Reuters Breakingviews
Ακόμα και η Γερμανία χάνει την υπομονή της. Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς προειδοποίησε, τη Δευτέρα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα «χρειαστεί να χρησιμοποιήσει» το εργαλείο των εμπορικών αντιποίνων εάν αποτύχουν οι δασμολογικές συνομιλίες με την Ουάσινγκτον και υπαινίχθηκε ότι θα στοχεύσει αμερικανικούς τεχνολογικούς ομίλους. Οι δηλώσεις του Γερμανού ηγέτη συμφωνούν με τις εκκλήσεις, προς τις Βρυξέλλες να υιοθετήσουν πιο σκληρή στάση απέναντι στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Μια τέτοια τακτική θα μπορούσε να εγείρει αντιρρήσεις μεταξύ των άλλων μεγάλων εξαγωγέων της Ευρώπης. Αλλά μπορεί επίσης να βοηθήσει στην επίτευξη μιας τελικής συμφωνίας.
Ως η χώρα της ΕΕ με το μεγαλύτερο πλεόνασμα αγαθών με τις ΗΠΑ – 92 δισεκατομμύρια ευρώ πέρυσι, ή σχεδόν το ήμισυ του συνολικού πλεονάσματος του μπλοκ – η Γερμανία θα είχε τα περισσότερα να χάσει από έναν ολοκληρωτικό εμπορικό πόλεμο. Το γεγονός ότι ο Μερτς κινείται προς το στρατόπεδο των «γερακιών» είναι επομένως σημαντικό. Η απειλή του Τραμπ την περασμένη Παρασκευή να επιβάλει δασμό 50% στα ευρωπαϊκά προϊόντα μπορεί να βοήθησε στην ενίσχυση της αποφασιστικότητας του Βερολίνου. Άλλοι ηγέτες από την Ιρλανδία, την Ιταλία και την Αυστρία – άλλες χώρες με σημαντικά πλεονάσματα με τις ΗΠΑ – δεν έχουν εκδώσει παρόμοιες εκκλήσεις. Αλλά η Σουηδία, επίσης μεγάλος εξαγωγέας, έχει ήδη προειδοποιήσει, ότι η ΕΕ θα πρέπει να πλήξει τις ΗΠΑ με αντίμετρα εάν ο Τραμπ επιβάλει βασικό δασμό 10%.
Ακόμα και τη στιγμή που μιλούσε ο Μερτς, τόσο η Ουάσινγκτον όσο και οι Βρυξέλλες έστειλαν μηνύματα συμφιλίωσης και συμφώνησαν να επισπεύσουν τις εμπορικές τους διαπραγματεύσεις .
Όπως παραδέχτηκε ο ίδιος ο Μερτς, μια σοβαρή εμπορική διαμάχη θα έπληττε και τις δύο πλευρές. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Axa, Ζιλ Μοέκ, εκτίμησε ότι οι δασμοί 50% που απείλησε να επιβάλει ο Τραμπ την περασμένη εβδομάδα, σε συνδυασμό με την πρόσφατη ανατίμηση του ευρώ, θα μπορούσαν να μειώσουν το ΑΕΠ της ΕΕ κατά 2%. Η αποδυνάμωση του δολαρίου μετά την αρχική ανακοίνωση δείχνει επίσης ότι οι αγορές ανησυχούν για τον αντίκτυπο ενός δασμολογικού πολέμου στην ίδια την οικονομία των ΗΠΑ, εκτιμά ο Moέκ.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα διαφωνήσουν ως προς το ποιες παραχωρήσεις θα κάνουν στον Τραμπ κατά τη διάρκεια των συνομιλιών – όπως οι δεσμεύσεις για την αγορά περισσότερων αμερικανικών προϊόντων – και, εάν οι συνομιλίες αποτύχουν, για το πόσο δύσκολο θα είναι να αντιδράσουν. Η Γερμανία θα ανησυχεί για τις αυτοκινητοβιομηχανίες της, η Ιταλία, η Αυστρία και πάνω απ’ όλα η Ιρλανδία για τις εξαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων τους, και η Γαλλία, ακόμη και με ένα μικροσκοπικό πλεόνασμα 3 δισεκατομμυρίων ευρώ με τις ΗΠΑ το 2024, θα ανησυχεί για το εμπόριο κονιάκ. Ωστόσο, εάν ο ηγέτης της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης είναι πρόθυμος να ακολουθήσει μια σκληρή γραμμή, η Ευρώπη θα έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να διατηρήσει ένα ενωμένο μέτωπο.
Μια σκληρή στάση από την Ευρώπη θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερες επιπτώσεις, εάν ο Τραμπ επιβάλει υψηλότερους δασμούς «οφθαλμός αντί οφθαλμού», όπως έχει κάνει με την Κίνα.
Ωστόσο, μπορεί επίσης να αυξήσει την πιθανότητα και τα δύο μέρη να καταλήξουν σε συμβιβασμό. Αυτό θα σήμαινε οικονομική ζημία, καθώς οι δασμοί θα καταλήξουν υψηλότεροι από ό,τι πριν από τις εκλογές των ΗΠΑ. Αλλά η απειλή μιας βαθύτερης σύγκρουσης θα πρέπει να υπενθυμίζει στον Τραμπ ότι οι ΗΠΑ εξήγαγαν αγαθά αξίας 370 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς την ΕΕ το 2024 – υπερδιπλάσια από όσα πούλησε στην Κίνα. Τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για την Ευρώπη, ένας ολοκληρωτικός εμπορικός πόλεμος δεν αξίζει το οικονομικό τίμημα.
