Στουρνάρας: Τα ανοικτά δεδομένα αποτελούν μοχλό οικονομικής ανάπτυξης

Η κρίση αποτέλεσε μια δύσκολη περίοδο, αλλά ταυτοχρόνως και πολύτιμη ευκαιρία για την Ελλάδα, προκειμένου να βελτιώσει την ποιότητα των στατιστικών και δημοσιονομικών δεδομένων της. Αυτό τόνισε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας σε εκδήλωση του ΙΟΒΕ με την ευκαιρία της νέας διαδικτυακής του πύλης δεδομένων, η οποία, όπως είπε, θα δημιουργήσει προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία και κοινωνία.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η οικονομική κρίση κατέδειξε τις αδυναμίες του ελληνικού στατιστικού συστήματος, αλλά και την ανάγκη για σημαντικές βελτιώσεις και ανασυγκρότηση. Ως εκ τούτου, πρόσθεσε, αποτέλεσε για όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις την αφορμή για σημαντικές μεταρρυθμίσεις προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της ποιότητας και της ελεύθερης παροχής στατιστικών δεδομένων, σύμφωνα με τα αυστηρότερα διεθνή πρότυπα για τη συλλογή, παραγωγή και δημοσίευση αξιόπιστων στοιχείων.

Κρίσιμη η παροχή στοιχείων με υψηλή συχνότητα, για την αμεσότερη ενημέρωση και την έγκαιρη λήψη μέτρων πολιτικής σε ένα υποθετικό σενάριο μιας μελλοντικής κρίσης.

Σε αυτό το πλαίσιο, ανέφερε ως κυριότερες εξελίξεις την ανεξαρτητοποίηση της ΕΛΣΤΑΤ, την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας για τα παρεχόμενα στατιστικά στοιχεία, την εφαρμογή αυστηρότερων ελέγχων στη δημοσιονομική διαχείριση, την παροχή δημόσιας πρόσβασης στη στατιστική πληροφόρηση, την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας ανάμεσα σε επιμέρους πλατφόρμες του Δημοσίου με τη δημιουργία ενιαίου πληροφοριακού συστήματος δημοσιονομικής διαχείρισης.

Μεγάλο το πλήθος δημοσιευμένων στοιχείων

«Παρά τη δυσχερή κατάσταση στην οποία βρέθηκε η Ελλάδα τις παραμονές της κρίσης χρέους λόγω των αδυναμιών που προαναφέρθηκαν, με αποτέλεσμα η Eurostat συνεχώς να εκφράζει επιφυλάξεις για τα ελληνικά δημοσιονομικά στοιχεία, βρισκόμαστε σήμερα στην ευχάριστη θέση να έχουμε ένα μεγάλο πλήθος δημοσιευμένων στοιχείων (δημοσιονομικών και μη), μηνιαίων αλλά και τριμηνιαίων, από το υπουργείο Οικονομικών, την ΕΛΣΤΑΤ, την Τράπεζα της Ελλάδος και το ΙΟΒΕ τα οποία παράγονται μέσα από ένα ευρύ φάσμα ποιοτικών ελέγχων», υπογράμμισε ο κ. Στουρνάρας, προσθέτοντας ότι «η πρόοδος που έχει επιτευχθεί καταγράφεται και στις πρόσφατες αναβαθμίσεις του αξιόχρεου της χώρας από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης, αφού πλέον έχουν αρθεί όλες οι σχετικές ενστάσεις της Eurostat».

Σημείωσε, ακόμη, ότι «η παραγωγή και διάχυση στατιστικής πληροφόρησης αναμένεται να συνεχιστεί δυναμικά, αφού οι προσπάθειες περαιτέρω ψηφιακού μετασχηματισμού του δημόσιου τομέα λειτουργούν πολλαπλασιαστικά για την αποτελεσματικότερη και πληρέστερη συλλογή ποιοτικών στοιχείων», τονίζοντας την κρισιμότητα της παροχής στοιχείων με υψηλή συχνότητα, για την αμεσότερη ενημέρωση και την έγκαιρη λήψη μέτρων πολιτικής σε ένα υποθετικό σενάριο μιας μελλοντικής κρίσης.

