Μποϊκοτάζ: Οι ΗΠΑ μπροστά στο κίνημα που σαρώνει στα social media

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σαρώνει τις τελευταίες ημέρες στις ΗΠΑ η πρωτοβουλία για ένα «οικονομικό μπλάκ άουτ την 28η Φεβρουαρίου», την αποχή δηλαδή από τις δαπάνες σε όλα τα μεγάλα καταστήματα λιανικής πώλησης για μια ημέρα.

Πρόκειται για ένα πανεθνικό μποϊκοτάζ που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, με την οργάνωση βάσης The People’s Union USA (Λαϊκής Ένωσης ΗΠΑ) να ζητά από όλους τους Αμερικανούς να μην αγοράσουν τίποτα για 24 ώρες για να καταπολεμήσουν την εκτίναξη των τιμών σε όλη τη χώρα και τα υπερκέρδη των εταιρειών.

Οι διαμαρτυρίες στοχεύουν στην άνοδο των τιμών σχεδόν των πάντων, από την στέγαση και τη βενζίνη μέχρι τα τρόφιμα – που απεικονίζεται καλύτερα από το ιλιγγιώδες κόστος των αυγών, τα οποία σήμερα κοστίζουν κατά μέσο όρο 5,57 δολάρια η δωδεκάδα στις μεσοδυτικές πολιτείες και 8,85 δολάρια στην Καλιφόρνια, σύμφωνα με τα στοιχεία για τα εμπορεύματα από την Expana.

Η εκτόξευση των τιμών είναι αποτέλεσμα ενός συνδυασμού πληθωρισμού, του συνολικά υψηλότερου κόστους διαβίωσης και της υποτονικής αμερικανικής οικονομίας, όπως αναφέρει το Fast Company.

The People’s Union USA is being billed as an economic blackout of companies that have pulled back from diversity and inclusion policies. Support small businesses! https://t.co/NpKnJDvzSe

— Breathe Project (@BreatheProject) February 19, 2025

Το ευρωπαϊκό πρότυπο

Υπενθυμίζεται πως στα τέλη Ιανουαρίου μια παρόμοια πρωτοβουλία ξεκίνησε στην Κροατία, με τους πολίτες να εκφράζουν την απογοήτευσή τους για την ακρίβεια, μια απογοήτευση που μοιράζονται οι καταναλωτές και σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και σε ορισμένα από αυτά που θέλουν να ενταχθούν στο μπλοκ.

Το μποϊκοτάζ των καταστημάτων ξεκίνησε από μια ομάδα στο Facebook, με την ονομασία «Γεια σου, επιθεωρητή» («Halo, inspektore» στα κροατικά), το κίνημα απέκτησε υποστήριξη από ομάδες προστασίας των καταναλωτών, συνδικάτα, πολιτικά κόμματα, ακόμη και από τον υπουργό Οικονομίας της χώρας.

Η πρωτοβουλία στην Κροατία ξεκίνησε με μηνύματα που κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προτρέποντας τους πολίτες να απέχουν από την αγορά οποιουδήποτε προϊόντος. Οι διοργανωτές κάλεσαν αρχικά σε μποϊκοτάζ μεγάλων διεθνών αλυσίδων, όπως η γερμανική Lidl ή η ιταλική discounter Eurospin, και αργότερα σε μποϊκοτάζ της κροατικής αλυσίδας λιανικής Konzum για μια εβδομάδα.

Έκτοτε, το κίνημα εξαπλώθηκε σε όλη την περιοχή των Βαλκανίων, στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Βουλγαρία και την Σερβία, ενώ στον «χορό» του μποϊκοτάζ μπήκε και η Ελλάδα με την πρόσκληση από το ΙΝΚΑ για τις 19 Φεβρουαρίου.

«28 Φεβρουαρίου, το 24ωρο οικονομικό μπλακ άουτ: ούτε Amazon, ούτε Walmart, ούτε fast food, ούτε βενζίνη, ούτε ένα δολάριο σε δαπάνη», λέει το σύνθημα του μποϊκοτάζ

Ο ρόλος των social media

Ακολουθώντας την παραπάνω πρακτική, αλλά και όπως συνέβη και με την πρόσφατη διαμαρτυρία «Not My President’s Day» που γεννήθηκε στο Reddit κατά της κυβέρνησης Τραμπ, το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παίζουν σημαντικό ρόλο και στη νέα κινητοποίηση του κόσμου, αυτή τη φορά στις ΗΠΑ.

