Το πακέτο της φετινής ΔΕΘ δεν γράφεται μόνο από τις προθέσεις του Μεγάρου Μαξίμου αλλά και από τις επιδόσεις των φορολογικών εσόδων και των τουριστικών αφίξεων. Μετά από ένα πρώτο εξάμηνο που ξεπέρασε και τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις σε έσοδα και αφίξεις, το οικονομικό επιτελείο κοιτά με προσοχή τη «μαγιά» που δημιουργείται για να χρηματοδοτηθούν ελαφρύνσεις και ενισχύσεις.
Το στοίχημα είναι διπλό: να υπάρξει δημοσιονομικός χώρος χωρίς να διαταραχθούν οι στόχοι του Προγράμματος Σταθερότητας και ταυτόχρονα, να παραμείνει πολιτικά ελκυστική μια κυβέρνηση που βρίσκεται στο μέσον της θητείας της
Έσοδα πάνω από τις προσδοκίες
Η εικόνα των δημοσίων εσόδων το πρώτο πεντάμηνο του 2025 είναι καλύτερη από την αναμενόμενη. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, η υπεραπόδοση αγγίζει ήδη τα 750 εκατ. ευρώ, με βασικό μοχλό την έκρηξη στον τουρισμό. Μόνο το διάστημα Ιανουαρίου–Απριλίου, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ξεπέρασαν τα 2,16 δισ. ευρώ (+10,6% σε σχέση με πέρυσι), με τους επισκέπτες να αφήνουν περισσότερα χρήματα ανά διαμονή.
Το στοίχημα είναι διπλό: να υπάρξει δημοσιονομικός χώρος χωρίς να διαταραχθούν οι στόχοι του Προγράμματος Σταθερότητας και ταυτόχρονα, να παραμείνει πολιτικά ελκυστική μια κυβέρνηση που βρίσκεται στο μέσον της θητείας της
Η Εθνική Τράπεζα εκτιμά ότι ολόκληρο το 2025 μπορεί να κλείσει με αύξηση άνω του 5% σε σχέση με το 2024, δημιουργώντας ένα ισχυρό “μαξιλάρι” που δεν θα είναι μόνο λογιστικό αλλά και πολιτικό. Αν σε αυτό προστεθούν και τα περισσότερα από 3 δισ. ευρώ που προσδοκά το ΥΠΟΙΚ από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, τότε το πακέτο της ΔΕΘ αποκτά θεμελίωση.
Αν η ΑΑΔΕ πετύχει τους στόχους που έχει θέσει – και αν το δεύτερο εξάμηνο του έτους διατηρηθεί η δυναμική των εσόδων – τότε η πολιτική ηγεσία θα έχει και τη δημοσιονομική και την πολιτική νομιμοποίηση να προχωρήσει σε μια ΔΕΘ με μεγαλύτερο εύρος όσο βέβαια επιτρέπεται και από το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και την κλειδωμένη οροφή των δαπανών που προβλέπεται
Ο τουρισμός δίνει ανάσα, αλλά φέρνει και προβληματισμούς
Η ελληνική τουριστική βιομηχανία εξακολουθεί να κινείται σε τροχιά ρεκόρ – αλλά με αποχρώσεις. Οι προορισμοί που διαχειρίστηκαν τις τιμές και την ποιότητα υπηρεσιών είδαν πληρότητες και εισπράξεις. Άλλοι, όπως οι Κυκλάδες, εμφάνισαν πτώσεις έως και 15% στις αφίξεις. Η υπερτιμολόγηση και η κορεσμένη εικόνα σε Μύκονο και Σαντορίνη φρέναραν τους επισκέπτες και αποκαλύπτουν τα όρια ενός τουριστικού μοντέλου που στηρίζεται μόνο στο «brand».Κι όμως, σε επίπεδο ταμειακών ροών, ο τουρισμός συνεχίζει να τροφοδοτεί τα δημόσια έσοδα.
«Παράθυρο» για παροχές στη ΔΕΘ
Στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους γίνονται ήδη οι πρώτοι υπολογισμοί. Το «παράθυρο» που ανοίγει για τη ΔΕΘ μπορεί να ξεπερνά τα 1,5 δισ. ευρώ, με τις τελικές αποφάσεις να εξαρτώνται από τα στοιχεία Ιουλίου .Οι πρώτες ιδέες έχουν πέσει στο τραπέζι με κύρια ιδέα τη στήριξη της μεσαίας τάξης.
Το ζητούμενο για την κυβέρνηση πάντως είναι να διατηρηθεί η ισορροπία: να ενισχυθούν όσοι πιέζονται από την ακρίβεια χωρίς να δοθεί το μήνυμα μιας χαλαρής δημοσιονομικής πολιτικής προς τις αγορές. Το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση είναι να «μεταφράσει» τις καλές επιδόσεις σε ανακούφιση για τη μεσαία τάξη. Η σταθερότητα στα μακροοικονομικά μεγέθη – ρυθμοί ανάπτυξης κοντά στο 2,4%, πληθωρισμός υπό έλεγχο, αυξημένο τουριστικό ρεύμα – δημιουργούν το κατάλληλο περιβάλλον.
Όμως η κοινωνία ζητά περισσότερα από δείκτες: ζητά χειροπιαστή μείωση του κόστους ζωής, ελάφρυνση στην καθημερινότητα και ένα σήμα ότι το κράτος αντιλαμβάνεται τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας. Το αν το 2025 θα είναι το έτος που «ξεκλειδώνει» την πολιτική αξιοποίηση της οικονομικής ανάκαμψης, θα φανεί από το ύψος – και κυρίως την κατεύθυνση – του φετινού πακέτου της ΔΕΘ.