ΔΝΤ: Τα πραγματικά επιτόκια, οι μετοχές και τα ομόλογα

Ένα μεγάλο και ξαφνικό άλμα των πραγματικών επιτοκίων θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω πτώση των μετοχών.

Αυτό αναφέρεται σε μελέτη των αναλυτών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Nassira Abbas και Tobias Adrian, που δημοσιεύεται στο IMF Blog.

Στη μελέτη τους τονίζουν ότι οι διαταραχές της προσφοράς σε συνδυασμό με την ισχυρή ζήτηση για αγαθά, την αύξηση των μισθών και τις υψηλότερες τιμές των εμπορευμάτων συνεχίζουν να προκαλούν τις οικονομίες παγκοσμίως, ωθώντας τον πληθωρισμό πάνω από τους στόχους της κεντρικής τράπεζας.

Για να συγκρατήσουν τις πιέσεις στις τιμές, πολλές οικονομίες άρχισαν να συσφίγγουν τη νομισματική πολιτική, οδηγώντας σε απότομη αύξηση των ονομαστικών επιτοκίων, με τις αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων, συχνά δείκτη του κλίματος των επενδυτών, να ανακάμπτουν στα προ της πανδημίας επίπεδα.

Οι επενδυτές συχνά κοιτούν πέρα ​​από τα ονομαστικά επιτόκια και βασίζουν τις αποφάσεις τους σε πραγματικά επιτόκια —δηλαδή, προσαρμοσμένα με τον πληθωρισμό επιτόκια— τα οποία τους βοηθούν να καθορίσουν την απόδοση των περιουσιακών στοιχείων. Τα χαμηλά πραγματικά επιτόκια ωθούν τους επενδυτές να αναλάβουν περισσότερους κινδύνους .

Παρά τις κάπως αυστηρότερες νομισματικές συνθήκες και την πρόσφατη ανοδική κίνηση, τα πιο μακροπρόθεσμα πραγματικά επιτόκια παραμένουν βαθιά αρνητικά σε πολλές περιοχές, υποστηρίζοντας αυξημένες τιμές για περιουσιακά στοιχεία με μεγαλύτερο κίνδυνο. Ενδέχεται να απαιτείται περαιτέρω αυστηροποίηση για τον περιορισμό του πληθωρισμού, αλλά αυτό θέτει σε κίνδυνο τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων, επισημαίνουν.

Όλο και περισσότεροι επενδυτές θα μπορούσαν να αποφασίσουν να πουλήσουν περιουσιακά στοιχεία υψηλού ρίσκου καθώς αυτά θα γίνονταν λιγότερο ελκυστικά.

Διαφορετικές προοπτικές

Ενώ τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια της αγοράς έχουν ανέβει μετά την επιθετική στροφή των κεντρικών τραπεζών σε προηγμένες οικονομίες και ορισμένες αναδυόμενες αγορές, εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ των προσδοκιών των πολιτικών για το πόσο ψηλά θα αυξηθούν τα επιτόκια αναφοράς τους και πού αναμένουν οι επενδυτές ότι θα τελειώσει η σύσφιξη.

Αυτό είναι πιο προφανές στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι αξιωματούχοι της Federal Reserve προβλέπουν ότι το κύριο επιτόκιο θα φτάσει το 2,5 τοις εκατό . Αυτό είναι περισσότερο από μισή μονάδα υψηλότερο από αυτό που δείχνουν οι αποδόσεις του 10ετούς ομολόγου.

Αυτή η απόκλιση μεταξύ των αγορών και των απόψεων των υπευθύνων χάραξης πολιτικής σχετικά με την πιο πιθανή διαδρομή για το κόστος δανεισμού είναι σημαντική επειδή σημαίνει ότι οι επενδυτές μπορούν να προσαρμόσουν τις προσδοκίες τους για σύσφιξη της Fed προς τα πάνω και πιο γρήγορα.

Συνέπειες

Η πορεία των επιτοκίων έχει σημαντικές επιπτώσεις για τις χρηματοπιστωτικές αγορές και την οικονομία. Ως αποτέλεσμα του υψηλού πληθωρισμού, τα πραγματικά επιτόκια είναι ιστορικά χαμηλά, παρά την πρόσφατη ανάκαμψη των ονομαστικών επιτοκίων, και αναμένεται να παραμείνουν έτσι. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα μακροπρόθεσμα επιτόκια κυμαίνονται γύρω από το μηδέν, ενώ οι βραχυπρόθεσμες αποδόσεις είναι βαθιά αρνητικές. Στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, τα πραγματικά επιτόκια παραμένουν εξαιρετικά αρνητικά σε όλες τις διάρκειες.

