Αμπέλι: Τι ισχύει με τις άδειες φύτευσης – Ποιες περιφέρειες ωφελούνται περισσότερο

Στις 43.383,89 ανέρχονται οι νέες άδειες φύτευσης αμπελιού που έχουν δοθεί στη χώρα μας από το 2016 έως σήμερα

Άγνωστο όμως παραμένει μέχρι σήμερα, το ποσοστό πραγματικών φυτεύσεων (εκτός του 2016 όπου το ποσοστό ανερχόταν στο 61% περίπου). Στο γεγονός αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η υποχρέωση φύτευσης του αμπελώνα μπορεί να πραγματοποιηθεί έως και τρία χρόνια μετά τη χορήγηση της άδειας φύτευσης (με εξαίρεση τα έτη της πανδημίας).

ΚΕΟΣΟΕ: Έντονος ο κατακερματισμός του ελληνικού αμπελώνα

Τι ισχύει με τις άδειες φύτευσης

Το καθεστώς των αδειών φύτευσης, έχει αρχίσει να εφαρμόζεται σε όλη την ΕΕ από 1.1.2016 και προβλέπει την αύξηση των αμπελουργικών εκτάσεων, το ανώτερο κατά 1% ετησίως, επί των υφιστάμενων εκτάσεων αμπελοκαλλιέργειας κάθε κράτους μέλους.

Στη χώρα μας, όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, τα πρώτα έτη εφαρμογής του μέτρου, η χορήγηση των αδειών φύτευσης, πραγματοποιήθηκε σε εθνικό επίπεδο, ενώ σήμερα η χορήγηση νέων αδειών φύτευσης, πραγματοποιείται σε επίπεδο περιφερειών, μερικές από τις οποίες, συναποτελούν μικρή ομάδα (Αττική – Στερεά Ελλάδα και Ιόνια Νησιά – Β. Αιγαίο – Ν. Αιγαίο – Κρήτη – Ήπειρο), ενώ οι υπόλοιπες  αντιμετωπίζονται ως αυτοτελείς περιφέρειες.

Η διάκριση των περιφερειών σχετίζεται με την διαφοροποίηση των κριτηρίων προτεραιότητας στη χορήγηση αδειών, κριτήρια που ενεργοποιούνται, όταν τα ετήσια αιτήματα για χορήγηση αδειών φύτευσης υπερβαίνουν σε έκταση το 1% των κατ’ έτος φυτεμένων εθνικών εκτάσεων.

Το σημαντικότερο κριτήριο προτεραιότητας, που δίνει τη μεγαλύτερη μοριοδότηση (35%) είναι αυτό της διεύρυνσης του μεγέθους των υφιστάμενων αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων και ισχύει από την έναρξη εφαρμογής του μέτρου. Η διάρκεια ισχύος του συστήματος χορήγησης αδειών φύτευσης εκπνέει το 2045, όπως αποφασίστηκε με την ψήφιση της ΚΑΠ 2023-2027.

Τι δείχνουν τα στοιχεία

Σύμφωνα με επεξεργασία των στοιχείων των αδειών φύτευσης, στην οποία προέβη η ΚΕΟΣΟΕ, πρώτη περιφέρεια στην χορήγηση αδειών φύτευσης (όπως παρουσιάζεται και στον σχετικό πίνακα), κατατάσσεται η Περιφέρεια  Πελοποννήσου με χορηγήσεις 6.855,20 στρεμμάτων για την περίοδο 2016-2022. Να τονισθεί ότι η Περιφέρεια Πελοποννήσου κατατάσσεται πρώτη, ως προς την υφιστάμενη έκταση αμπελώνων σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Με κριτήριο την περιφερειακή κατανομή των αδειών φύτευσης, ως μοντέλο κατανομής, που σημαίνει ότι κάθε περιφέρεια λαμβάνει άδειες φύτευσης ίσες σε έκταση με το 1% της φυτεμένης με αμπέλια σε αυτή έκταση (απολύτως αναλογικό κριτήριο, για όλες τις περιφέρειες), παρατηρείται ότι, κατά σειρά οι Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και Κεντρικής Μακεδονίας, έχουν λάβει άδειες φύτευσης, σημαντικά αυξημένες σε έκταση σε σύγκριση με το 1% των ήδη φυτεμένων εκτάσεων με αμπέλια σε αυτές.

Αντίθετα στην Αττική, στα Ιόνια Νησιά, στη Δυτική Ελλάδα, στο Βόρειο και Νότιο Αιγαίο και στην Πελοπόννησο, οι άδειες φύτευσης, που έχουν χορηγηθεί υπολείπονται σε σύγκριση με το 1% επί των ήδη φυτεμένων εκτάσεων σε αυτές με αμπελώνες, όπως παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα.

Επισημαίνεται ότι σε αρκετές Περιφέρειες που εμφανίζουν, μειωμένη χορήγηση εκτάσεων, αυτή οφείλεται σε αιτήματα που η αιτούμενη έκταση νέων φυτεύσεων είναι μικρότερη από αυτήν που αναλογεί στην Περιφέρεια, βάσει του 1% της φυτεμένης σε αυτή έκτασης με αμπέλια.