Κυριάκος Πιερρακάκης – Ο ασυνήθιστος υπουργός που μεταμόρφωσε το κράτος

Ο Κυριάκος Πιερρακάκης δεν είναι ένας συνηθισμένος υπουργός, από αυτούς που τουλάχιστον έως τώρα γνωρίζαμε, με συνηθισμένες κυβερνητικές αρμοδιότητες. Είναι ένας «πολιτικός της ψηφιακής εποχής» που μεταρρυθμίζει ψηφιακά από το υπουργείο του μια ολόκληρη χώρα και καθιερώνει νέες ψηφιακές συνήθειες για τους Ελληνες. Πού ξανακούστηκε άραγε στην πολιτική αντί να προωθούνται αιτήματα πολιτών με… ρουσφέτια να προωθούνται με ένα κλικ; Ακόμα και συναινετικό διαζύγιο θα μπορεί κάποιος να πάρει πλέον«με ένα κλικ».

Ο κ. Πιερρακάκης είναι ένας υπουργός διαφορετικός από τους άλλους. Δεν συνηθίζει να ομιλεί για τον εαυτό του, ούτε καν για την πολιτική με παραδοσιακούς όρους και προτιμά να ομιλεί με έργα: «Αν δούμε τις ηλεκτρονικές συναλλαγές των τελευταίων ετών, θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχει μια πολύ μεγάλη αύξηση. Από τις 8,8 εκατ. συναλλαγές του 2018 περάσαμε στα 34 εκατ. το 2019, πέρυσι ξεπεράσαμε τα 94 εκατ. και εφέτος αναμένεται να καταγράψουμε περισσότερα από 500 εκατ.» λέει. Και εξηγεί: «Η αύξηση αυτή είναι εκθετική και οφείλεται στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες που υλοποιήσαμε στο περιβάλλον του gov.gr».

Μία υπηρεσία την ημέρα!

Αλήθεια, ποιος μπορούσε άραγε πριν από μερικά χρόνια να φανταστεί ότι θα γίνονταν 500 εκατ. ψηφιακές συναλλαγές μέσα σε έναν χρόνο και ότι θα υπήρχαν πάνω από 1.300 υπηρεσίες που το Δημόσιο θα προσέφερε ψηφιακά; Αν κάποιος πάρει χαρτί και μολύβι, μπορεί να υπολογίσει ότι ανάμεσα στον Μάρτιο του 2020 (που το gov.gr ξεκίνησε με 503 υπηρεσίες) και στον Δεκέμβριο του 2021 (που έχει ξεπεράσει τις 1.300) το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης δημιούργησε πάνω από μία νέα ψηφιακή υπηρεσία την ημέρα.

Πρωταγωνιστής των μεταρρυθμίσεων

Τώρα που τελειώνει ο χρόνος, πολλοί είναι αυτοί (σε κυβέρνηση αλλά και σε αντιπολίτευση) που θεωρούν τον υπουργό έναν από τους πρωταγωνιστές των μεταρρυθμίσεων που έγιναν στη χώρα μας. Ο ίδιος ωστόσο θεωρεί το μεγαλύτερο επίτευγμά του στη χρονιά που πέρασε τη δημιουργία του εθνικού συστήματος εμβολιασμού – καθόλου εύκολη υπόθεση αν αναλογιστεί κανείς ότι αποτελεί τη μεγαλύτερη άσκηση εφοδιαστικής αλυσίδας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το ημερολόγιο έδειχνε 11 Ιανουαρίου το βράδυ (για την ακρίβεια, ξημερώματα 12ης Ιανουαρίου) του 2021 όταν αυτή ξεκίνησε και όντως άλλαξε τη ζωή μας, με τον τρόπο που κλείναμε ραντεβού για εμβόλια, με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και το φαρμακείο που ο υπουργός (πάλι με ένα κλικ) το έφερε στο σπίτι μας. Χρειάστηκαν μόλις έξι εβδομάδες για να σχεδιαστεί (χρόνος-ρεκόρ) και να λειτουργήσει άψογα, ενώ σε άλλες χώρες είτε το σύστημα που σχεδιάστηκε κατέρρευσε αμέσως μετά με τη λειτουργία του (όπως στις ΗΠΑ) είτε το τηλεφωνικό κέντρο για το κλείσιμο των ραντεβού φορτώθηκε, με αποτέλεσμα και αυτό να καταρρεύσει (όπως στη Βαυαρία). Η επιτυχία του ελληνικού συστήματος οφείλεται στο γεγονός ότι στήθηκε από το άλφα έως το ωμέγα ψηφιακά και ήταν ένα σύστημα που μπορούσε να το προσεγγίσει ο καθένας χωρίς να απαιτείται να έχει ψηφιακές δεξιότητες.