Στατιστικές αποκλίσεις

Ωστόσο, όπως είπε ο διοικητής της ΤτΕ, η πληρέστερη κατανόηση, αλλά και η αντιμετώπιση, των παρατηρούμενων διαφορών μεταξύ παρεμφερών μεγεθών και δεικτών από εναλλακτικές πηγές παραπέμενει ζητούμενο. «Η διαδικασία κατανόησης των στατιστικών αποκλίσεων είναι συνεχής και αποτελεί αυτονόητο μέρος της εύρυθμης λειτουργίας των στατιστικών αρχών ανά την Ευρώπη από κοινού με άλλους αρμόδιους φορείς», ανέφερε χαρακτηστικά.

Η Ελλάδα φαίνεται να υστερεί σημαντικά σε όρους «ωριμότητας ανοικτών δεδομένων» έναντι της υπόλοιπης Ευρώπης, σύμφωνα με τη σχετική ετήσια έκθεση της ΕΕ το 2024

Σε αυτό το πλαίσιο, ανέφερε ως παράδειγμα όπου απαιτείται περαιτέρω γεφύρωση των αποκλίσεων και μεθοδολογική σύγκλιση την καταγραφή των αποταμιεύσεων της ελληνικής οικονομίας αφενός μέσα από τα εθνικολογιστικά στοιχεία που εκδίδονται από την ΕΛΣΤΑΤ και αφετέρου μέσα από τους χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς (financial accounts) που καταρτίζει και δημοσιεύει η Διεύθυνση Στατιστικής της Τράπεζας της Ελλάδος. «Η σημασία της σωστής αποτύπωσης ενός τόσο κρίσιμου δείκτη για την ελληνική οικονομία δείχνει και πόσο απαραίτητη είναι η βελτίωση της συγκρισιμότητας των δύο ανωτέρω μεθόδων προσέγγισης του δείκτη», είπε.

Αποκλίσεις όμως παρατηρούνται μεταξύ των δεικτών εργασιακού κόστους της ΕΛΣΤΑΤ, κυρίως λόγω μεθοδολογικών διαφορών στην κατασκευή τους, τόνισε, ενώ στον κλάδο του τουρισμού σημείωσε η έλλειψη δορυφόρων λογαριασμών τουρισμού, που θα επιτρέψουν την ακριβέστερη αποτίμηση της συμβολής του τουρισμού στην οικονομία.

Η εμπειρία της ΤτΕ

Μεταφέροντας την εμπειρία της ΤτΕ από τα έξι χρόνια λειτουργίας της Πύλης Ανοικτών Δεδομένων, ο κ. Στουρνάρας υπογράμμισε ότι η τράπεζας ήταν πρωτοπόρος ανάμεσα στις εθνικές κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος, αλλά και ανάμεσα στους οικονομικούς φορείς στην Ελλάδα όσον αφορά τον τομέα των ανοικτών δεδομένων. Ανήγγειλε, επίσης, ότι στο άμεσο μέλλον σχεδιάζουμε να προσθέσουμε στοιχεία που αφορούν τα μη νομισματικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, αναλυτικότερα στοιχεία για το δανεισμό των επιχειρήσεων (AnaCredit), καθώς και στοιχεία για τη διακράτηση και την έκδοση τίτλων, συμπεριλαμβανομένων και των τίτλων βιώσιμης χρηματοδότησης.

«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ανάγκη να αναπτυχθούν νέες διαδικτυακές πύλες, αλλά και να εμπλουτιστούν οι υφιστάμενες με περισσότερα αξιόπιστα δεδομένα, είναι μεγάλη και στρατηγικής προτεραιότητας. Αυτό ισχύει ιδιαιτέρως στην περίπτωση της Ελλάδος, η οποία φαίνεται να υστερεί σημαντικά σε όρους “ωριμότητας ανοικτών δεδομένων” έναντι της υπόλοιπης Ευρώπης, σύμφωνα με τη σχετική ετήσια έκθεση της ΕΕ το 2024», σημείωσε ο ίδιος.

Τέλος, ο διοικητής της ΤτΕ σημείωσε πως «σε έναν κόσμο ψηφιακού μετασχηματισμού διαπιστώνεται συνεχώς ότι τα ανοικτά δεδομένα αποτελούν μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και παρέχουν μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό όφελος. Μέσω αυτών προάγεται η διαλειτουργικότητα των συστημάτων, διασφαλίζεται η διαφάνεια των αποφάσεων, ενισχύεται η αποτελεσματικότητα στη χρήση των πόρων και δημιουργούνται νέες καινοτόμες ιδέες. Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγικότητας, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και εν τέλει την οικονομική ανάπτυξη».