Για να προσληφθεί κανείς στην επιχείρηση επεξεργασίας και ανακύκλωσης ξύλου του Τεοντόρ Βαν Γκαβέ στην επαρχία Σαράντ της νοτιοδυτικής Γαλλίας πρέπει να απαντήσει απερίφραστα ότι αποδέχεται την αναπηρία. Διότι πιθανότατα δίπλα του – και σίγουρα στον ίδιο εργασιακό χώρο – θα δουλεύουν συνάδελφοί του με νοητικά ή κινητικά προβλήματα.
«Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης για δουλειά η ερώτηση τίθεται ξεκάθαρα. Εάν ένας υποψήφιος έχει πρόβλημα με κάποια αναπηρία, δεν θα μπορεί να προσληφθεί στην εταιρεία», δήλωσε ο μόλις 30 ετών επιχειρηματίας στην Κορίν Καγιό της «Le Figaro». Διότι «η πρόσληψη ατόμων με αναπηρία είναι αναπόσπαστο μέρος του έργου του Βαν Γκαβέ», όπως εξηγεί η ρεπόρτερ της γαλλικής εφημερίδας.
Έπειτα από έντεκα χρόνια που πέρασε σε ένα Ίδρυμα παροχής βοήθειας μέσω της εργασίας σε άτομα με αναπηρία, ο νεαρός επιχειρηματίας κατέληξε σε δύο συμπεράσματα. Πρώτον ότι τα υπολείμματα βελανιδιάς που συσσωρεύονται για την κατασκευή ενός βαρελιού είναι πολύ καλής ποιότητας για να καταλήξουν να γίνουν καυσόξυλα. Δεύτερον, ότι είναι πολύ δύσκολο να τοποθετηθούν τα πιο χαρισματικά άτομα με αναπηρία σε συνηθισμένες επιχειρήσεις και να αξιοποιηθούν.
Προκαταλήψεις
«Οι εταιρείες κρατούν τις πόρτες τους κλειστές σε άτομα με ένα συγκεκριμένο προφίλ. Εμείς απασχολούμε ακόμα και άτομα που δεν μπορούν ούτε να διαβάσουν ούτε να γράψουν», τονίζει ο Τεοντόρ Βαν Γκαβέ.
Διπλωματούχος τεχνολογικού Πανεπιστημίου ο Βαν Γκαβέ θεωρείτο από φοιτητής ως διάνοια στη μηχανική και ως τέρας παραγωγικότητας. Είναι όμως και διπλωματούχος στην εκπαίδευση ατόμων με ειδικές ανάγκες. Ξεκίνησε κατασκευάζοντας μικρά ξύλινα έπιπλα στον ελεύθερο χρόνο του, χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη ξύλα που προορίζονταν είτε να πεταχτούν είτε να γίνουν καυσόξυλα.
Μέσα στην πανδημία ωρίμασε στο κεφάλι του η ιδέα να δημιουργήσει ένα εργαστήριο αξιοποίησης αυτών των υλικών. Και το Σεπτέμβριο του 2021 νοίκιασε ένα κτίριο στο χωριό Σιγκόνι της Σαράντ, όπου εγκατέστησε τα μηχανήματά του – πρόκειται για μια επενδυση 500.000 ευρώ. Τέσσερις μήνες αργότερα προσέλαβε τον ηλικίας 24 ετών Γουιλιάμ, οποίος έπασχε από ήπια νοητική υστέρηση.
«Το κοινωνικό μήνυμα που θέλω να μεταδώσω είναι ότι μια παραδοσιακή μικρομεσαία επιχείρηση, δηλαδή μια εταιρεία που δεν είναι εισηγμένη, μπορεί πολύ εύκολα να ενσωματώσει ένα άτομο με αναπηρία», τονίζει ο νεαρός επιχειρηματίας. Στόχος του είναι να απασχολεί ένα άτομο με αναπηρία για κάθε τρεις εργαζομένους. Δεδομένου ότι έχει η επιχείρηση απασχολεί ήδη πέντε άτομα και ο Γουιλιάμ είναι ο μόνος με αναπηρία, η επόμενη πρόσληψη θα είναι επίσης άτομο με ειδικές ανάγκες.
