Η τιμή του ρεύματος

Μπορεί να υπάρξει κεντρική κρατική καθοδήγηση στον καπιταλισμό; Ακόμα περισσότερο, μπορεί να την εφαρμόσει ένας φιλελεύθερος και να αποδώσει; Στην περίπτωση των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος η καθοδήγηση όχι απλώς απέδωσε, προς όφελος των καταναλωτών, αλλά ήταν και το «κλειδί» για να ενεργοποιηθεί ο ανταγωνισμός στην αγορά. Με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Με τη συμπλήρωση του πρώτου μήνα χωρίς επιδοτήσεις στο ρεύμα είναι σαφές ότι ο πρώτος που δικαιούται να δηλώνει ικανοποιημένος είναι ο ακραιφνής φιλελεύθερος Θόδωρος Σκυλακάκης. Το πήγε όσο έπρεπε. Οταν κατάλαβε ότι οι εταιρείες θα επιχειρούσαν να «θολώσουν» την αγορά και την ορατότητα των καταναλωτών, επέμεινε παρά τις αντιδράσεις και καθιέρωσε το «πράσινο» τιμολόγιο. Αποτέλεσμα να πετύχει κάτι μοναδικό στην ελληνική αγορά ηλεκτρισμού: να είναι σαφές και καθαρό σε όλους ποια εταιρεία είναι η ακριβότερη και ποια η φτηνότερη. Αυτό λέγεται συγκρισιμότητα. Μεγάλη κατάκτηση, χωρίς προηγούμενο στην Ελλάδα, ειδικά σε μια αγορά πολύπλοκη και δυσνόητη, φτιαγμένη από μηχανικούς, σαν να απευθύνεται μόνο σε μηχανικούς και όχι σε απλούς καταναλωτές.

Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι τι ακολούθησε. Η πλειονότητα των καταναλωτών επέλεξε να μην κάνει τίποτα στις αρχές του έτους και αυτόματα υπήχθη στο πράσινο τιμολόγιο. Σε αυτό συνέβαλαν και οι συνεχείς παραινέσεις Σκυλακάκη για αυτοσυγκράτηση. Οι εταιρείες παίρνοντας απόφαση τη νέα κατάσταση που δημιουργήθηκε άρχισαν στα μέσα του μήνα να κάνουν προτάσεις στην «πράσινη» πελατεία που διέθεταν, προκειμένου να μεταταχθούν στα πιο εμπορικά τους κίτρινα τιμολόγια, τα οποία σε πολλές περιπτώσεις βγήκαν σε ακόμα πιο χαμηλές τιμές από τα πράσινα. Λειτούργησε ο ανταγωνισμός και πήγαν όλοι χαμηλότερα. Προφανώς ευνοήθηκε η κατάσταση και πιθανότατα θα συνεχίσει να ευνοείται από τις χαμηλές τιμές του φυσικού αερίου. Ωστόσο, ποιος εξασφαλίζει ότι αν δεν υπήρχε κρατική καθοδήγηση δεν θα οδηγούνταν τα οφέλη από τις χαμηλές τιμές του ρεύματος στη χονδρική στα ταμεία των εταιρειών.

Προφανώς υπήρχαν και παρατράγουδα. Μικρές προσπάθειες διαφοροποίησης εταιρειών από τους νέους κανόνες. Αλλά γενικά όλοι υπηρέτησαν τη γραμμή της χαμηλότερης τιμής. Επίσης, όσοι καταναλωτές αποφάσισαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους και να αγνοήσουν τη διακριτική καθοδήγηση Σκυλακάκη, επιλέγοντας τα 12μηνης σταθερής διάρκειας «μπλε» τιμολόγια, πιθανότατα θα βρεθούν χαμένοι τους επόμενους μήνες γιατί τα κυμαινόμενα, αν δεν συμβεί κάποιο αρνητικό γεγονός, θα είναι χαμηλότερα. Η κυβέρνηση είδε το πρόβλημα και από τον επόμενο θα δίνει τη δυνατότητα να κλείνει κάποιος μια τιμή για 6 ή και για 8 μήνες.

Το τοπίο πλέον είναι ακόμα πιο καθαρό. Η πρόβλεψη για τις τιμές του φυσικού αερίου είναι ότι θα είναι ακόμα καλύτερες τους επόμενους μήνες και ειδικά όσο πλησιάζουμε προς το καλοκαίρι. Η δε συμμετοχή των πολύ οικονομικών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο μείγμα συνεχώς διευρύνεται. Η πρόβλεψη για τα τιμολόγια του ρεύματος Φεβρουαρίου είναι ότι θα είναι χαμηλότερα από αυτά του Ιανουαρίου. Και βέβαια πολύ χαμηλότερα από τα επιδοτούμενα του περασμένου έτους. Και αυτό είναι κάτι που δεν θεωρούνταν δεδομένο πριν από μερικές εβδομάδες.