Σε αυτή την περίπτωση, οι διαμαρτυρίες αντανακλούν το συναίσθημα πολλών χρηστών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίοι είναι απογοητευμένοι από το γεγονός ότι οι μεγάλες εταιρείες αποκομίζουν τεράστια κέρδη, ενώ παράλληλα μειώνουν τις προσπάθειες για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, καθώς πολλοί Αμερικανοί αγωνίζονται όλο και περισσότερο για να τα βγάλουν πέρα.

Αυτό το συναίσθημα ενισχύθηκε από μια πρόσφατη μελέτη που διαπίστωσε ότι ο «πληθωρισμός της απληστίας» προκάλεσε περισσότερο από το ήμισυ της αύξησης του πληθωρισμού του περασμένου έτους, καθώς τα εταιρικά κέρδη παραμένουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, σύμφωνα με το Fortune.

Ποιος οργανώνει το μποϊκοτάζ

Το μποϊκοτάζ χρηματοδοτείται από την οργάνωση Λαϊκής Ένωσης ΗΠΑ. Σύμφωνα με την οργάνωση, στοχεύει στην αποκατάσταση της «δικαιοσύνης, της οικονομικής δικαιοσύνης και της πραγματικής συστημικής αλλαγής» μέσω της «κυβερνητικής λογοδοσίας και της εταιρικής μεταρρύθμισης» και δεν συνδέεται με κάποιο συγκεκριμένο πολιτικό κόμμα.

«Για ολόκληρη τη ζωή μας, μας έχουν πει ότι δεν έχουμε καμία επιλογή… ότι πρέπει να αποδεχτούμε αυτές τις παράλογες τιμές, την εταιρική απληστία, τις φοροαπαλλαγές των δισεκατομμυριούχων, ενώ εμείς αγωνιζόμαστε απλώς για να τα βγάλουμε πέρα», έγραψε σε ανάρτησή του στο Instagram ο ιδρυτής John Schwarz, ο οποίος φέρεται να είναι ένας 57χρονος μπαμπάς με καταγωγή από το Κουίνς της Νέας Υόρκης. «28 Φεβρουαρίου, το 24ωρο οικονομικό μπλακ άουτ: ούτε Amazon, ούτε Walmart, ούτε fast food, ούτε βενζίνη, ούτε ένα δολάριο σε δαπάνη. Για μια μέρα, θα ανατρέψουμε επιτέλους τα δεδομένα».

View this post on Instagram

A post shared by John Schwarz (@theonecalledjai)

Στο στόχαστρο

Ο ιστότοπος της Λαϊκής Ένωσης ΗΠΑ συνιστά στους πολίτες «να μην ψωνίζουν στο διαδίκτυο ή στο κατάστημα, ούτε Amazon, ούτε Walmart, ούτε Best Buy». Ζητά επίσης από τους πολίτες να μην ξοδέψουν χρήματα σε φαστ φουντ, βενζίνη ή μεγάλα καταστήματα λιανικής πώλησης ή να χρησιμοποιήσουν πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες για μη απαραίτητες δαπάνες.

Για βασικές αγορές, όπως τρόφιμα, φάρμακα ή προμήθειες έκτακτης ανάγκης, ο ιστότοπος της οργάνωσης προτείνει την αγορά τους από μια μικρή τοπική επιχείρηση και όχι από μια μεγάλη αλυσίδα καταστημάτων.

Ορισμένοι διαδικτυακοί υποστηρικτές έχουν προτείνει ένα στοχευμένο μποϊκοτάζ εταιρειών όπως η Ford, η McDonald’s, η Meta, η Target και η Walmart. Οι εταιρείες αυτές φέρονται να έχουν τερματίσει τα προγράμματα Διαφορετικότητας, Ισότητας και Συμπερίληψης (DEI) για να συμμορφωθούν με εκτελεστικό διάταγμα που υπέγραψε ο πρόεδρος Τραμπ τον Ιανουάριο.