Global Gateway: Συμφωνία ΕΕ – Χιλής για τις κρίσιμες πρώτες ύλες

Μνημόνιο κατανόησης το οποίο προβλέπει την ενίσχυση των διμερών σχέσεων αναφορικά τις αλυσίδες εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών, υπέγραψε η Ευρωπαϊκή Ένωση με τη Χιλή.

Το MoU υπεγράφη από τον αρμόδιο Επίτροπο Τιερί Μπρετόν και τον υπουργό Εξωτερικών της Χιλής Αμπέρτο βαν Κλαβέρεν Σορκ, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της Κοινότητας των Κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (EU-CELAC) που έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες στις 17 και 18 Ιουλίου. Την υπογραφή του μνημονίου παρακολούθησαν ο πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος της Χιλής, Γκαμπριέλ Μπόριτς.

Σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ για την Global Gateway και τον νόμο περί κρίσιμων πρώτων υλών, η συμφωνία στοχεύει στην εμβάθυνση της συνεργασίας στον τομέα των αλυσίδων αξίας βιώσιμων πρώτων υλών που είναι απαραίτητες για την καθαρή ενέργεια και την ψηφιακή μετάβαση και των δύο εταίρων. Στοχεύει επίσης στην ανάπτυξη μιας ανταγωνιστικής και βιώσιμης βιομηχανίας επεξεργασίας πρώτων υλών και τοπικής προστιθέμενης αξίας στον τομέα της εξόρυξης, δημιουργώντας ποιοτική απασχόληση και βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική ανάπτυξη, προς αμοιβαίο όφελος και των δύο πλευρών.

Στις «κρίσιμες πρώτες ύλες» η προσοχή της ΕΕ – Σε ποια υλικά θέλει να έχει πρόσβαση

«Είναι μεγάλη χαρά για μένα να παρακολουθώ την υπογραφή αυτής της εταιρικής σχέσης για την ανάπτυξη βιώσιμων αλυσίδων αξίας πρώτων υλών μεταξύ της ΕΕ και της Χιλής. Το Global Gateway θα είναι ένας από τους κύριους μοχλούς της εξελισσόμενης συνεργασίας μας. Είμαστε ομοϊδεάτες, μοιραζόμαστε τις ίδιες αξίες και είμαστε εταίροι επιλογής για να γίνουμε βασικοί παγκόσμιοι παίκτες στην καθαρή ενέργεια και την ψηφιακή μετάβαση», υπογράμμισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο: Αυτές είναι οι «κρίσιμες ορυκτές ύλες» για τη βιομηχανική πολιτική της Ε.Ε.

Η νέα συνεργασία επικεντρώνεται σε πέντε τομείς:

• Ενσωμάτωση αλυσίδων αξίας βιώσιμων πρώτων υλών, μεταξύ άλλων μέσω κοινής ανάπτυξης έργων, νέων επιχειρηματικών μοντέλων, προώθησης και διευκόλυνσης εμπορικών και επενδυτικών δεσμών.

• Συνεργασία για την έρευνα και την καινοτομία κατά μήκος των αλυσίδων αξίας των πρώτων υλών, συμπεριλαμβανομένης της γνώσης των ορυκτών και της ελαχιστοποίησης του περιβαλλοντικού και κλιματικού αποτυπώματος.

• Συνεργασία για την αξιοποίηση περιβαλλοντικών, κοινωνικών και κριτηρίων διακυβέρνησης (ESG) και ευθυγράμμιση με τα διεθνή πρότυπα.

• Ανάπτυξη υποδομών για την υλοποίηση έργων, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τις περιβαλλοντικές και κλιματικές επιπτώσεις τους.

• Ενίσχυση ικανοτήτων, επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και ανάπτυξης δεξιοτήτων μέσω αλυσίδων αξίας βιώσιμων πρώτων υλών σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα εργασίας.

Ως επόμενο βήμα, η ΕΕ και η Χιλή έχουν δεσμευτεί να αναπτύξουν έναν επιχειρησιακό οδικό χάρτη μετά την υπογραφή του Μνημονίου Συνεννόησης. Ο οδικός χάρτης θα περιλαμβάνει δράσεις συνεργασίας που θα πραγματοποιηθούν από τους σχετικούς ενδιαφερόμενους από τα κράτη μέλη της ΕΕ και τη Χιλή και θα υποστηρίζονται από το Global Gateway Investment Agenda της ΕΕ για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική .

Στρατηγικές πρώτες ύλες

Όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή της η Κομισιόν, οι κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες είναι απαραίτητες για ένα ευρύ σύνολο στρατηγικών τομέων, συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανίας «καθαρού μηδέν», της ψηφιακής βιομηχανίας, της αεροδιαστημικής και της άμυνας. Καθώς η ζήτηση για κρίσιμες πρώτες ύλες προβλέπεται να αυξηθεί δραστικά, η Ευρώπη εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές, συχνά από οιονεί μονοπωλιακούς προμηθευτές τρίτων χωρών. Η ΕΕ πρέπει να μετριάσει τους κινδύνους για τις αλυσίδες εφοδιασμού που σχετίζονται με τέτοιες στρατηγικές εξαρτήσεις για να ενισχύσει την οικονομική της ανθεκτικότητα, επιτυγχάνοντας παράλληλα τους κλιματικούς και ψηφιακούς στόχους της.

Η πρόταση της ΕΕ για τον νόμο περί κρίσιμων πρώτων υλών που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2023 αξιοποιεί τα πλεονεκτήματα και τις ευκαιρίες της ενιαίας αγοράς και των εξωτερικών εταιρικών σχέσεων της ΕΕ για διαφοροποίηση και ενίσχυση της ανθεκτικότητας των αλυσίδων εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών της ΕΕ. Ο νόμος για τις κρίσιμες πρώτες ύλες βελτιώνει επίσης την ικανότητα της ΕΕ να παρακολουθεί και να μετριάζει τους κινδύνους διαταραχών και ενισχύει την κυκλικότητα και τη βιωσιμότητα.

Η Επιτροπή έχει ήδη δημιουργήσει στρατηγικές εταιρικές σχέσεις για τις πρώτες ύλες με τον Καναδά (Ιούνιος 2021) , την Ουκρανία (Ιούλιος 2021) , το Καζακστάν , τη Ναμίμπια (Νοέμβριος 2022) και την Αργεντινή (Ιούνιος 2023) για λογαριασμό της ΕΕ. Οι συνεργασίες επιτρέπουν και στις δύο πλευρές να προωθήσουν το εμπόριο και τις επενδύσεις σε ασφαλείς, βιώσιμες και ανθεκτικές αλυσίδες αξίας πρώτων υλών, οι οποίες είναι βασικές για την επίτευξη της μετάβασης σε κλιματικά ουδέτερες και ψηφιοποιημένες οικονομίες.