Πώς ο Μακρόν «προσγείωσε» το Κίεβο: Η Ουκρανία δεν μπορεί να μπει στην ΕΕ

Η Ευρώπη στηρίζει την Ουκρανία στον πόλεμο με τη Ρωσία, πολιτικά και υλικά, με όπλα, χρήματα και κυρώσεις σε βάρος της Μόσχας. Περί αυτού δεν χωράει αμφιβολία – έστω κι αν οι σχέσεις της ουκρανικής κυβέρνησης με τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χώρα, τη Γερμανία, παραμένουν ψυχρές.

Όλα δείχνουν, μάλιστα, ότι οι «27» ετοιμάζονται να προχωρήσουν σε μία ακόμη κίνηση, που έχει ουσία και υψηλό συμβολισμό – ειδικά καθώς ανάλογες προτάσεις για τα κράτη-μέλη της ΕΕ δύσκολα εγκρίνονται: Να εκδώσουν κοινό χρέος, ένα ευρωομόλογο με απλά λόγια, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τις άμεσες ανάγκες της κυβέρνησης του Κιέβου τουλάχιστον για το επόμενο τρίμηνο, που θεωρείται εξαιρετικά κρίσιμο.

5 δισ. κάθε μήνα θέλει το Κίεβο

Το ύψος του ποσού που αναμένεται πως θα δανειστεί η ΕΕ από τις διεθνείς αγορές εκτιμάται σε 10 δισ. ευρώ, καθώς η Ουκρανία χρειάζεται έξωθεν βοήθειας για να καλύπτει τα βασικά: Τους μισθούς και τις συντάξεις (και των στρατιωτικών που πολεμούν τώρα), τη λειτουργία του συστήματος υγείας, την αρωγή των εκατομμυρίων εκτοπισμένων, καθώς και άλλες δαπάνες που σχετίζονται, άμεσα ή έμμεσα, με τον πόλεμο.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Politico, για την κάλυψη των παραπάνω αναγκών απαιτούνται περίπου 5 δισ. μηνιαίως, με την ΕΕ να έχει δεσμευτεί ότι θα καλύψει τα δύο τρίτα (το υπόλοιπο ποσό θα προέλθει από τις ΗΠΑ). Όσο για το τελικό σχέδιο, είναι πιθανό να δοθεί στη δημοσιότητα στις 18 Μαΐου – στο πλαίσιο του συνολικού «πακέτου» που θα συζητηθεί στην έκτακτη σύνοδο κορυφής, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 30-31 του μήνα.

Η αλήθεια, όμως, είναι ότι η κυβέρνηση του Κιέβου ζητά κάτι παραπάνω: Την ένταξη στην ΕΕ με συνοπτικές διαδικασίες. Κι εδώ, τα πράγματα περιπλέκονται.

Η Ευρώπη «μας»

Παρά τις δηλώσεις που έχουν γίνει από κορυφαίους αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένης της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, το κλίμα δεν είναι ιδιαιτέρως ευνοϊκό για να γίνει δεκτό το αίτημα του Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Μια παραπομπή δε στα όσα είπε χθες ο Εμανουέλ Μακρόν στην ολομέλεια της Ευρωβουλής, στο Στρασβούργο, αρκεί προκειμένου να πείσει για του λόγου το αληθές.

«Ακόμη και εάν της δίναμε αύριο το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωσή μας (…) γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η διαδικασία που θα την οδηγούσε στην ένταξη θα διαρκούσε αρκετά χρόνια – στην πραγματικότητα, πιθανώς αρκετές δεκαετίες. Και είναι μια αλήθεια που πρέπει να πούμε, εκτός και εάν αποφασίζουμε να υποβιβάσουμε τα κριτήρια για την ένταξη κάποιας χώρας και, με τον τρόπο αυτό, να επανεξετάσουμε ολοκληρωτικά την ενότητα της Ευρώπης μας», είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Γαλλίας, ο οποίος ασκεί και την εξάμηνη περιοδική προεδρία της ΕΕ ως τις 30 Ιουνίου.

Ο ίδιος, μάλιστα, πρότεινε τη δημιουργία ενός νέου θεσμού, της «Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας», οι πόρτες του οποίου θα είναι ανοιχτές για όλα τα κράτη της Ευρώπης που το επιθυμούν, χωρίς ιδιαίτερα προαπαιτούμενα. Όπως για την Ουκρανία, που θα μπορεί έτσι να έχει την… αυταπάτη πως έγινε μέλος της ευρωπαϊκής «οικογένειας» ή ακόμη και για το Ηνωμένο Βασίλειο, που πρόσφατα αποχώρησε από την ΕΕ.

Το σκέφτονται οι Γερμανοί

Πρόκειται για μια «εξαιρετικά ενδιαφέρουσα πρόταση στην προσπάθειά μας να αντιμετωπίσουμε τη μεγάλη πρόκληση με την οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι», είπε από την πλευρά του ο καγκελάριος της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, τον οποίο επίσης επισκέφθηκε χθες ο Μακρόν – με τους δύο ηγέτες να φωτογραφίζονται μπροστά από την Πύλη του Βρανδεμβούργου, που είχε φωτιστεί στα χρώματα της Ουκρανίας.

Χωρίς να την υιοθετήσει πλήρως, λοιπόν, το Βερολίνο είναι φανερό πως σκέφτεται σοβαρά (έστω με κάποιες παραλλαγές γερμανικού ενδιαφέροντος) την γαλλική πρόταση. Έτσι ώστε, εκτός των άλλων, να βγει και από τη δύσκολη θέση που έχει περιέλθει με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, που ματαίως περιμένουν εδώ και χρόνια στο… ακουστικό τους την πρόσκληση για ένταξη.

Μια νέα παράλληλη ΕΕ, λοιπόν, σε συνδυασμό με τις πολλές ταχύτητες στην ήδη υπάρχουσα. Οι αλλαγές που έρχονται είναι, όπως όλα δείχνουν, μεγάλες. Και ο πόλεμος τις επιταχύνει.