ΕΚΤ: Ενισχύει τον έλεγχο των τραπεζών στον απόηχο των καταρρεύσεων σε ΗΠΑ και Ευρώπη

Σε ενίσχυση των ρυθμιστικών της κανόνων προχωρά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, εντείνοντας τους ελέγχους των αποθεμάτων ρευστότητας των τραπεζών και εξετάζοντας το ενδεχόμενο να αυξήσει τις απαιτήσεις της από συγκεκριμένα ιδρύματα αργότερα μέσα στο τρέχον έτος.

Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg, η ετήσια επισκόπηση της ΕΚΤ για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες θα δώσει πιθανότατα μεγαλύτερη προσοχή στη διαχείριση των ρευστών διαθεσίμων, συμπεριλαμβανομένου του ενδεχόμενου να τεθεί υψηλότερος πήχης σε βασικές μετρήσεις, όπως ο δείκτης κάλυψης ρευστότητας. Οι κινήσεις αυτές έρχονται να προστεθούν στις αυξημένες επαφές μεταξύ τραπεζών και ΕΚΤ για το ίδιο ζήτημα.

ΕΚΤ: Πρόστιμο 6,63 εκατ. ευρώ στο ευρωπαϊκό παράρτημα της Goldman Sachs

«Καμπανάκι»

Η κατάρρευση της Credit Suisse τον Μάρτιο καθώς και σειράς αμερικανικών τραπεζών, αρχής γενομένης από την Silicon Valley Bank, έχει θέσει υπό αμφισβήτηση το πόσο πραγματικά προετοιμασμένες είναι οι τράπεζες για να αντέξουν την πίεση στις καταθέσεις. Υπό επανεξέταση όμως τίθεται και η αποτελεσματικότητα των μετρήσεων που χρησιμοποιούν οι επενδυτές και οι ρυθμιστικές αρχές για να εκτιμήσουν την ικανότητά τους να αντέξουν μια κρίση.

Ενώ η ρευστότητα αποτελεί βασικό μέρος της τραπεζικής εποπτείας, την εποχή των χαμηλών επιτοκίων οι ρυθμιστικές αρχές είχαν εστιάσει σε άλλα ζητήματα, όπως ο πιστωτικός κίνδυνος. Η ΕΚΤ άρχισε να πιέζει τις τράπεζες να εξετάζουν πιο προσεκτικά τη ρευστότητα στα τέλη του 2021, όταν ο υψηλότερος πληθωρισμός άρχισε να υποδηλώνει αύξηση του κόστους χρηματοδότησης.  Το ντόμινο καταρρεύσεων τραπεζών του τελευταίου διμήνου οδήγησε σε ενίσχυση των ελέγχων.

Τα πρώτα αποτελέσματα της ετήσιας επισκόπησης των κινδύνων που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες αναμένεται να παραδοθεί στην ΕΚΤ κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, σύμφωνα με τις πηγές του Bloomberg. Αργότερα φέτος, οι αξιωματούχοι θα χωρίσουν τις τράπεζες σε διαφορετικές ομάδες ανάλογα με το πόσο ευάλωτα είναι τα επιχειρηματικά τους μοντέλα στις εκροές χρηματοδότησης.

Έμφαση στους πλούσιους πελάτες

Έμφαση αναμένεται να δοθεί στις καταθέσεις πλουσίων πελατών, των οποίων οι μεμονωμένες αναλήψεις μπορούν να προκαλέσουν γρήγορα πρόβλημα στα αποθέματα ρευστότητας μιας τράπεζας – κάτι που συνέβη στην περίπτωση της Credit Suisse. Οι ελβετικές ρυθμιστικές αρχές είχαν δηλώσει ότι η ρευστότητα της Credit Suisse ήταν σε καλή κατάσταση λίγες μόνο ημέρες πριν από την έκτακτη απορρόφησή της, μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο, από την UBS.

Βεβαίως, Ευρωπαίοι τραπεζίτες καθώς και οι ρυθμιστικές αρχές έχουν προσπαθήσει να καταδείξουν ότι η Credit Suisse ήταν μια ειδική περίπτωση και ότι δεν έχει υπάρξει μετάδοση της μόλυνσης στην περιοχή, ούτε από την πρόσφατη αναταραχή στις ΗΠΑ. Αντίστοιχα bank runs δεν έχουν καταγραφεί στην Ευρώπη επειδή οι τράπεζες του μπλοκ υπόκεινται σε ρυθμίσεις αναφορικά με τη ρευστότητά τους, ενώ – σύμφωνα με την ΕΚΤ – παρουσιάζουν χαμηλότερη μέση έκθεση στον κίνδυνο επιτοκίου στα τραπεζικά τους βιβλία από ό,τι οι αμερικανικές τράπεζες.

Ο δείκτης κάλυψης ρευστότητας

Βάσει των ρυθμιστικών κανόνων, οι ευρωπαϊκές τράπεζες είναι υποχρεωμένες να διατηρούν περισσότερα ρευστά στοιχεία ενεργητικού υψηλής ποιότητας από αυτά που θα περίμεναν ότι θα μπορούσαν να εκρεύσουν κατά τη διάρκεια 30 ημερών πίεσης. Η ΕΚΤ έχει τη δυνατότητα να αυξήσει αυτή την απαίτηση – τον δείκτη κάλυψης ρευστότητας – αν και οι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν δημοσίως ότι σπάνια το έχει πράξει. Ο μέσος σταθμισμένος δείκτης κάλυψης ρευστότητας για τις ευρωπαϊκές τράπεζες διαμορφώθηκε στο 165% το τέταρτο τρίμηνο του 2022, πολύ πάνω από το ελάχιστο όριο του 100%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών.

Ως εναλλακτική λύση στην αύξηση του πήχη του δείκτη κάλυψης ρευστότητας, η ΕΚΤ μπορεί να ασκήσει επικρίσεις σε μεμονωμένες τράπεζες για την ποιότητα των αποθεματικών τους ή την ικανότητά τους να τα διαχειρίζονται. Οι τράπεζες που διατηρούν μικρότερα αποθέματα ασφαλείας από τις ανταγωνίστριές τους μπορεί να ενημερωθούν ότι βρίσκονται χαμηλά στη σχετική κατάταξη, κάτι που θα αύξανε την πίεση για βελτίωση των αποθεμάτων.

Οι πρόσφατες εξελίξεις, και ιδίως η ταχύτητα της πληροφόρησης και των αποφάσεων που λαμβάνονται από τους καταθέτες και άλλους παράγοντες της αγοράς επιβεβαιώνουν ότι «πρέπει να δοθεί αυξημένη προσοχή» στη ρευστότητα και τη χρηματοδότηση των τραπεζών, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εποπτικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Αντρέα Ενρία.

Με τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής «έχουμε εντοπίσει την ανάγκη να επικεντρωθούμε στη βιωσιμότητα των σχεδίων χρηματοδότησης των τραπεζών», δήλωσε ο Ενρία στους Ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών τη Δευτέρα. «Ως αποτέλεσμα, έχει δοθεί μεγαλύτερη σημασία στους κινδύνους ρευστότητας και χρηματοδότησης στις εποπτικές προτεραιότητες».