία από τους επαγγελματίες που θα αποφασίσουν να αμφισβητήσουν το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα  ζητώντας  φορολογικό έλεγχο. Οι επαγγελματίες θα πρέπει να αποκαλύψουν όχι μόνο για τους ίδιους αλλά και για τους συζύγους, μέρη συμφώνου συμβίωσης και τα προστατευόμενα μέλη στοιχεία για τραπεζικούς λογαριασμούς, κάρτες  αν διαθέτουν τραπεζικές θυρίδες, μετρητά και κρυπτονομίσματα αλλά και εάν ταξίδεψαν στο εξωτερικό και τα έξοδα  για ρεύμα, νερό, σταθερό και κινητό τηλέφωνο.

Φορολογικές δηλώσεις: Παράταση μέχρι και Ιούλιο

Μάλιστα, ο έλεγχος μπορεί να επεκταθεί σε βάθος πενταετίας αλλά και στα υπόλοιπα εισοδήματα που έχει δηλώσει ο φορολογούμενος από κάθε πηγή ή αιτία όπως εισοδήματα από ακίνητα, μερίσματα, τόκοι κλπ.

Σύμφωνα με την  απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή η αμφισβήτηση του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα θα γίνεται ψηφιακά μέσω μιας νέας πλατφόρμας η οποία θα ενεργοποιηθεί στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου. Στην πλατφόρμα οι επαγγελματίες θα έχουν τη δυνατότητα  να υποβάλουν αίτημα για τη διενέργεια ελέγχου ή για αντικειμενικούς λόγους (στρατιωτική θητεία, νοσηλεία, εγκυμοσύνη κλπ).

Αίτημα για διενέργεια ελέγχου

Στην  περίπτωση που ο επαγγελματίας θεωρεί ότι αδικείται από την επιβολή του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος έχει τη δυνατότητα να υποβάλει αίτημα για διενέργεια ελέγχου. Η διαδικασία αυτή γίνεται σε δύο βήματα:

1ο Βήμα: Ο φορολογούμενος πρέπει να δηλώσει στην εμπρόθεσμη φορολογική δήλωσή του ότι επιθυμεί να αμφισβητήσει το ελάχιστο εισόδημα, ζητώντας τη διενέργεια φορολογικού ελέγχου (κωδικοί 443-444 του Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος).

2ο Βήμα: Εφόσον έχει ήδη συμπληρώσει τον σχετικό κωδικό στο Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο φορολογούμενος πρέπει, το αργότερο εντός προθεσμίας 60 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης, να συμπληρώσει ερωτηματολόγιο με την περιουσιακή του κατάσταση και τις συνθήκες διαβίωσης του ιδίου, της/του συζύγου/ΜΣΣ και των προστατευόμενων μελών, τα οποία θα αξιολογηθούν κατά τον φορολογικό έλεγχο.

Περιουσιακή εικόνα και συνθήκες διαβίωσης

Στο ερωτηματολόγιο που θα συμπληρώνεται στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ ο φορολογούμενος θα πρέπει να αποκαλύψει στην εφορία:

–              Τραπεζικούς λογαριασμούς , (προσωπικούς ή επαγγελματικούς) στην Ελλάδα και το εξωτερικό, λογαριασμούς που άνοιξαν και έκλεισαν κατά το ίδιο φορολογικό έτος, αριθμός λογαριασμού, δικαιούχοι.

–              Στοιχεία επενδύσεων /συμμετοχών και λοιπών χρεογράφων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ύψος του επενδεδυμένου κεφαλαίου,  τρόπος απόκτησης (αγορά, κληρονομιά, δωρεά), έτος απόκτησης κ.α

–              Εάν μισθώνει τραπεζικές θυρίδες.

–              Επενδύσεις σε έργα τέχνης, συλλογές, τιμαλφή και λοιπά στοιχεία με έτος κτήσης, τρόπο απόκτησης, αξία αγοράς και στοιχεία ιδιοκτήτη.

–              Αυτοκίνητα , μοτοσυκλέτες, πλωτά και εναέρια

–              Διαθέσιμα μετρητά.

–              Διαθέσιμα κρυπτονομίσματα

–              Ιδιοχρησιμοποιούμενες κατοικίες (κύρια, δευτερεύουσα, εξοχική) μαζί με αριθμό παροχής ηλεκτροδότησης και υδροδότησης αλλά και  ετήσια δαπάνη για ρεύμα και νερό.

