ΕΚΤ: Τα γεράκια έχουν το πάνω χέρι – Τι έδειξαν τα πρακτικά

Τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (9-10 Μαρτίου) που δόθηκαν στη δημοσιότητα σήμερα Πέμπτη, δίνουν μια πρόγευση για το κλίμα που θα επικρατήσει στην επόμενη συνάντηση των Κεντρικών Τραπεζιτών.

Η ΕΚΤ συνεδριάζει εκ νέου στις 14 Απριλίου, και από ό,τι διεφάνη τα γεράκια έχουν ήδη αρχίσει να ανεβάσουν τους τόνους ζητώντας επίσπευση στις αυξήσεις των επιτοκίων…

«Μεγάλος αριθμός μελών υποστήριξε ότι το τρέχον υψηλό επίπεδο πληθωρισμού και η εμμονή του απαιτούσαν άμεσα περαιτέρω βήματα προς την εξομάλυνση της νομισματικής πολιτικής» ανέφεραν χαρακτηριστικά τα πρακτικά που δημοσιεύτηκαν καταδεικνύοντας ότι οι φωνές για πιο επιθετική νομισματική πολιτική πληθαίνουν μέσα στους κόλπους της ΕΚΤ.

Διαβάστε επίσης – ΕΚΤ: Φρένο στις αγορές ομολόγων καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία αυξάνει τις προσδοκίες για υψηλότερο πληθωρισμό

Αμφιβολίες για τον ορίζοντα προβολής

Σε άλλο σημείο τονίζεται ότι «τα μέλη συμφώνησαν σε γενικές γραμμές ότι η πορεία για τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα εξακολουθήσει να καθορίζεται από τη μελλοντική καθοδήγηση με τρόπο που εξαρτάται από τα δεδομένα και από τη στρατηγική δέσμευση για σταθεροποίηση του πληθωρισμού στο 2% μεσοπρόθεσμα».

Ωστόσο, αρκετά μέλη εξέφρασαν αμφιβολίες για τη σύγκλιση του πληθωρισμού στο 1,9% όπως αναμενόταν στη βασική πρόβλεψη του προσωπικού για το 2024, το τελευταίο έτος του ορίζοντα προβολής. Τέθηκε το ερώτημα πώς θα μπορούσε κανείς να περιμένει μια τόσο γρήγορη μέση αναστροφή του πληθωρισμού, ταχύτερη από ό,τι στον προηγούμενο γύρο προβολής, μετά τα σημερινά τεράστια σοκ στον πληθωρισμό.

Διαβάστε επίσης – Στα «γεράκια» ο έλεγχος της ΕΚΤ – Ο πληθωρισμός και η αλλαγή πολιτικής

Διαφωνία για αγορές ομολόγων

Από τα πρακτικά προκύπτει επίσης, ότι ορισμένα μέλη της ΕΚΤ πίεσαν για «μια σταθερή ημερομηνία λήξης» στις καθαρές αγορές ομολόγων της για να προετοιμάσουν το έδαφος για αύξηση των επιτοκίων το τρίτο τρίμηνο, προειδοποιώντας ότι διαφορετικά η τράπεζα κινδύνευε «να μείνει πίσω από την καμπύλη» στον πληθωρισμό.

Ο αντίλογος υποστήριξε μια στάση αναμονής λόγω της αβεβαιότητας σχετικά με τις οικονομικές επιπτώσεις στην ευρωζώνη από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Εκφράστηκε μάλιστα ο φόβος ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να «οδηγήσει σε τεχνική ύφεση», η οποία ορίζεται ως δύο διαδοχικά τρίμηνα αρνητικών ρυθμών ανάπτυξης.

Επιθετική στροφή

Αναλυτές τονίζουν ότι τα πρακτικά έδειξαν ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ αλλάζουν προς μια πιο «γερακίσια» κατεύθυνση υπέρ της ταχύτερης άρσης των νομισματικών κινήτρων της. «Τα γεράκια έχουν το πάνω χέρι», είπε στους Financial Times, ο Frederik Ducrozet, αναλυτής της Pictet Wealth Management.

Από τη συνάντηση του περασμένου μήνα, ο ετήσιος πληθωρισμός έχει σημειώσει νέο ρεκόρ 7,5% στην ευρωζώνη και αυτό είναι πολύ πιθανόν να ενισχύσει τις εκκλήσεις των γερακιών προς την κεντρική τράπεζα να θέσει τέλος σε σχεδόν οκτώ χρόνια αγορών ομολόγων και αρνητικών επιτοκίων.

Οι επενδυτές τιμολογούν αυξήσεις επιτοκίων κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες από την ΕΚΤ πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους, γεγονός που θα επαναφέρει το βασικό της επιτόκιο καταθέσεων σε θετικό έδαφος για πρώτη φορά από το 2014, από το τρέχον ιστορικό χαμηλό.

Αρκετοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ δήλωσαν ότι αναμένουν από την κεντρική τράπεζα να αυξήσει τα επιτόκια φέτος και ορισμένοι, όπως ο Klaas Knot από την Ολλανδία και ο Pierre Wunsch του Βελγίου, οι οποίοι βλέπουν δύο τέτοιες αποφάσεις το τρέχον έτος

Ο Joachim Nagel, πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας, δήλωσε ότι ο ραγδαία αυξανόμενος πληθωρισμός «μας ανησυχεί όλους» και προέβλεψε ότι «οι αποταμιευτές μπορεί σύντομα να είναι σε θέση να προσβλέπουν σε υψηλότερα επιτόκια ξανά».