Τέτοια πολύ χαμηλά πραγματικά επιτόκια αντανακλούν την απαισιοδοξία για την οικονομική ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια, την παγκόσμια υπεραποταμίευση λόγω της γήρανσης των κοινωνιών και τη ζήτηση για ασφαλή περιουσιακά στοιχεία εν μέσω υψηλότερης αβεβαιότητας που επιδεινώνεται από την πανδημία και τις πρόσφατες γεωπολιτικές ανησυχίες.

Τα άνευ προηγουμένου χαμηλά πραγματικά επιτόκια συνεχίζουν να ενισχύουν τα περιουσιακά στοιχεία με υψηλότερο κίνδυνο, παρά την πρόσφατη ανοδική κίνηση. Τα χαμηλά μακροπρόθεσμα πραγματικά επιτόκια συνδέονται με ιστορικά υψηλούς δείκτες τιμής προς κέρδη στις αγορές μετοχών, καθώς χρησιμοποιούνται για την προεξόφληση της αναμενόμενης μελλοντικής αύξησης των κερδών και των ταμειακών ροών. Αν όλα είναι ίσα, η αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής θα πρέπει να προκαλέσει προσαρμογή των πραγματικών επιτοκίων και να οδηγήσει σε υψηλότερο προεξοφλητικό επιτόκιο, με αποτέλεσμα χαμηλότερες τιμές των μετοχών.

H Wall Street

Μετά από μια εξαιρετική χρονιά που υποστηρίχθηκε από σταθερά κέρδη, η αγορά μετοχών των ΗΠΑ ξεκίνησε το 2022 με μια απότομη υποχώρηση εν μέσω υψηλού πληθωρισμού, αβεβαιότητας για την ανάπτυξη και ασθενέστερων προοπτικών κερδών. Ως αποτέλεσμα, αναμένουμε ότι μια ξαφνική και ουσιαστική άνοδος των πραγματικών επιτοκίων θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντική πτώση για τις μετοχές των ΗΠΑ, ιδιαίτερα σε τομείς υψηλής αξίας όπως η τεχνολογία.

Ήδη φέτος, η 10ετής πραγματική απόδοση έχει αυξηθεί σχεδόν κατά μισή ποσοστιαία μονάδα. Η αστάθεια των μετοχών εκτοξεύτηκε λόγω της μεγαλύτερης νευρικότητας των επενδυτών, με τον S&P 500 να υποχωρεί περισσότερο από 9% για το έτος και το μέτρο Nasdaq Composite να υποχωρεί 14%.

Επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη

Οι εκτιμήσεις των αναλυτών του ΔΝΤ για τους κινδύνους της ανάπτυξης, οι οποίες συνδέουν τους μελλοντικούς καθοδικούς κινδύνους της οικονομικής ανάπτυξης με τις μακροοικονομικές συνθήκες, θα μπορούσαν να αυξηθούν σημαντικά εάν τα πραγματικά επιτόκια αυξηθούν ξαφνικά και οι ευρύτερες χρηματοοικονομικές συνθήκες γίνουν πιο αυστηρές. Οι εύκολες συνθήκες βοήθησαν τις παγκόσμιες κυβερνήσεις, τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις να αντέξουν την πανδημία, αλλά αυτό θα μπορούσε να αντιστραφεί καθώς η νομισματική πολιτική συσφίγγεται για τον περιορισμό του πληθωρισμού, μετριάζοντας τις οικονομικές επεκτάσεις.

Επιπλέον, οι ροές κεφαλαίων προς τις αναδυόμενες αγορές θα μπορούσαν να είναι σε κίνδυνο . Οι επενδύσεις σε μετοχές και ομόλογα σε αυτές τις οικονομίες θεωρούνται γενικά λιγότερο ασφαλείς και η αυστηροποίηση των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών συνθηκών μπορεί να προκαλέσει εκροές κεφαλαίων, ειδικά για χώρες με ασθενέστερα θεμελιώδη μεγέθη.

Κοιτάζοντας το μέλλον, με τον επίμονο πληθωρισμό, οι κεντρικές τράπεζες αντιμετωπίζουν μια πράξη εξισορρόπησης. Εν τω μεταξύ, τα πραγματικά επιτόκια παραμένουν πολύ χαμηλά σε πολλές χώρες. Η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής πρέπει να συνοδεύεται από κάποια αυστηροποίηση των οικονομικών συνθηκών. Ωστόσο, θα μπορούσαν να υπάρξουν ακούσιες συνέπειες εάν οι παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές συνθήκες αυστηροποιηθούν σημαντικά. Μια υψηλότερη και ξαφνική αύξηση των πραγματικών επιτοκίων θα μπορούσε να οδηγήσει δυνητικά σε ανατρεπτική ανατίμηση των τιμών και σε ακόμη μεγαλύτερη πώληση των μετοχών.