–              Δαπάνες σταθερής και κινητής τηλεφωνίας

–              Χρεωστικές , πιστωτικές και προπληρωμένες κάρτες με το ετήσιο ποσό συναλλαγών.

–              Ασφαλιστήρια συμβόλαια αυτοκινήτων και δικύκλων με αριθμό κυκλοφορίας, επωνυμία ασφαλιστικής, διάρκεια ασφάλισης και ετήσια ασφάλιστρα.

–                Ασφαλιστικά προγράμματα, ζωής, υγείας, συνταξιοδότησης, θανάτου, προσωπικών ατυχημάτων για όλα τα μέλη της οικογένειας.

–              Ασφάλιση ακινήτων με είδος ασφάλισης, επωνυμία της ασφαλιστικής, διάρκεια, διεύθυνση του ακινήτου και ασφάλιστρα.

–              Δαπάνες για δίδακτρα , φροντιστήρια, διατροφή, αθλοπαιδιές.

–              Στοιχεία για ταξίδια στο εσωτερικό και το εξωτερικό (προορισμός, διάρκεια σε ημέρες  στοιχεία καταλύματος, έξοδα μετακίνησης, διαμονής και διατροφής).

Ο έλεγχος διενεργείται εντός 12 μηνών από την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου. Η Φορολογική Διοίκηση έχει το δικαίωμα να προσδιορίσει το εισόδημά του με βάση κάθε διαθέσιμο στοιχείο ή με έμμεσες μεθόδους ελέγχου και να επεκτείνει τον έλεγχο σε προγενέστερα φορολογικά έτη ή/και λοιπές φορολογίες ή άλλα φορολογικά αντικείμενα. Με την ολοκλήρωση του ελέγχου εκδίδεται πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου και τυχόν επιπλέον ποσό φόρου βεβαιώνεται ή ο φόρος που έχει βεβαιωθεί κατά το ποσό που δεν οφείλεται, διαγράφεται ή επιστρέφεται κατά περίπτωση.

Αίτημα για αντικειμενικούς λόγους

Το αίτημα υποβάλλεται απευθείας στην πλατφόρμα μετά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης και την έκδοση του εκκαθαριστικού και μέχρι την κοινοποίηση εντολής ελέγχου φορολογίας εισοδήματος ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έκδοση πράξης προσδιορισμού φόρου.

Οι αντικειμενικοί λόγοι που δύναται να επικαλεσθεί ο φορολογούμενος και τα δικαιολογητικά που συνυποβάλλονται για την απόδειξη αυτών είναι:

–              Στρατιωτική θητεία, για την απόδειξη της οποίας εάν έχει λήξει η θητεία του φορολογούμενου προσκομίζεται πιστοποιητικό στρατολογικής κατάστασης και εάν ο φορολογούμενος εξακολουθεί να υπηρετεί τη θητεία του συνυποβάλλεται βεβαίωση της Μονάδας που υπηρετεί.

–              Φυλάκιση, για την απόδειξη της οποίας συνυποβάλλεται αποφυλακιστήριο από το κατάστημα κράτησης ή πιστοποιητικό κράτησης.

–              Νοσηλεία σε νοσοκομείο ή κλινική, για την απόδειξη της οποίας συνυποβάλλεται βεβαίωση νοσηλείας σε δημόσιο νοσοκομείο ή ιδιωτική κλινική.

–              Αδυναμία άσκησης δραστηριότητας λόγω εγκυμοσύνης, για την απόδειξη της οποίας συνυποβάλλεται βεβαίωση κυοφορίας είτε από την ΗΔΙΚΑ είτε από δημόσιο νοσοκομείο ή ιδιωτική κλινική.