Επιπλέον παρεμβάσεις

Δεν μπορεί και δεν πρέπει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να δράσει μόνη της στην προσπάθεια για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, καθώς η αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων μόνο μέσα από εργαλεία της νομισματικής πολιτικής μπορεί να επιβαρύνει με μεγάλο κόστος την κοινωνία.

Αυτό υποστήριξε το μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Φάμπιο Πανέτα, καλώντας για τον λόγο αυτό τις κυβερνήσεις της Ευρώπης να μοιραστούν μέρος του βάρους προστατεύοντας τα νοικοκυριά από το υψηλό ενεργειακό κόστος.

Το κατάλληλο μίγμα

Σύμφωνα με άρθρο του πρακτορείου Bloomberg, ο Φάμπιο Πανέτα σε ομιλία του στην Ιταλία επεσήμανε πως μεγάλο μέρος της αύξησης των τιμών αποδίδεται σε γεωπολιτικούς παράγοντες που βρίσκονται πέρα από τη σφαίρα επιρροής των κεντρικών τραπεζών. Επομένως απαιτείται ένας συνδυασμός μέτρων δημοσιονομικής και νομισματικής στρατηγικής για να περιοριστούν οι πληθωριστικές πιέσεις με λιγότερο επώδυνο τρόπο. Τέτοιοι τρόποι είναι η μείωση των έμμεσων φόρων ή μεγαλύτερα βοηθήματα προς τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά για να μπορέσουν να αντέξουν τις συνέπειες της ενεργειακής κρίσης.

«Το να ζητάμε η νομισματική πολιτική από μόνη της να κατεβάσει τον βραχυπρόθεσμο πληθωρισμό, ενώ οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό παραμένουν υψηλές, θα είναι εξαιρετικά δαπανηρό» τόνισε.

Αλλαγή στον τόνο

Αλλάζοντας τον τόνο, σε σχέση με τα όσα είχε πει στην προηγούμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ, επικεφαλής οικονομολόγος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Φίλιπ Λέιν αναγνώρισε την  περασμένη Παρασκευή τον «πολύ υψηλό» πληθωρισμό στην ζώνη του ευρώ και είπε ότι η ΕΚΤ μπορεί να χρειαστεί να «ξανασκεφτεί» τη νομισματική πολιτική, που ακολουθεί.

Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, ο πληθωρισμός στην ζώνη του ευρώ τον Μάρτιο εκτοξεύτηκε στο 7,5%, από 5,9% τον Φεβρουάριο, καταγράφοντας νέο ιστορικό ρεκόρ. Αναλυτές μάλιστα, εκτιμούν ότι ο πληθωρισμός θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο στο μέλλον.

«Σε ό,τι αφορά τη σειρά που ακολουθούμε, η πρώτη απόφαση εάν διατηρηθεί η μεσοπρόθεσμη προοπτική για τον πληθωρισμό, θα είναι να εξετάσουμε τον τερματισμό των καθαρών αγορών [περιουσιακών στοιχείων] το τρίτο τρίμηνο», δήλωσε ο Λέιν μιλώντας στο CNBC.

«Ωστόσο, εάν οι προοπτικές επιδεινωθούν τόσο πολύ τότε θα πρέπει να το ξανασκεφτούμε», πρόσθεσε.

Οι αναλυτές ψηφίζουν αύξηση των επιτοκίων

Αναλυτές μεγάλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων «βλέπουν» πιθανό η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να υιοθετήσει μία πιο επιθετική στάση στην πολιτική της, αυξάνοντας τα επιτόκια κατά μισή ποσοστιαία μονάδα τον Σεπτέμβριο και συνολικά 2,5 μονάδες έως το τέλος του 2023.

Όπως γράφει το Bloomberg , o οικονομολόγος της ING Group, Carsten Brzeski, αναφέρει ότι ο υψηλότερος και πιο επίμονος πληθωρισμός μπορεί «να τρομάξει την ΕΚΤ τόσο πολύ ώστε να αυξήσει τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης (μισή ποσοστιαία μονάδα) τον Σεπτέμβριο».

Νωρίτερα στην εβδομάδα, οικονομολόγοι της Deutsche Bank σημείωναν ότι «η ΕΚΤ μπορεί να προχωρήσει σε μεγάλες αυξήσεις – 50 μ.β. – σε μία ή περισσότερες συνεδριάσεις της που συμπίπτουν με την αναθεώρηση των μακροοικονομικών προβλέψεων».

Αν και το βασικό σενάριο της ING είναι ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει τα επιτόκια κατά ένα τέταρτο της μονάδας στο τέταρτο τρίμηνο και στις αρχές του 2023, βλέπει κίνδυνο να προχωρήσει νωρίτερα και πιο επιθετικά στην ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής.

Η Deutsche Bank βλέπει συνολικές αυξήσεις 250 μ.β. από φέτος τον Σεπτέμβριο έως τον Δεκέμβριο του 2023, ενώ και η Morgan Stanley αναθεώρησε ανοδικά πρόσφατα το μέγεθος της πρώτης αύξησης επιτοκίων της ΕΚΤ.