Τουρισμός: Φρενάρει η ανάκαμψη σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας

Συγκρατημένη αισιoδοξία εκφράζει η έκθεση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα για την πορεία του ελληνικού τουρισμού το 2023.
Η ανάκαμψη του τουριστικού τομέα αναμένεται να συνεχιστεί, αλλά με βραδύτερους ρυθμούς, λόγω των πληθωριστικών πιέσεων, της υποτονικής οικονομικής ανάπτυξης και του συνεχιζόμενου πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, επισημαίνει η έκθεση και προσθέτει: Το αυξημένο κόστος ζωής αναμένεται να οδηγήσει σε μετατόπιση των προτιμήσεων των ταξιδιωτών υπέρ φθηνότερων προορισμών και πλησιέστερων στον τόπο διαμονής τους.

Έρευνα ΞΕΕ: Δυναμική επιστροφή το 2022 του ελληνικού ξενοδοχείου μετά την πανδημία

Το διαθέσιμο εισόδημα

Επίσης καθώς η ταξιδιωτική ζήτηση επιστρέφει στο προ της πανδημίας επίπεδο, οι προκλήσεις στον κλάδο είναι μεγάλες, λέέι η Τράπεζα της Ελλάδος και επικαλείται έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδίων (2022) που αναφέρει ότι η διάβρωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών γίνεται πλέον μείζον ζήτημα, τόσο για τους Ευρωπαίους όσο και γενικότερα για τους ταξιδιώτες από μακρινές χώρες προέλευσης. Επιπλέον, η ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ανταγωνιστικότητας του τουρισμού μέσω καινοτόμων και πιο βιώσιμων προσεγγίσεων προς όφελος της κοινωνίας και του πλανήτη αποτελεί άμεση ανάγκη, λαμβάνοντας υπόψη και τα ζητήματα της προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά και τους κινδύνους σε περιοχές που επιβαρύνονται λόγω υπερτουρισμού.

Οι εισπράξεις

Ενδιαφέρουσα είναι και η αποτύπωση της παρούσας εικόνας του τουρισμού σε αποπληθωρισμένες τιμές. Όπως επησημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδος στην ανάλυση της οι ταξιδιωτικές εισπράξεις σε ονομαστικούς όρους αυξήθηκαν κατά 68,3% το 2022 σε σχέση με το 2021, φθάνοντας στο 97,2% του αντίστοιχου επιπέδου εισπράξεων του 2019. Η αύξησή τους όμως σε πραγματικούς όρους, όπως προσεγγίζεται βάσει του σταθμισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή για τον τουρισμό, για το 2022 ανήλθε σε 48,9% έναντι του 2021, με ποσοστό ανάκτησης σε σταθερές τιμές 90,2%. Το 2022 οι αφίξεις μη κατοίκων κατέγραψαν αύξηση 89,3% έναντι του 2021, με ποσοστό ανάκτησης 88,8%.

Η θέση της Ελλάδας

Σε σχέση με τις ανταγωνίστριες χώρες η Ελλάδα παρέμεινε στην τέταρτη θέση από πλευράς αφίξεων (μετά την Ισπανία, την Ιταλία και την Τουρκία), έχοντας αυξήσει το μερίδιό της στις αφίξεις ταξιδιωτών σε σχέση με τις ανταγωνίστριες χώρες (Ισπανία και Ιταλία). Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία για το 2022, τις μικρότερες μειώσεις σε σχέση με το 2019, άρα και την ισχυρότερη επιστροφή στα επίπεδα του 2019, σημείωσαν η Τουρκία και η Σερβία (-2% και -6% αντίστοιχα, στο ενδεκάμηνο). Ενώ η Τουρκία παραμένει ένας δημοφιλής προορισμός, η Σερβία είναι ανοικτή σε Ρώσους ταξιδιώτες χωρίς υποχρέωση θεώρησης (βίζα). Η εισροή Ρώσων για διακοπές στη Σερβία το 2022 ενδέχεται να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα, καθώς πολλοί είναι πιθανόν να εγκατέλειψαν τη Ρωσία εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία και των επιπτώσεών του στη ζωή τους σε μια ολοένα πιο απομονωμένη Ρωσία. Ισχυρή ανάκαμψη παρουσιάζει επίσης η Πορτογαλία (-7% στο ενδεκάμηνο) και ακολουθούν η Κροατία και η Ελλάδα (-11% στο σύνολο του 2022).

Τα ξενοδοχεία

Το 2022 ο ξενοδοχειακός κλάδος στην Ελλάδα σημείωσε ικανοποιητική επέκταση της δυναμικότητάς του σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα. Πιο συγκεκριμένα, το 2022 λειτούργησαν στην Ελλάδα 10.133 ξενοδοχειακές μονάδες, έναντι 9.971 το 2019, σημειώνοντας αύξηση 2%. Ο αριθμός των δωματίων διαμορφώθηκε σε 444.597 το 2022, έναντι 433.689 το 2019 (αύξηση 3%), ενώ αντίστοιχα ο αριθμός των ξενοδοχειακών κλινών διαμορφώθηκε σε 886.861 το 2022, έναντι 856.347 το 2019 (αύξηση 4%). Μεταξύ 2019 και 2022 υπήρξε αύξηση της δυναμικότητας των ξενοδοχείων, τόσο σε όρους αριθμού δωματίων ανά ξενοδοχείο (44 δωμάτια το 2022 από 43 το 2019) όσο και σε όρους αριθμού κλινών ανά ξενοδοχείο (88 κλίνες το 2022 από 86 το 2019).

Τα πεντάστερα

Παράλληλα, σταθερή είναι η ποιοτική αναβάθμιση του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας από το 2019 έως σήμερα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς, κυρίως μέσω των μονάδων 5 αστέρων που προσφέρουν υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, επιτυγχάνεται μεγάλη προβολή της χώρας μας στο εξωτερικό, ενώ και τα έσοδα είναι σχετικά υψηλά. Τα ξενοδοχεία 5 αστέρων ανήλθαν το 2022 σε 7% του συνόλου των ξενοδοχείων, έναντι 6% το 2019. Συνολικά, τα ξενοδοχεία 5, 4 και 3 αστέρων αποτελούσαν το 54% του συνόλου των ξενοδοχείων το 2022, έναντι 50% το 2019. Σε όλες τις περιφέρειες της χώρας σημειώθηκε σημαντική αναβάθμιση του ξενοδοχειακού δυναμικού κατά την περίοδο 2019-22. Τη μεγαλύτερη αύξηση κλινών σε ξενοδοχεία 5 αστέρων παρουσίασαν οι περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου με την αναβάθμιση υπαρχουσών ξενοδοχειακών μονάδων, αλλά και η περιφέρεια Αττικής, έχοντας ξεπεράσει την περιφέρεια της Κρήτης και του Νοτίου Αιγαίου, που είναι οι πρώτες σε αριθμό ξενοδοχείων 5 αστέρων.