«Η Καθημερινή Ζωή στη Σμύρνη των Ελλήνων»

Στις 28 Ιουνίου του 1914 ο Σέρβος φοιτητής Γκαβρίλο Πρίνσιπ σκοτώνει με δυο σφαίρες στο Σεράγεβο τον Αρχιδούκα της Αυστρίας Φραγκίσκο Φερδινάνδο και τη γυναίκα του πριγκίπισσα Σοφία.

Οι δύο αυτοί πυροβολισμοί υπήρξαν η αφορμή για να ξεκινήσει σε λιγότερο από ένα μήνα ο Α Παγκόσμιος Πόλεμος 18.000.000 νεκρούς και πολλά εκατομμύρια τραυματίες. Προς το τέλος του πολέμου, το 1917, εμπλέκεται και η Ελλάδα.

Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος και ο βασιλεύς Κωνσταντίνος Α’ διαφωνούν αν θα πρέπει να αναμιχθεί η Ελλάδα στον πόλεμο. Ο Βενιζέλος είναι υπέρ της εισδοχής. Ο Κωνσταντίνος υπέρ της ουδετερότητας. Δημιουργείται ο Διχασμός με δύο κυβερνήσεις και δύο στρατούς. Στη Θεσσαλονίκη υπό τον Βενιζέλο και στην Αθήνα με τον Κωνσταντίνο και πρωθυπουργό τον Αλέξανδρο Ζαΐμη.

Ακολουθεί η Ελληνική Εκστρατεία στη Μικρά Ασία και ο πόλεμος με 300.000 νεκρούς και 1.500.000 πρόσφυγες.

Διαφωνίες για την εκστρατεία είχε ο Ιωάννη Μεταξάς, ο οποίος είχε πει «οιονδήποτε στρατιωτικόν εγχείρημα ημών εις τον χώρον της Μικράς Ασίας δεν θα είναι μόνον πράξις καταστροφική, αλλά πράξις οιονεί αυτοκτονίας», για να επιβεβαιωθεί δραματικά λίγα χρόνια αργότερα.

Το Σάββατο που μας πέρασε (14 Μαΐου) έγινε στον ωραίο κήπο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Νέας Σμύρνης η παρουσίαση του βιβλίου της Ξένης Μουχίμογλου: «Η Καθημερινή Ζωή στη Σμύρνη των Ελλήνων» στο οποίο παρουσιάζεται υπό τύπον ιστορικού ρεπορτάζ όλη η Μικρασιατική περιπέτεια με τους πρωταγωνιστές της. Την Επανάσταση των Νεότουρκων, τη ζωή του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ στο χαρέμι του, την αναδυόμενη προσωπικότητα του Κεμάλ Αττατούρκ, την πορεία του Ελευθέριου Βενιζέλου.

Ταυτόχρονα παρουσιάζεται η κοινωνική διαστρομάτωση της Σμύρνης, τότε που όλος ο πλούτος βρισκόταν στα χέρια των Ελλήνων και τις χρυσές λίρες στις τράπεζες για να μην χάνουν χρόνο τις μετρούσαν με το ζύγι, οι περίπατοι στο μυθικό Quai, το σμυρνέϊκο τραγούδι, μέχρι που όλα αυτά πνίγηκαν στο αίμα και τους μαύρους καπνούς.