Απαιτητική εργασία
Όπως αναφέρει ο Τεοντόρ Βαν Γκαβέ στο ρεπορτάζ, ο Γουιλιάμ εργάζεται με σταθερό ωράριο από τις 8.15’ το πρωί έως τις 5.15’ δύο ημέρες τις εβδομάδας. Είναι υπεύθυνος για τον καθαρισμό των ξύλων, βοηθά τους συναδέλφους του με την κόλληση ορισμένων κομματιών, ενώ εργάζεται στην είσοδο και έξοδο οχημάτων και τοποθετεί ξύλα σε παλέτες.
«Φέρει εις πέρας μια απαιτητική σωματική εργασία, καθώς πρέπει να σηκώνει βαριά αντικείμενα», λέει ο Βαν Γκαβέ. Τις υπόλοιπες εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας, ο Γουίλιαμ εργάζεται στο Ίδρυμα παροχής βοήθειας μέσω της εργασίας, καθώς «χρειάζεται χρόνο για να κοινωνικοποιηθεί με τους συνομηλίκους του», όπως σημειώνει ο εργοδότης του.
Ο Τεοντόρ Βαν Γκαβέ τονίζει ότι κακώς ορισμένοι εργοδότες φοβούνται ότι ένας εργαζόμενος με αναπηρία θα βρίσκεται σε αναρρωτική άδεια πιο συχνά από τους συναδέλφους του. Ο Γουιλιάμ, τουλάχιστον, εδώ και τρία χρόνια δεν έχει λείψει ποτέ από το πόστο του.
«Μια φορά που είχαμε βαριά χιονόπτωση, κάτι που συμβαίνει συχνά στην περιοχή μας, όλοι οι συνάδελφοί του Γουιλιάμ έμειναν στα σπίτια τους ενώ αυτός, παρά την κακοκαιρία, πήρε το σκούτερ του για να έρθει στο συνεργείο, πιστός στη αποστολή του», τονίζει ο Βαν Γκαβέ.
Συμπερίληψη
Ενώ ο Γουιλιάμ έχει μεγάλη αίσθηση του καθήκοντος, δεν αντιλαμβάνεται εύκολα τον χρόνο που περνά. Έτσι φροντίζουν οι συνάδελφοί του να τον ενημερώνουν ότι έφτασε η ώρα 5.15’ το απόγευμα και ότι πρέπει να σχολάσει. Όσο για το αν κάνει λάθη, συμβαίνει κι αυτό αλλά όχι συχνότερα συγκριτικά με άλλους εργαζομένους.
«Τα τρία χρόνια που συνεργαζόμαστε, είδε δύο φορές την ‘κόκκινη κάρτα’», σημειώνει ο εργοδότης. Τη μία φορά μάλιστα ανακάτεψε το περιεχόμενο δύο καροτσιών με αποτέλεσμα να γίνουν καυσόξυλα υλικά που θα αξιοποιούνταν στις κατασκευές. «Μέσα σε μια ώρα έχασα 2.500 ευρώ, αλλά αυτά συμβαίνουν», παραδέχθηκε ο Βαν Γκαβέ.
«Κακώς οι μάνατζερ παραδοσιακών επιχειρήσεων φοβούνται να εμπιστευθούν άτομα με αναπηρία. Μπορούν κάλλιστα να φέρουν εις πέρας πολλές εργασίες, ίσως όχι πολύ απαιτητικές σε πνευματικές ή σωματικές ικανότητες, ανάλογα με την κάθε περίπτωση εργαζομένου, αλλά σίγουρα παραγωγικές. Επιπλέον, το γαλλικό κράτος προάγει τη συμπερίληψη και ως εκ τούτου ένας εργοδότης επιδοτείται αν έχει στο προσωπικό του άτομα με αναπηρία», διαβεβαιώνει ο Βαν Γκαβέ.
«Πιστεύω πολύ στην εργασία. Το να κρατάς τους ανθρώπους σε συνθήκες πρόνοιας είναι καταστροφή. Ο ρόλος μιας επιχείρησης, όπως καθορίζεται από τις σύγχρονες αρχές της περιβαλλοντικής και κοινωνικής εταιρικής διακυβέρνησης και της εταιρικής βιώσιμότητας, απαιτεί να είναι η επιχείρηση ανοιχτή στα ζητήματα συμπερίληψης, εφόσον αυτό δεν βλάπτει την κερδοφορία της», συμπεραίνει ο νεαρός γάλλος επιχειρηματίας.