ΕΚΤ – Η κλιματική κρίση, ο πληθωρισμός και ο κίνδυνος για τις τράπεζες

«Η κλιματική αλλαγή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση του 21ου αιώνα» αναφέρει η Ιζαμπέλ Σνάμπελ, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σε συνέντευξή της στο Focus.

Σύμφωνα με την κ. Σνάμπελ τα τελευταία γεγονότα [πλημμύρες στη Γερμανία ή δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα] επιβεβαίωσαν ότι η νέα στρατηγική της ΕΚΤ κινείται προς τον σωστό δρόμο:

«Μόλις πρόσφατα αποφασίσαμε να εξετάσουμε περισσότερο την προστασία του κλίματος στη νομισματική μας πολιτική. Η κλιματική αλλαγή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση του 21ου αιώνα. Δυστυχώς, πιθανότατα θα δούμε ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως αυτά που μόλις βιώσαμε, στο μέλλον».

Η Γερμανίδα οικονομολόγος υποστηρίζει ότι η κλιματική αλλαγή έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στις οικονομικές εξελίξεις και επομένως και στη σταθερότητα των τιμών-που είναι το κύριο καθήκον της ΕΚΤ, λέγοντας ότι «εκθέτει την οικονομία σε συχνότερα μακροοικονομικά σοκ, τα οποία έχουν αντίκτυπο στην ανάπτυξη και τον πληθωρισμό».

Κληθείσα να απαντήσεις στους επικριτές που λένε ότι εναπόκειται στις κυβερνήσεις να απαντήσουν στη αυτή την πρόκληση και όχι στην ΕΚΤ, η κ. Σνάμπελ είναι κατηγορηματική:

«Φυσικά, οι κυβερνήσεις είναι πρωτίστως υπεύθυνες για τη λήψη μέτρων. Όμως εμείς ως κεντρική τράπεζα δεν μπορούμε απλώς να είμαστε στο περιθώριο και να μην κάνουμε τίποτα. Ο πρωταρχικός μας στόχος είναι να διατηρήσουμε σταθερές τις τιμές στη ζώνη του ευρώ. Και η κλιματική αλλαγή έχει μεγάλες επιπτώσεις στη σταθερότητα των τιμών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είμαστε υποχρεωμένοι να ενεργήσουμε για να εκπληρώσουμε την εντολή μας».

Κλίμα και πληθωρισμός

Ερωτηθείσα για το αν κλιματική αλλαγή μπορεί να πυροδοτήσει πληθωριστικές πιέσεις, αναφέρει ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί εάν οι εταιρείες μετακυλήσουν στους πελάτες το υψηλότερο κόστος που υφίστανται με το να γίνουν πιο φιλικές προς το περιβάλλον ή να προσαρμόσουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα.

Η κ. Σνάμπελ υπογραμμίζει ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να ενσωματώσει τις εκτιμήσεις για την κλιματική αλλαγή σε όλες τις μελλοντικές της δραστηριότητες. «Αυτό ξεκινά με το να πρέπει να επανασχεδιάσουμε τα μοντέλα που βασίζονται στις προβλέψεις και τη νομισματική μας πολιτική. Για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε νέα δεδομένα που θα πρέπει να συλλέξουμε. Η κλιματική αλλαγή θα παίξει στο μέλλον εξίσου σημαντικό ρόλο στην τραπεζική εποπτεία όπως και στα μέτρα νομισματικής μας πολιτικής, όπως οι αγορές περιουσιακών στοιχείων μας».

Αναφέρει επίσης, ότι θα πρέπει να εστιάσουν στην επιτάχυνση της μετάβασης σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.

Ο κίνδυνος για τις τράπεζες

«Η κλιματική αλλαγή είναι επίσης ένας άνευ προηγουμένου κίνδυνος για το χρηματοπιστωτικό σύστημα – και δεν περιορίζεται σε μία χώρα αλλά έχει παγκόσμιο αποτέλεσμα. Αυτό ονομάζουμε συστημικό κίνδυνο λέει σε άλλο σημείο της συνέντευξής της.

Και διευκρινίζει: «Περίπου το ένα τρίτο των δανείων που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες της ζώνης του ευρώ σε επιχειρήσεις – σε σημαντικό ή αυξανόμενο βαθμό – εκτίθενται σε κλιματικούς κινδύνους από ακραία καιρικά φαινόμενα. Αυτό προέκυψε από το μακροοικονομικό stress test, για το οποίο αξιολογήσαμε πρόσφατα δεδομένα από 2.000 τράπεζες και τέσσερα εκατομμύρια επιχειρήσεις. Λάβαμε υπόψη τις επιπτώσεις των φυσικών καταστροφών όπως πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές και ξηρασίες, οι οποίες συνεπάγονται τεράστιες απώλειες για τις επιχειρήσεις και επομένως και για τις τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρείες. Επιπλέον, τα μέτρα για την κλιματική μετάβαση αποτελούν απειλή για τα επιχειρηματικά μοντέλα πολλών επιχειρήσεων».

Αναφερόμενη στις τράπεζες επισημαίνει ότι «κι κίνδυνοι που σχετίζονται με το κλίμα θα επιβαρύνουν περισσότερο τις μελλοντικές αποφάσεις εάν, για παράδειγμα, σε μια εταιρεία θα χορηγηθεί δάνειο και με ποιους όρους. Το κλίμα μπορεί επίσης να παίξει ρόλο στον δανεισμό ακινήτων: μπορεί να γίνει ευκολότερο να δανειστείτε χρήματα για να χτίσετε ένα ενεργειακά αποδοτικό ακίνητο. Αυτό θα θέσει κίνητρα, κάνοντας τα ενεργειακά αποδοτικά κτίρια πιο ελκυστικά. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι τράπεζες παίζουν βασικό ρόλο στον πράσινο μετασχηματισμό».