–              Αδυναμία άσκησης δραστηριότητας κατά τους 12 μήνες μετά τον τοκετό ή την υιοθεσία ή την αναδοχή τέκνου, για την απόδειξη της οποίας συνυποβάλλονται: αα) σε περίπτωση τοκετού, πιστοποιητικό ή ληξιαρχική πράξη γέννησης, ββ) σε περίπτωση υιοθεσίας, η δικαστική απόφαση με την οποία τελείται η υιοθεσία, συνοδευόμενη είτε από πιστοποιητικό τελεσιδικίας είτε από αποδεικτικό/έκθεση επίδοσης της απόφασης στον αρμόδιο Εισαγγελέα και πιστοποιητικό περί μη άσκησης ενδίκων μέσων και γγ) σε περίπτωση αναδοχής τέκνου η πράξη τοποθέτησης σε ανάδοχη οικογένεια (δικαστική απόφαση, σύμβαση, πράξη/απόφαση του αρμόδιου φορέα) και βεβαίωση καταχώρισης του ανηλίκου στο Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων ή στο Εθνικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών ή στο Μητρώο Ασυνόδευτων Ανηλίκων. Στην περίπτωση της υιοθεσίας λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος έναρξης των αποτελεσμάτων της κατά τα οριζόμενα στον Αστικό Κώδικα, ήτοι ο χρόνος κατά τον οποίο η δικαστική απόφαση κατέστη τελεσίδικη είτε σύμφωνα με το πιστοποιητικό τελεσιδικίας, όταν προσκομίζεται, είτε με την πάροδο τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της δικαστικής απόφασης στον αρμόδιο εισαγγελέα και τη μη άσκηση ενδίκων μέσων. Εάν η υιοθεσία του τέκνου λάβει χώρα μετά την αναδοχή αυτού, λαμβάνεται υπόψη η πρώτη ένταξη του τέκνου στην οικογένεια του φορολογούμενου με τη διαδικασία της αναδοχής.

–              Εκτεταμένες φυσικές καταστροφές που κατέστησαν αδύνατη, συνολικά ή μερικά, την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής του δραστηριότητας. Για την απόδειξη της αδυναμίας συνυποβάλλεται απόφαση/ βεβαίωση του αρμόδιου φορέα για τον χαρακτηρισμό της επιχείρησης ως πληγείσας ή απόφαση/πράξη του αρμοδίου οργάνου με την οποία παρέχεται κρατική αρωγή για την αντιμετώπιση των ζημιών που προκλήθηκαν από θεομηνία ως πρώτη αρωγή ή επιχορήγηση, ή προκαταβολή επιχορήγησης.  Η συνολική ή μερική αδυναμία άσκησης της δραστηριότητας διαρκεί για όσο χρονικό διάστημα (ημέρες) ισχύει η κήρυξη με την απόφαση που εκδίδεται  για την περιοχή που, κατά περίπτωση, εδρεύει ή έχει εγκατάσταση η επιχείρηση, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας.

–              Ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ατομικής τους επιχείρησης ή της άδειας άσκησης επαγγέλματός τους, για την απόδειξη της οποίας συνυποβάλλεται απόφαση της δημόσιας αρχής με την οποία ανακλήθηκε η άδεια λειτουργίας ή η άδεια άσκησης επαγγέλματος ή σχετική βεβαίωση από τον αρμόδιο φορέα.

–              Απαγόρευση λειτουργίας του καταστήματος ή άλλου χώρου άσκησης της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας σε εφαρμογή απόφασης δημόσιας αρχής για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας ή άλλου λόγου που υπαγορεύει το δημόσιο συμφέρον, για την απόδειξη της οποίας συνυποβάλλεται η απόφαση της δημόσιας αρχής.

–              Άλλοι λόγοι ανωτέρας βίας πέραν των ανωτέρω αναφερόμενων, ήτοι ανυπαίτια γεγονότα εντελώς εξαιρετικής φύσης, τα οποία δεν αναμένονταν, ούτε ήταν δυνατό να προληφθούν ή να αποτραπούν από τον φορολογούμενο, ούτε με μέτρα άκρας επιμέλειας και σύνεσης και τα οποία εμπόδισαν την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Τέτοιο γεγονός δύναται ιδίως να συνιστά σοβαρό πρόβλημα υγείας του φορολογούμενου ή τέκνου του, λόγω ασθένειας ή ατυχήματος, για το οποίο δεν απαιτείται νοσηλεία, αλλά αποδεικνύεται με βάση ιατρική γνωμάτευση από νοσοκομείο ή κλινική ότι εμποδίζει για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί, την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας του φορολογούμενου.

Η αίτηση εξετάζεται από τον Προϊστάμενο της υπηρεσίας η οποία είναι αρμόδια για την παραλαβή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του φορολογούμενου. Ο Προϊστάμενος ελέγχει την αλήθεια των ισχυρισμών και την ακρίβεια των αποδεικτικών στοιχείων του υπόχρεου και σε περίπτωση αποδοχής τους, υποχρεούται να μειώσει ανάλογα το ελάχιστο ετήσιο εισόδημα, λαμβάνοντας υπόψη το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (ημέρες) για το οποίο αποδεικνύεται ότι περιορίσθηκε η άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας του φορολογούμενου. Ακολούθως εκδίδει νέα πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος που κοινοποιείται στον φορολογούμενο.