EE – Με 5 δισ. ευρώ αποθεματικό η προσαρμογή στο Brexit

Πράσινο φως άναψε το Συμβούλιο της ΕΕ για τη θέσπιση ενός κονδυλίου που θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις του Brexit.

Το κονδύλιο ύψους 5 δισ. ευρώ (σε τιμές του 2018) θα στηρίξει τις περιφέρειες, τους τομείς και τις κοινότητες που έχουν πληγεί περισσότερο, με σκοπό την κάλυψη των πρόσθετων δαπανών, την αντιστάθμιση των απωλειών ή την αντιμετώπιση άλλων δυσμενών οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων που αποτελούν άμεση απόρροια της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η ταχεία έγκριση του αποθεματικού σημαίνει ότι σύντομα θα διατεθεί η αναγκαία χρηματοδότηση στις ευρωπαϊκές περιφέρειες και επιχειρήσεις που πλήττονται περισσότερο, ιδίως τις ΜΜΕ και τους εργαζομένους τους. Στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τα πλέον ευάλωτα άτομα και οντότητες να αντεπεξέλθουν σε μια δύσκολη περίοδο προσαρμογής στον απόηχο του Brexit. Αποτελεί ένδειξη αλληλεγγύης από όλα τα κράτη μέλη προς τις περιοχές που πλήττονται περισσότερο.

Εφάπαξ μέσο έκτακτης ανάγκης

Το αποθεματικό αποτελεί ένα ειδικό και εφάπαξ μέσο έκτακτης ανάγκης.

Θα στηρίξει τις δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν διαταραχές των εμπορικών ροών, συμπεριλαμβανομένων νέων δαπανών για τελωνειακούς ελέγχους και διοικητικές διαδικασίες. Δεδομένου ότι η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ έχει δημιουργήσει μια άνευ προηγουμένου κατάσταση, τα κράτη μέλη θα έχουν την ευελιξία να αποφασίζουν σχετικά με τα βέλτιστα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση διαφόρων αρνητικών συνεπειών.

Στο πλαίσιο αυτό, οι διατάξεις για τη θέσπιση του κονδυλίου προβλέπουν έναν μη εξαντλητικό κατάλογο επιλέξιμων μέτρων, στα οποία συμπεριλαμβάνονται μέτρα στήριξης ΜΜΕ, περιφερειακών και τοπικών κοινοτήτων και οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων μικρής κλίμακας παράκτιων αλιευτικών δραστηριοτήτων που εξαρτώνται από αλιευτικές δραστηριότητες στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και μέτρα στήριξης για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την επανένταξη των επιστρεφόντων πολιτών της ΕΕ στην αγορά εργασίας.

Το αποθεματικό θα χρηματοδοτήσει μέτρα που έχουν θεσπιστεί από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 με σκοπό την κάλυψη των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

Κατανομή

Το Συμβούλιο αποφάσισε να κατανείμει προσωρινά και εκ των προτέρων όλους τους πόρους του αποθεματικού, το οποίο σε τρέχουσες τιμές ανέρχεται σε 5,4 δισ. ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη τις δυσμενείς επιπτώσεις του Brexit σε κάθε κράτος μέλος. H μέθοδος υπολογισμού της προσωρινής κατανομής καθορίζεται από τρεις βασικούς συντελεστές.

Το μεγαλύτερο ποσό των 4,5 δισ. ευρώ κατανέμεται ανάλογα με τη σημασία του εμπορίου με το Ηνωμένο Βασίλειο, το ποσό των 656 εκατ. ευρώ κατανέμεται με βάση τη σημασία της αλιείας στην αποκλειστική οικονομική ζώνη του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ το ποσό των 273 εκατ. ευρώ κατανέμεται με βάση τη σημασία των γειτονικών συνδέσεων για τις θαλάσσιες μεθοριακές περιοχές που συνορεύουν με το Ηνωμένο Βασίλειο.

Επιπλέον, για να μπορέσουν τα κράτη μέλη να αναλάβουν ταχεία δράση, το μεγαλύτερο μερίδιο των πόρων, ύψους 4,3 δισ. ευρώ, θα διατεθεί ως προχρηματοδότηση σε τρεις ετήσιες δόσεις —το 2021, το 2022 και το 2023. Οι εναπομένοντες πόροι θα διατεθούν το 2025, κατόπιν επανεξέτασης των δαπανών για επιλέξιμα μέτρα που πραγματοποιήθηκαν κατά τα προηγούμενα έτη, στο πλαίσιο της οποίας θα συνεκτιμηθούν τυχόν αχρησιμοποίητα ποσά.

Επόμενα βήματα

Η σημερινή έγκριση, από το Συμβούλιο, της θέσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση, η οποία ψηφίστηκε κατά τη σύνοδο ολομέλειας της 15ης Σεπτεμβρίου, αποτελεί το τελικό νομοθετικό βήμα και σηματοδοτεί την έγκριση του αποθεματικού προσαρμογής στο Brexit. Ο κανονισμός θα αρχίσει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου