Στην «τσιμπίδα» της Δικαιοσύνης βουλευτής της AfD

Σε ηλικία μόλις 22 ετών o Ντάνιελ Χαλέμπα, φοιτητής Νομικής και επικεφαλής της τοπικής οργάνωσης του εθνολαϊκιστικού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) στην πόλη του Βίρτσμπουργκ, γίνεται ο νεότερος βουλευτής που έχει ποτέ εκλεγεί στη Βουλή της Βαυαρίας. Ωστόσο, πριν καν αναλάβει καθήκοντα, αντιμετωπίζει δικαστικές περιπέτειες. Η Εισαγγελία του Βίρτσμπουργκ κατηγορεί τον Χαλέμπα ότι, ως μέλος της φοιτητικής αδελφότητας Teutonia, είναι (συν)υπεύθυνος για υποκίνηση φυλετικού μίσους και χρήση απαγορευμένων συμβόλων, «εχθρικών προς το Σύνταγμα της χώρας». Σημειωτέον ότι ο Χαλέμπα συμμετέχει και στην οργάνωση νεολαίας της AfD, η οποία παρακολουθείται από την Υπηρεσία για την Προστασία του Συντάγματος.

Στα μέσα Σεπτεμβρίου η γερμανική αστυνομία είχε πραγματοποιήσει έρευνα στα κεντρικά γραφεία της φοιτητικής αδελφότητας Teutonia, στο προάστειο Φράουενλαντ του Βίρτσμπουργκ. Σύμφωνα με πληροφορίες της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας (BR) είχαν προηγηθεί διαμαρτυρίες περιοίκων, που εξέφραζαν την ενόχλησή τους για «ναζιστικά συνθήματα» και «ροκ συναυλίες με ακροδεξιό περιεχόμενο». Η Teutonia ιδρύθηκε το 1876 και στην ιστοσελίδα της στο Facebook δηλώνει υπερήφανη γιατί, επί 140 χρόνια, αγωνίζεται «για την Τιμή, την Ελευθερία, την Πατρίδα».

Ένταλμα και διαδικασίες-εξπρές

Στις 8 Οκτωβρίου έγιναν στη Βαυαρία εκλογές και η AfD αναδείχθηκε τρίτη δύναμη (και πρώτο κόμμα της αντιπολίτευσης) με 14,7% των ψήφων, ενώ η συντηρητική Χριστιανοκοινωνική Ένωση (CSU) του πρωθυπουργού Μάρκους Ζέντερ κέρδισε και πάλι την πρωτιά με 37%. Ο Ντάνιελ Χαλέμπα εξελέγη βουλευτής. Πιθανότατα για να προλάβει το εμπόδιο της βουλευτικής ασυλίας, η Eισαγγελία κινήθηκε ταχύτητα και εξέδωσε ένταλμα σύλληψης εναντίον του Χαλέμπα την περασμένη Παρασκευή, ενώ η πρώτη συνεδρίαση της νέας Βουλής είχε προγραμματιστεί για τη Δευτέρα 30 Οκτωβρίου. Για δύο ημέρες ο νεοεκλεγείς βουλευτής ήταν άφαντος, αλλά το πρωί της Δευτέρας εντοπίστηκε στο γειτονικό κρατίδιο της Βάδης-Βυρτεμβέργης και συνελήφθη. Σύντομα όμως αφέθηκε και πάλι ελεύθερος, με περιοριστικούς όρους.

Ο δικηγόρος του Χαλέμπα, Ντουμπράβκο Μάντιτς, θεωρεί ότι «σύμφωνα με μία πρώτη αποτίμηση, όλες οι κατηγορίες εναντίον μελών της Teutonia είναι ανυπόστατες» και η δικαστική έρευνα εναντίον του πελάτη του οφείλεται σε «πολιτικούς λόγους». Ο ίδιος ο Χαλέμπα επιτέθηκε στους επικριτές του μέσω της πλατφόρμας X (πρώην Twitter): «Είμαι εκλεγμένος βουλευτής και θέλουν να με συλλάβουν με ένα αυθαίρετο ένταλμα σύλληψης», υποστηρίζει. «Πρόκειται για ένα ακόμη θλιβερό αποκορύφωμα στο κυνήγι που έχει εξαπολύσει η CSU κατά της δημοκρατικής αντιπολίτευσης».