Η εφαρμογή του MyHealth

Η αξιοποίηση των τεχνολογικών εργαλείων στις υπηρεσίες υγείας αποτελεί ένα από τα ζητήματα που απασχόλησε ίσως περισσότερο τον κ. Πιερρακάκη μέσα στο 2021. Και είναι παράλληλα ένα από τα ζητήματα στα οποία αποδίδει ιδιαίτερη έμφαση ο Πρωθυπουργός. Τέτοιες εφαρμογές έχουν πολύ μεγάλη προστιθεμένη αξία για τον πολίτη. Ετσι γεννήθηκε και η ιδέα της εφαρμογής του MyHealth που αποτελεί το πρόπλασμα του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας. Στόχος του MyHealth είναι να μπορούν οι πολίτες – και φυσικά οι γιατροί που εκείνοι επιλέγουν – να βλέπουν μέσα από ένα και μόνο σημείο το σύνολο του ιατρικού ιστορικού. Πρόσφατα προστέθηκαν και οι ιατρικές βεβαιώσεις και μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2022 θα ενεργοποιηθεί μια ιδιαίτερα σημαντική επέκταση: το ηλεκτρονικό βιβλιάριο υγείας του Παιδιού, μέσα από το οποίο οι γονείς και οι παιδίατροι θα έχουν τη δυνατότητα να ανατρέχουν τόσο στο παιδιατρικό ιστορικό όσο και στους εμβολιασμούς που έχουν γίνει ή που πρέπει να γίνουν. Επιπλέον θα μπορούν να καταγράφουν τα δεδομένα για την υγεία και την ανάπτυξη του παιδιού.

Οι τρεις στρατηγικές επιλογές

Το 2021 ήταν μια χρονιά στην οποία ο κ. Πιερρακάκης καθιέρωσε σε τόσο ευρεία κλίμακα τις νέες ψηφιακές συνήθειες για τους Ελληνες. Οι τρεις στρατηγικές του επιλογές έχουν όλες να κάνουν με τη διευκόλυνση της ζωής των πολιτών έναντι του κράτους. Η πρώτη στρατηγική επιλογή είναι απλή: ο πολίτης να μην πηγαίνει στο κράτος αλλά το κράτος να έρχεται στον πολίτη. Η δεύτερη στρατηγική επιλογή έχει να κάνει με το πώς σχεδιάζεις τις ίδιες τις υπηρεσίες του κράτους: με επίκεντρο το ίδιο το κράτος ή τον πολίτη; Η τρίτη στρατηγική επιλογή είναι ότι η τεχνολογία δεν είναι πρωταγωνιστής αλλά υποστηρικτής, δηλαδή ακόμα και μια απλή τεχνολογία όπως το SMS μπορεί να βελτιώσει μια υπηρεσία σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι τεχνολογίες που είναι πολύ πιο προχωρημένες.

Η βράβευση και η ασφάλεια

Το 2021 στην ψηφιακή πολιτική είδε και σειρά άλλων επιτυχιών, επιτυχίες που κωδικοποιήθηκαν στο παγκόσμιο βραβείο του WITSA που έλαβε ο κ. Πιερρακάκης πριν από λίγες εβδομάδες. Το βραβείο οφείλεται μεταξύ άλλων στο ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού, ελληνική πρόταση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, το οποίο μάλιστα υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ακολουθήθηκε ακόμα μια στρατηγική ψηφιοποίησης της ταυτοποίησης, δηλαδή της παροχής υπηρεσιών με πολύ αυξημένα επίπεδα ασφαλείας από το σπίτι μας ή από την εργασία μας, από το κινητό μας, τον υπολογιστή ή το tablet. Από τον Μάρτιο του 2020 είχε ξεκινήσει η ψηφιοποίηση της εξουσιοδότησης και της υπεύθυνης δήλωσης, ίσως οι δύο πιο συχνές υπηρεσίες του ελληνικού κράτους, που είχαν τη διάσταση του γνήσιου της υπογραφής στον πυρήνα τους. Συνεχίστηκε προσφάτως με το γνήσιο της υπογραφής σε οποιαδήποτε έγγραφο.

Ενθουσιασμός για τον ψηφιακό καταρράκτη

Πριν από λίγες ημέρες ο κ. Πιερρακάκης βρέθηκε στα Τρίκαλα, όχι όμως τυχαίως. Μην ξεχνάτε ότι τα Τρίκαλα είναι η πρώτη «έξυπνη» πόλη  στην Ελλάδα. Ηταν αδύνατον άλλωστε ένας υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης να μην επισκεφθεί μια πόλη που σχεδόν όλες οι λειτουργίες της, όπως λέει ο δήμαρχος Τρικκαίων Δημήτρης Παπαστεργίου, είναι ψηφιακές. Σε αυτή την πόλη που βοηθά και ο ίδιος να μεταμορφωθεί σε «έξυπνη», ο κ. Πιερρακάκης φαινόταν ενθουσιασμένος, κυρίως όταν είδε έναν πανέμορφο και επιβλητικό ψηφιακό καταρράκτη που λειτουργούσε από… κινητό.