Οι δηλώσεις αυτές προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του επικεφαλής της Κ.Ο. της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CSU), Κλάους Χολέτσεκ. «Τα εντάλματα εκδίδονται από ανεξάρτητους δικαστές», λέει ο Χολέτσεκ. «Κατά συνέπεια δεν καταλαβαίνω γιατί η AfD ενδύεται τον ρόλο του θύματος και αμφισβητεί το κράτος δικαίου». Όσο για τον επικεφαλής των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) στη Βαυαρική Βουλή, Φλόριαν φον Μπρουν, εκτιμά ότι η σύλληψη Χαλέμπα ήταν μόνο η αρχή, καθώς «είναι πολλοί οι ακραίοι της AfD που εκλέγονται βουλευτές».

Άρση ασυλίας με αποχή της AfD

Τελικά τη Δευτέρα η Βουλή της Βαυαρίας συνήλθε σε σώμα και αποφάσισε να άρει τη βουλευτική ασυλία του Ντάνιελ Χαλέμπα, με τις ψήφους όλων των πολιτικών ομάδων εκτός της AfD, που απείχε από την ψηφοφορία. Εκπρόσωπος της Εισαγγελίας δηλώνει τώρα ότι «μάλλον θα χρειαστούν μερικές ημέρες ακόμη» για να αποφασιστούν τα επόμενα βήματα.

Ο Ντάνιελ Χαλέμπα γεννήθηκε το 2001 στην Πολωνία. Δηλώνει φοιτητής, αλλά και «επιχειρηματίας». Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Main Post, τον Σεπτέμβριο, είχε αναφέρει ως πρότυπό του στην πολιτική τον Μπιoρν Χέκε, ένα από τα πλέον ακραία στελέχη της AfD.

Οι οργανωμένες «φοιτητικές αδελφότητες»

Η υπόθεση Χαλέμπα επαναφέρει στο προσκήνιο πολλά ερωτήματα για τον ρόλο που διαδραματίζουν οι οργανωμένες «φοιτητικές αδελφότητες». Μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα οι αδελφότητες έδιναν δυναμικό παρών σε κάθε γερμανική πανεπιστημιούπολη. Εκτιμάται μάλιστα ότι είχαν αποφασιστική συμβολή στις προσπάθειες για ενοποίηση της Γερμανίας, μετά το 1800. Σε παλαιότερο ρεπορτάζ της DW ο κοινωνιολόγος Ντίτριχ Χάιερ είχε επισημάνει ότι «στην εποχή του Κάιζερ και στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης πάνω από το 50% των φοιτητών ήταν οργανωμένοι σε αδελφότητες, ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνά το 1,5 με 2%».

Παραδοσιακά οι αδελφότητες λειτουργούσαν ως «κλειστές λέσχες» και συχνά δέχονταν μόνο άρρενες, καθολικούς και Γερμανούς φοιτητές. Τις τελευταίες δεκαετίες οι περισσότερες εκσυγχρονίστηκαν και άνοιξαν τις πόρτες τους για φοιτητές άλλων δογμάτων και εθνικοτήτων. Δεν λείπουν όμως εκείνες που παραμένουν προσκολλημένες στο παρελθόν και διατηρούν επαφές με εθνικιστικούς κύκλους και ταυτοτικά κινήματα. Μιλώντας στη Βαυαρική Ραδιοφωνία ο δημοσιογράφος Λέον Μοντέρο, που έχει ειδικευθεί στο ζήτημα, επισημαίνει ότι «στο Βίρτσμπουργκ υπάρχουν τριάντα αδελφότητες και σχεδόν καμία από αυτές δεν διατηρεί φιλικές σχέσεις με την Teutonia, που είναι γνωστή για τις εξτρεμιστικές απόψεις της».

Deutsche Welle

Γιάννης Παπαδημητρίου

(BR, dpa, Main Post, DW)